Το υπουργείο Οικονομικών, έδωσε σε δημόσια ηλεκτρονική διαβούλευση έως την Πέμπτη 25 Φεβρουαρίου 2021 και ώρα 17:00, σχέδιο νόμου με τίτλο «Θεσμικό Πλαίσιο Οικονομικής και Κοινωνικής Επιτροπής», που αναθεωρεί ριζικά τον Ιδρυτικό Νόμο της Οικονομική και Κοινωνική Επιτροπή (ΟΚΕ) (ν. 2232/1994).
Το νομοσχέδιο περιλαμβάνει, μεταξύ άλλων:
• Τη διεύρυνση των θεματικών πεδίων αρμοδιότητας έκφρασης Γνώμης από την Ο.Κ.Ε.
• Τη ρητή αναφορά σε αρμοδιότητες που αφορούν: (α) υποβολή προτάσεων για θέματα ίσης μεταχείρισης, (β) συμβολή της Ο.Κ.Ε. στον περιφερειακό/τοπικό κοινωνικό διάλογο, (γ) σύνταξη ετήσιων εκθέσεων και υποβολή τους στη Βουλή των Ελλήνων.
• Την υποχρέωση θεσμοθετημένων συλλογικών οργάνων υπεύθυνων για τον σχεδιασμό κοινωνικής και οικονομικής πολιτικής (π.χ. Εθνική Επιτροπή Απασχόλησης, Εθνική Επιτροπή Κοινωνικής Προστασίας και Ανώτατο Συμβούλιο Εργασίας) να αποστέλλουν τα πορίσματά τους στην Ο.Κ.Ε., ενισχύοντας την πληρότητα ενημέρωσης του θεσμού και ενθαρρύνοντας τυχόν συνέργειες.
• Τη σύντμηση του χρόνου ανταπόκρισης της Ο.Κ.Ε. (15-20 ημέρες, αντί για 30-45 ημέρες) για την έκδοση Γνώμης, προκειμένου να μην καθυστερεί η νομοπαρασκευαστική διαδικασία.
• Την αναθεώρηση της σύνθεσης της Ο.Κ.Ε., με παράλληλη αύξηση του συνολικού αριθμού μελών από 62 σε 66 και ίση εκπροσώπηση των τριών ομάδων, προκειμένου να καταστεί πιο πλουραλιστική και να ανταποκρίνεται στους σύγχρονους οικονομικούς και κοινωνικούς συσχετισμούς. Ενδεικτικά αναφέρεται η πρόβλεψη για πρώτη φορά εκπροσώπησης των νεοφυών επιχειρήσεων, των Ελλήνων εξαγωγέων και του Ναυτικού Επιμελητηρίου, δίνοντας το σήμα για τον προσανατολισμό της χώρας προς την εξωστρέφεια και την καινοτομία.
• Την προώθηση της ισότητας των φύλων, με ενσωμάτωση ρήτρας για αντιπροσώπευση καθενός εκ των δύο φύλων τουλάχιστον στο 1/3 του συνόλου των μελών της Ολομέλειας της Ο.Κ.Ε.
• Τον εκσυγχρονισμό της λειτουργίας της Ο.Κ.Ε., με αναλυτική αναφορά των ρητών αρμοδιοτήτων των οργάνων διοίκησης και διαχείρισής της.
• Την υποχρέωση δημοσίευσης προϋπολογισμού και απολογισμού στον ιστότοπο της Ο.Κ.Ε. για την προώθηση της διαφάνειας και λογοδοσίας του θεσμού.
• Την πρόβλεψη – για πρώτη φορά – της κατάρτισης Οργανισμού της Ο.Κ.Ε. με την έκδοση Προεδρικού Διατάγματος, με στόχο να διασφαλιστεί η οργανωτική δομή, η στελεχιακή επάρκεια και η λειτουργική δυναμική του θεσμού.
• Τη δημιουργία Μητρώου Εμπειρογνωμόνων για την άντληση επιστημονικής υποστήριξης και τεχνογνωσίας κατά τη διατύπωση Γνωμών.
Υπενθυμίζεται ότι επιδίωξη της Ο.Κ.Ε. είναι η προώθηση του κοινωνικού διαλόγου και μέσω αυτού η διαμόρφωση κοινά αποδεκτών θέσεων για θέματα που απασχολούν την κοινωνία ευρύτερα ή ειδικότερα τμήματα αυτής. Όργανα της Ο.Κ.Ε. είναι η Ολομέλεια, με 62 Μέλη από τις τρεις Ομάδες (Εργοδότες – Εργαζόμενοι – Λοιπές Κατηγορίες), η Εκτελεστική Επιτροπή, το Συμβούλιο Προέδρων, ο Πρόεδρος και οι τρεις Αντιπρόεδροι.
Ο θεσμός των Ο.Κ.Ε. άρχισε να αναπτύσσεται στη δεκαετία του ΄50 σε εθνικό επίπεδο και στη συνέχεια υιοθετήθηκε από τη Συνθήκη της Ρώμης για την Ευρωπαϊκή Οικονομική Κοινότητα (ΕΟΚ). Έκτοτε γνώρισε μεγάλη ανάπτυξη στις περισσότερες χώρες της Κοινότητας. Πιο πρόσφατα ιδρύθηκαν Ο.Κ.Ε. και στις χώρες της ανατολικής Ευρώπης στο πλαίσιο της ενταξιακής διαδικασίας, καθώς και σε τρίτες μεσογειακές χώρες, για τις οποίες απετέλεσε σημαντικό μηχανισμό άμεσης επικοινωνίας με την Ευρωπαϊκή Ένωση.
Η ελληνική Ο.Κ.Ε. ιδρύθηκε το 1994, με πρότυπο την Ο.Κ.Ε. της Ευρωπαϊκής Ένωσης, που στηρίζεται στον τριμερή διαχωρισμό των εκπροσωπούμενων συμφερόντων, διαχωρισμό δηλαδή σε τρεις Ομάδες, μία των εργοδοτών – επιχειρηματιών, μία των εργαζομένων – στον ιδιωτικό και το δημόσιο τομέα, και μία των λοιπών κατηγοριών στην οποία εκπροσωπούνται οι αγρότες, οι ελεύθεροι επαγγελματίες, οι καταναλωτές, οι οργανώσεις προστασίας του περιβάλλοντος, ατόμων με αναπηρία και ισότητας των δύο φύλων και η Τοπική Αυτοδιοίκηση.
H Ο.Κ.Ε. αποτελεί από το Μάιο του 2001 και συνταγματικά αναγνωρισμένο θεσμό του ελληνικού κράτους. Σύμφωνα με το άρθρο 82, παρ. 3, του Συντάγματος «Νόμος ορίζει τα σχετικά με τη συγκρότηση, τη λειτουργία και τις αρμοδιότητες της Οικονομικής και Κοινωνικής Επιτροπής, αποστολή της οποίας είναι η διεξαγωγή του κοινωνικού διαλόγου για τη γενική πολιτική της χώρας και ιδίως για τις κατευθύνσεις της οικονομικής και κοινωνικής πολιτικής, καθώς και η διατύπωση γνώμης επί των νομοσχεδίων και προτάσεων νόμων που παραπέμπονται σε αυτήν».