Η Kristalina Georgieva Διευθύνουσα Διευθύντρια του Διεθνές Νομισματικού Ταμείου ΔΝΤ) τοποθετήθηκε στο Διεθνές Webinar με θέμα: «Ενίσχυση ψηφιακών και παγκόσμιων υποδομών στις διασυνοριακές πληρωμές», της προεδρίας των G20, την Δευτέρα 27 Σεπτεμβρίου 2021.
Στις παρατηρήσεις της η Kristalina Georgieva επισήμανε:
Τα καλά νέα είναι ότι η τεχνολογία εισήγαγε μια νέα εποχή καινοτομίας στις πληρωμές. Και η διεθνής κοινότητα συγκεντρώνεται για να διασφαλίσει ότι όλοι μπορούμε να επωφεληθούμε από αυτήν την καινοτομία.
Η νέα τεχνολογία θα διαμορφώσει κάτι περισσότερο από χρήματα και πληρωμές.
Τα χρηματοπιστωτικά συστήματα θα επηρεαστούν ευρύτερα, με επιπτώσεις στη μακροοικονομική σταθερότητα, τη νομισματική πολιτική, την ανάπτυξη και το διεθνές νομισματικό σύστημα.
Αυτό που βλέπουμε στο Ταμείο είναι ένα απίστευτο άλμα στη ζήτηση των μελών μας για συμβουλές σε αυτά τα θέματα -αρκετές δεκάδες χώρες ήρθαν στο Ταμείο μόνο τους τελευταίους 6 μήνες για να ζητήσουν ένα χέρι βοήθειας- επειδή οι διασυνοριακές πληρωμές φέρνουν και ευκαιρίες και κινδύνους.
Η υπόσχεση για νέες τεχνολογίες θα υπερισχύσει του δυνητικού κινδύνου εάν έχουμε τρία πράγματα σωστά. Πρώτον, η συνεργασία γύρω από τις επιλογές τεχνολογίας και σχεδιασμού. Δεύτερον, ένα ισχυρό δυναμικό περιβάλλον, που περιλαμβάνει κίνητρα για τη συμμετοχή του ιδιωτικού τομέα, καθώς και σταθερά ρυθμιστικά, νομικά και δεδομένα. Και τρίτον, εστίαση στη μακροοικονομική σταθερότητα.
Καθορισμός διαδρομών πληρωμών
Επιτρέψτε μου να ξεκινήσω με την πρώτη προτεραιότητα: το κλειδί για τη διόρθωση των διαδρομών των πληρωμών είναι ο συντονισμός.
Οι διασυνοριακές πληρωμές μπορούν να είναι εξίσου αποτελεσματικές με τον πιο αδύναμο κρίκο. Πρέπει επομένως να διορθώσουμε όλα τα σημαντικά εμπόδια ταυτόχρονα και να διασφαλίσουμε ότι οι λύσεις είναι διαλειτουργικές μεταξύ των χωρών. Η εναλλακτική λύση -μια αποσπασματική ανάπτυξη που θα απογοήτευε τις επιχειρήσεις και τους καταναλωτές- δεν είναι πραγματικά μια καλή προσέγγιση.
Ευτυχώς, ο χάρτης πορείας των G20 καθορίζει τις βασικές προκλήσεις που σχετίζονται με τις διασυνοριακές πληρωμές και περιγράφει τα βασικά στοιχεία μιας απάντησης. Δεν μπορώ να τονίσω αρκετά τη σημασία που έχουν οι χώρες να παραμείνουν κλειδωμένες με την καθοδήγηση σε αυτόν τον χάρτη πορείας. Εμείς στο Ταμείο θα κάνουμε το αυτό που πρέπει.
Είναι κατάλληλα ευρύ. Σύντομα θα περιλαμβάνει σαφείς στόχους λογοδοσίας. Και παρέχει ένα πλαίσιο για πιο φιλόδοξες λύσεις, όπως η άμεση σύνδεση διασυνοριακών υφιστάμενων συστημάτων πληρωμών.
Η Σιγκαπούρη και η Ταϊλάνδη, για παράδειγμα, έχουν συνδέσει επιτυχώς τα συστήματα πληρωμών τους. Έτσι, σήμερα, ένας εργαζόμενος στη Σιγκαπούρη μπορεί να στείλει χρήματα στην οικογένειά του στην Ταϊλάνδη μέσα σε λίγα λεπτά – χρησιμοποιώντας μόνο έναν αριθμό κινητού τηλεφώνου. Πριν, θα μπορούσε να διαρκέσει δύο ημέρες.
Άλλες λύσεις είναι ακόμη πιο μπροστά
Φανταστείτε, για παράδειγμα, μια εικονική αγορά όπου οι πάροχοι πληρωμών σε όλες τις χώρες μπορούν να συναντηθούν για συναλλαγές σύμφωνα με κοινούς κανόνες και διαδικασίες και μια κοινή τεχνική υποδομή. Μια πλατφόρμα που επιτρέπει στα νοικοκυριά και τις εταιρείες να στέλνουν ψηφιακά νομίσματα της Κεντρικής Τράπεζας απευθείας μεταξύ τους, αμέσως και χωρίς να περνούν από πολλούς δαπανηρούς μεσάζοντες.
Εδώ, θα ήθελα να αναγνωρίσω το τεράστιο έργο που έγινε από το BIS Innovation Hub και τα μέλη του. Είναι φανταστικό να παίρνουν αυτό το θέμα νωρίς και να ξεπερνούν τα όρια στη δοκιμή νέων λύσεων.
Ενίσχυση του ευνοϊκού περιβάλλοντος
Αλλά μπορούμε εύκολα να παρασυρθούμε από την τεχνολογία – από την ψευδαίσθηση ότι λύνει όλα τα προβλήματα. Η τεχνολογία δεν υπάρχει μεμονωμένα.
Έτσι, η δεύτερη προτεραιότητα είναι η βελτίωση του ευνοϊκού περιβάλλοντος που θα επιταχύνει την υιοθέτηση νέων συστημάτων πληρωμών προστατεύοντας παράλληλα την απάτη και τα λάθη. Αυτό σημαίνει συντονισμός σε σαφή νομικά, κανονιστικά και δεδομένα -και τονίζω ότι και τα τρία είναι απαραίτητα- και ανάπτυξη κατάλληλων κινήτρων για τον ιδιωτικό τομέα για να γεφυρωθεί το χάσμα με τους τελικούς χρήστες.
Το περιφερειακό σύστημα πληρωμών της Κοινότητας Ανάπτυξης της Νότιας Αφρικής (SADC) δείχνει τη δύναμη της σωστής παροχής κινήτρων.
Πρωτοπόρος το 2013, η SADC ξεκίνησε με 3 χώρες και αντιμετώπισε τον αρχικό σκεπτικισμό από ορισμένες τράπεζες ανταπόκρισης. Η ανταπόκρισή τους;
Προσάρμοσαν την πρόταση μειώνοντας το κόστος, βελτιώνοντας τη διαφάνεια και επιτρέποντας απλή συνδεσιμότητα. Αυτό ενθάρρυνε τις τράπεζες να εγγραφούν και η πλατφόρμα περιλαμβάνει τώρα 74 εμπορικές τράπεζες και 8 κεντρικές τράπεζες σε 15 χώρες.
Από νομικής και κανονιστικής πλευράς, οι φορείς καθορισμού προτύπων έχουν ήδη κάνει σημαντική δουλειά, συχνά συνεργαζόμενοι με το ΔΝΤ και άλλους διεθνείς οργανισμούς. Αυτό περιλαμβάνει συστάσεις για την καταπολέμηση της νομιμοποίησης εσόδων από παράνομες δραστηριότητες και τη ρύθμιση των παρόχων υπηρεσιών εικονικών περιουσιακών στοιχείων, τα σταθερά νομίσματα και ακόμη και το CBDC, τα οποία μπορούν να χρησιμοποιηθούν σε διασυνοριακές πληρωμές.
Αλλά η καθοδήγηση δεν είναι πάντα αρκετή και πολλές χώρες χρειάζονται επίσης βοήθεια για την εφαρμογή. Πώς μπορούμε να το κάνουμε αυτό;
Εδώ, το έργο ανάπτυξης του ΔΝΤ βοηθά τους υπεύθυνους χάραξης πολιτικής επί τόπου και η ευρεία ένταξή μας σημαίνει ότι μπορούμε να λειτουργήσουμε ως γραμμή μετάδοσης καλών πρακτικών από τη μια χώρα στην άλλη. Ένα παράδειγμα είναι οι χώρες του Νησιού του Ειρηνικού όπου συνεργαζόμαστε με τις αρχές για την ενίσχυση των πλαισίων τους για την καταπολέμηση της καταπολέμησης της καταπολέμησης της χρηματοπιστωτικής οικονομίας/CFT για τη διευκόλυνση των διασυνοριακών πληρωμών και των εμβασμάτων. Έτσι, ασχολούμαστε με την καταπολέμηση της νομιμοποίησης εσόδων από παράνομες δραστηριότητες και αντιμετωπίζουμε τον κίνδυνο κακών ηθοποιών, διότι, αν δεν το κάνουμε, υπονομεύουμε την αξιοπιστία αυτού που κάνουμε στο μέλλον.
Ανέφερα και δεδομένα. Νομίζω ότι εσύ, Ignazio, θα ήσουν ο πρώτος που θα αναγνώριζε ότι η εργασία στο μέτωπο των δεδομένων είναι επίσης απαραίτητη.
Καθώς τα ψηφιακά χρήματα μεταφέρονται πέρα από τα σύνορα, το ίδιο συμβαίνει και με τα δεδομένα – ένα πολύτιμο εμπόρευμα που αξίζει εξίσου μεγάλη προσοχή με τις μεταφορές χρημάτων. Η συνεργασία θα είναι το κλειδί για να διασφαλιστεί ότι τα δεδομένα που διασχίζουν τα σύνορα μπορούν να εμπιστευτούν, να έχουν πρόσβαση και να αποθηκευτούν σωστά, τηρώντας ταυτόχρονα τα εθνικά πρότυπα απορρήτου.
Η πρόοδος σε όλα αυτά τα μέτωπα -κίνητρα και νομικά, κανονιστικά και πλαίσια δεδομένων- είναι ουσιαστική, ώστε οι όμορφοι σωλήνες που συνδέουν τα συστήματα πληρωμών να μην στεγνώσουν.
Προώθηση της μακροοικονομικής σταθερότητας
Αλλά ας κάνουμε ένα ακόμη βήμα πίσω από τους σωλήνες. Υπάρχει μια δυνητική ένταση μεταξύ των ανοικτών και διαλειτουργικών διασυνοριακών πληρωμών -τεχνικός στόχος- και των πολιτικών στόχων των χωρών για τη διαχείριση των ροών κεφαλαίου, τον περιορισμό της αστάθειας και τη διατήρηση του ελέγχου της νομισματικής πολιτικής και των καθεστώτων συναλλαγματικών ισοτιμιών.
Αυτό με φέρνει στην τρίτη προτεραιότητα για τους υπεύθυνους χάραξης πολιτικής, να προωθήσουν τη μακροοικονομική σταθερότητα, εφαρμόζοντας παράλληλα τη νέα γενιά διασυνοριακών πληρωμών. Αυτό είναι ένα τεράστιο θέμα. Θα σταθώ σε δύο μόνο σημεία.
Η χωρίς τριβές μεταφορά χρημάτων θα μπορούσε να οδηγήσει σε αντικατάσταση νομίσματος, τη διαδεδομένη χρήση ξένου νομίσματος για εξοικονόμηση και συναλλαγή. Με τη σειρά τους, οι χώρες θα έχαναν τον έλεγχο των εγχώριων νομισματικών και χρηματοπιστωτικών συνθηκών, οι αρχές δεν μπορούν να ορίσουν επιτόκια ή να δανείσουν σε μεγάλες ποσότητες σε ξένο νόμισμα.
Σήμερα, οι χώρες προστατεύονται από την υποκατάσταση νομίσματος από υγιείς πολιτικές και θεσμούς που στηρίζουν την εμπιστοσύνη στο εγχώριο νόμισμα. Αλλά προστατεύονται επίσης -ας το παραδεχτούμε- από τριβές. Είναι δαπανηρό και δυσκίνητο να κρατάτε και να πραγματοποιείτε συναλλαγές σε ξένο νόμισμα.
Καθώς τα χρήματα γίνονται ψηφιακά, αυτές οι τριβές λιγοστεύουν. Και προκύπτουν ερωτήματα: μήπως οι χώρες πρέπει να περιορίσουν την κυκλοφορία ξένου νομίσματος στα εδάφη τους για να διατηρήσουν την ανεξαρτησία της πολιτικής τους; Αν ναι, πώς; Θα συνεργαστεί η διεθνής κοινότητα για τον σχεδιασμό ψηφιακών νομισμάτων της κεντρικής τράπεζας και τη ρύθμιση ιδιωτικών μορφών χρημάτων; Θα μπορέσουμε να αποφύγουμε την ανέγερση τοίχων που αντιβαίνουν στη ροή κεφαλαίων για επενδυτικούς και αντισταθμιστικούς σκοπούς;
Αυτά, λοιπόν, είναι πολύ ευαίσθητα ερωτήματα, τα οποία θα βοηθήσει το ΔΝΤ να αντιμετωπίσει, δεδομένης της εντολής μας να διατηρήσουμε την οικονομική και χρηματοπιστωτική σταθερότητα, καθώς και τη σταθερότητα του διεθνούς νομισματικού συστήματος.
Έχουμε και μια άλλη δουλειά -λιγότερο αστραφτερή, αλλά εξίσου σημαντική για την προώθηση της σταθερότητας- η οποία είναι να βοηθήσει στην προώθηση της οικονομικής ένταξης και στην αποφυγή ενός ψηφιακού χάσματος.
Καθώς ορισμένες χώρες ή περιοχές κάνουν σημαντικά βήματα στην αξιοποίηση της τεχνολογίας για τη βελτίωση των διασυνοριακών πληρωμών, άλλες μπορεί να μην το κάνουν. Μπορεί να δυσκολεύονται να υιοθετήσουν, να ρυθμίσουν, να ενσωματώσουν, να αξιολογήσουν τις καλές προσφορές και να τις διαχωρίσουν από τις κακές. Θα μπορούσαμε να δούμε τον κατακερματισμό και την ανισότητα να αυξάνονται.
Αυτό δεν πρέπει να συμβαίνει. Ούτε υπό την επίβλεψη των G20, ούτε υπό την επίβλεψη του ΔΝΤ. Θα πρέπει να κάνουμε ό, τι περνά από το χέρι μας για να βοηθήσουμε καθένα από τα 190 μέλη μας να παραμείνει ενήμερο για τις εξελίξεις, να αποτυπώσει την υπόσχεση και να αποφύγει τον κίνδυνο.
Και μπορούμε να κάνουμε περισσότερα. Μπορούμε να εκπροσωπήσουμε αυτές τις χώρες σε φόρουμ όπως οι G20 -όπως έκανε το ΔΝΤ παραδοσιακά- που προάγουν τη συνεργασία σε αρχές, πρότυπα και λύσεις. Μπορούμε να βοηθήσουμε ώστε να ακουστούν οι φωνές, οι ανησυχίες και οι στόχοι πολιτικής όλων των χωρών.
Συμπέρασμα
Επιτρέψτε μου να καταλήξω. Έχετε κάνει υπέροχη δουλειά για να βάλετε την αρχή της συνεργασίας στο επίκεντρο της ιταλικής Προεδρίας της G20. Αυτή η ίδια αρχή αποτελεί τον ακρογωνιαίο λίθο της νέας στρατηγικής του Ταμείου για το ψηφιακό χρήμα. Και μαζί, πρέπει να θέσουμε τη συνεργασία στο επίκεντρο των προσπαθειών για την ταυτόχρονη αντιμετώπιση των τριών διασυνδεδεμένων προτεραιοτήτων-τον καθορισμό των διαδρομών, την ενίσχυση του ευνοϊκού περιβάλλοντος και την αντιμετώπιση μακροοικονομικών επιπτώσεων.