[χρόνος ανάγνωσης 1 λεπτό και 59 δευτ.]
Στην Πρεσβεία της Γαλλίας πραγματοποιήθηκε πρόσφατα μια ενδιαφέρουσα συζήτηση γύρω από τον νέο εμπορικό διάδρομο Indian-Middle East-Europe Corridor (IMEC), τον επονομαζόμενο και «Ινδικό Δρόμο του Μεταξιού» με την συμμετοχή του κ. Νίκου Βερνίκου εκ μέρους το ICC Hellas και του Αναπλ. Καθηγητή του Πολυτεχνείου Κρήτης Γεώργιου Ατσαλάκη. Η πρωτοβουλία αυτή, που στηρίζεται από την Ινδία, τις χώρες του Κόλπου, την Ευρωπαϊκή Ένωση και τις Ηνωμένες Πολιτείες, φιλοδοξεί να αποτελέσει ένα στρατηγικό εναλλακτικό δίκτυο μεταφορών και εμπορίου, προσφέροντας νέες δυνατότητες διασύνδεσης της Ασίας με την Ευρώπη.
Η γεωοικονομική διαδρομή
Το σχέδιο προβλέπει τη μεταφορά προϊόντων που θα φτάνουν από τη δυτική ακτή της Ινδίας, κυρίως από τη Βομβάη, στα λιμάνια των Ηνωμένων Αραβικών Εμιράτων. Από εκεί θα συνεχίζουν σιδηροδρομικώς μέσω Σαουδικής Αραβίας και Ιορδανίας, καταλήγοντας στο λιμάνι της Χάιφας στο Ισραήλ. Η συνέχεια θα δίνεται μέσω θαλάσσης, καθώς από τη Χάιφα θα συνδέεται με τα λιμάνια του Πειραιά, της Τεργέστης και της Μασσαλίας, ανοίγοντας την πύλη για την ευρωπαϊκή ενδοχώρα.
Με αυτόν τον τρόπο, η νέα διαδρομή θα επιτρέπει τη μεταφορά ινδικών προϊόντων στην καρδιά της Ευρώπης μέσα σε δέκα ημέρες, εξοικονομώντας περίπου μία εβδομάδα συγκριτικά με την κλασική διαδρομή μέσω της Διώρυγας του Σουέζ. Η μείωση του χρόνου συνεπάγεται σημαντική εξοικονόμηση κόστους και βελτίωση της ανταγωνιστικότητας.
Η Ελλάδα στο επίκεντρο
Ιδιαίτερη έμφαση στη συζήτηση δόθηκε στον ρόλο της Ελλάδας. Το λιμάνι του Πειραιά αναδεικνύεται σε βασικό κόμβο του IMEC, καθώς λειτουργεί ήδη ως σημαντικό διαμετακομιστικό κέντρο για τα προϊόντα που καταφθάνουν από την Ασία. Με την ενίσχυση του διαδρόμου, η Ελλάδα μπορεί να μετατραπεί σε έναν από τους σημαντικότερους «προθαλάμους» εισόδου για τις ασιατικές εξαγωγές προς την ευρωπαϊκή αγορά, ενισχύοντας τη θέση της ως γέφυρα Ανατολής και Δύσης.
Στρατηγικές προεκτάσεις
Ο IMEC δεν αποτελεί μόνο ένα έργο υποδομών, αλλά και μια γεωπολιτική επιλογή. Η εναλλακτική διαδρομή μειώνει την εξάρτηση από τη Διώρυγα του Σουέζ, που πολλές φορές έχει αποδειχθεί ευάλωτη σε πολιτικές εντάσεις ή σε γεγονότα όπως το μπλοκάρισμα από το πλοίο Ever Given το 2021. Επιπλέον, προωθεί τη συνεργασία Ινδίας – Αραβικών χωρών – Ευρώπης, παράλληλα με τον με τον Νέο Δρόμο του Μεταξιού (Belt and Road Initiative) της Κίνας.
Η Γαλλία, όπως φάνηκε από τις παρεμβάσεις στην πρεσβεία, βλέπει τον διάδρομο ως ευκαιρία για να ενισχύσει τη δική της μεσογειακή στρατηγική, με τη Μασσαλία να μπορεί να λειτουργήσει ως βόρειο ευρωπαϊκό άκρο της διαδρομής.
Προοπτικές και προκλήσεις
Παρά τις θετικές προοπτικές, δεν λείπουν οι προκλήσεις:
• Η πολιτική αστάθεια στη Μέση Ανατολή μπορεί να επηρεάσει την αξιοπιστία του δικτύου.
• Η χρηματοδότηση και ολοκλήρωση υποδομών (ιδίως σιδηροδρομικών) απαιτεί μεγάλες επενδύσεις.
• Ο ανταγωνισμός με την Κίνα αναμένεται να οξυνθεί, καθώς το Πεκίνο δεν πρόκειται να αφήσει ανεκμετάλλευτο το πεδίο των παγκόσμιων εμπορικών ροών.
Ωστόσο, η γενική εικόνα δείχνει ότι ο IMEC μπορεί να λειτουργήσει ως καταλύτης αναδιάταξης των παγκόσμιων εμπορικών διαδρομών, με την Ελλάδα να αποκτά πρωτεύοντα ρόλο.
Η συζήτηση στη Γαλλική Πρεσβεία ανέδειξε τη σημασία του νέου διαδρόμου ως οικονομικής και γεωπολιτικής επένδυσης για το μέλλον. Η Ευρώπη, η Ινδία και οι αραβικές χώρες έχουν κοινό συμφέρον να προχωρήσουν σε μια εναλλακτική οδό που θα ενισχύσει την ανθεκτικότητα και τη διαφοροποίηση των εφοδιαστικών αλυσίδων. Για την Ελλάδα, η πρόκληση είναι να αξιοποιήσει την ευκαιρία ώστε να παγιώσει τη θέση της ως πύλη εισόδου της Ασίας στην Ευρώπη.
