[χρόνος ανάγνωσης 4 λεπτά και 21 δευτ.]
Στον χαιρετισμό της στη Γενική Συνέλευση της Πανελλήνιας Ομοσπονδίας Ξενοδόχων (ΠΟΞ), η Αντιπρόεδρος του ΔΣ του ΣΕΤΕ, Αγάπη Σμπώκου, τόνισε τη σημασία της διαρκούς προσαρμογής στις νέες συνθήκες. Οι προκλήσεις, από το γεωπολιτικό και μακροοικονομικό περιβάλλον έως την κλιματική κρίση, καθιστούν επιτακτική την ανάγκη για μια στρατηγική βιώσιμης ανάπτυξης που θα διασφαλίζει την ανθεκτικότητα του ελληνικού τουρισμού.
Ο ΣΕΤΕ έχει καταθέσει συγκεκριμένες προτάσεις για την ενίσχυση των υποδομών, τη βελτίωση της διαχείρισης των προορισμών, την προσαρμογή της τουριστικής αγοράς στις νέες απαιτήσεις και την ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας της Ελλάδας ως προορισμού υψηλής αξίας. Παράλληλα, η πρωτοβουλία METRON σηματοδοτεί τη δέσμευση του κλάδου προς ένα πιο βιώσιμο μέλλον.
Η συνεργασία όλων των εμπλεκομένων – Πολιτείας, ιδιωτικού τομέα, εργαζομένων και τοπικών κοινωνιών – αποτελεί το κλειδί για την εδραίωση του ελληνικού τουρισμού ως ενός ποιοτικού, ανθεκτικού και αειφόρου μοντέλου ανάπτυξης.
Αναλυτικά η κυρία Αγάπη Σμπώκου ανέφερε: «Είναι χαρά να βρίσκομαι σήμερα ανάμεσά σας, κομμάτι και μέρος της οικογένειας της ΠΟΞ, αλλά και ως εκπρόσωπος του ΣΕΤΕ. Όπως όλοι γνωρίζουμε, ο ελληνικός τουρισμός βρίσκεται τα τελευταία χρόνια σε μια σταθερή τροχιά ανάπτυξης, έχοντας πια εδραιωθεί στις πρώτες θέσεις της παγκόσμιας τουριστικής αγοράς. Το 2024 χαρακτηρίστηκε ως έτος-ορόσημο, καθώς οι αφίξεις και τα έσοδα σημείωσαν τις υψηλότερες επιδόσεις στην ιστορία του ελληνικού τουρισμού.
Τα συνολικά έσοδα υπερέβησαν τα 21,7 δισ. ευρώ, σημειώνοντας αύξηση 1,108 δισ. ευρώ (+5,4%) σε σχέση με το 2023, με τις συνολικές αφίξεις να αναμένεται να πλησιάσουν –συμπεριλαμβανομένων των επισκεπτών της κρουαζιέρας- τα 40 εκατ.
Τη φετινή χρονιά η συνολική εικόνα φαίνεται ακόμα καλύτερη με άνοδο σε αφίξεις και σε έσοδα. Και τα μηνύματα από την ΙΤΒ για το 2025 είναι εξίσου θετικά σε επίπεδο προκρατήσεων και ενδιαφέροντος για την Ελλάδα από τις μεγάλες αγορές μας. Όμως, αυτό που θεωρούμε αυτονόητο, ότι κάθε έτος θα είναι και καλύτερο από το προηγούμενο, δεν πρέπει να θεωρείται δεδομένο από κανέναν. Και η συνεχής αύξηση αφίξεων και εισπράξεων δεν μπορεί και δεν πρέπει να είναι η μοναδική μας στόχευση. Οι προκλήσεις που επηρεάζουν το ταξιδιωτικό οικοσύστημα, σε ένα ιδιαίτερα πολύπλοκο και δύσκολα προβλέψιμο γεωπολιτικό και μακροοικονομικό διεθνές περιβάλλον παραμένουν πολλές. Ταυτόχρονα, η κλιματική κρίση και οι επιπτώσεις της μοιάζουν να αποτελούν τη νέα σταθερά. Η ικανότητά μας, συνολικά, ως Πολιτεία, ιδιωτικός τομέας, αλλά και ως κοινωνία γενικότερα, να ανταποκριθούμε και να διαχειριστούμε κρίσεις που είναι αναπόσπαστο κομμάτι της νέας πραγματικότητας θα κρίνει σε μεγάλο βαθμό και το μέλλον του τουρισμού μας. Το παράδειγμα της Σαντορίνης, ως ένα έκτακτο γεγονός που μπορεί να ανατρέψει τους σχεδιασμούς είναι χαρακτηριστικό. Έχουμε αποδείξει όμως ότι μπορούμε να διαχειριζόμαστε μεγάλες κρίσεις με επιτυχία. Και σε αυτή την περίπτωση, η συνεργασία, ο διάλογος, η συνεννόηση μεταξύ Κυβέρνησης, Ιδιωτικού Τομέα, Εργαζόμενων αλλά και τοπικής κοινωνίας, είναι αναγκαία συνθήκη για να ξεπεράσουμε με επιτυχία και αυτήν τη κρίση.
Κυρίες και Κύριοι,
Όπως πολύ καλά γνωρίζουμε, ο ανταγωνισμός σε διεθνές επίπεδο είναι πολύ μεγάλος, και η διατήρηση της ανταγωνιστικότητας της Ελλάδας ως προορισμού value for money είναι ζωτικής σημασίας για τις διεθνείς αγορές. Η ανάδειξη νέων προορισμών, η διαφοροποίηση των τουριστικών προϊόντων και η διεύρυνση της τουριστικής περιόδου πέραν των γνωστών πέντε μηνών και πέντε περιφερειών της χώρας αποτελούν κρίσιμους παράγοντες για τη βιώσιμη ανάπτυξη. Για να μπορέσει ο ελληνικός τουρισμός να προσαρμοστεί, απαιτείται μια καλά σχεδιασμένη στρατηγική. Ως ΣΕΤΕ, έχουμε καταθέσει συγκεκριμένες προτάσεις για τις παρεμβάσεις που θεωρούμε αναγκαίες. Τα ζητήματα είναι γνωστά και διαχρονικά. Ενδεικτικά:
Υποδομές και Διαχείριση Προορισμών: Οι επενδύσεις που απαιτούνται θα πρέπει να συμβάλλουν στη βελτίωση των παρεχόμενων υπηρεσιών, ενισχύοντας την αξία του ελληνικού τουριστικού προϊόντος.
Οι ιδιωτικές επενδύσεις παραμένουν δυσανάλογες των δημοσίων επενδύσεων, ειδικά σε επίπεδο έργων κοινής ωφέλειας, πρωτίστως για τους πολίτες και δευτερευόντως για τους επισκέπτες.
Ο ρόλος των Οργανισμών Τοπικής Αυτοδιοίκησης (ΟΤΑ) πρέπει να αναβαθμιστεί ως προς τη διαχείριση και λειτουργία των τουριστικών προορισμών, ακολουθώντας το μοντέλο των Οργανισμών Διαχείρισης και Προώθησης Προορισμών (DMMOs).
Τέλη που εισπράττονται και τα οποία όμως δεν προσφέρουν ουσιαστική ανταποδοτικότητα, αποτελεί επίσης ζήτημα που πρέπει να αντιμετωπιστεί.
Σε εκκρεμότητα παραμένει το χωροταξικό σχέδιο για τον τουρισμό, το οποίο θα πρέπει ανταποκρίνεται στις επιτακτικές περιβαλλοντικές προκλήσεις του σήμερα, παρέχοντας ταυτόχρονα ασφάλεια δικαίου για τις τουριστικές επενδύσεις. Είναι σημαντικό, η δημόσια διαβούλευση που ξεκίνησε πέρυσι, να ολοκληρωθεί με επιτυχία.
Εξίσου κρίσιμη είναι η πρόσβαση επιχειρήσεων σε χρηματοδοτικά εργαλεία, ώστε να αναπτυχθούν, να καινοτομήσουν και να βελτιώσουν τις υπηρεσίες τους. Ζητούμενο είναι η αύξηση και ανακατανομή του προϋπολογισμού του αναπτυξιακού καθεστώτος και η ένταξη σε αυτό περισσότερων επενδυτικών σχεδίων, κάτι που θα έχει πολλαπλά οφέλη για το σύνολο της οικονομίας της χώρας.
Ο ΣΕΤΕ έχει υποβάλει αναλυτικές προτάσεις για τις απαραίτητες τροποποιήσεις στο ισχύον νομοθετικό πλαίσιο σχετικά με τη βραχυχρόνια μίσθωση. Στο πλαίσιο της ισχύουσας νομοθεσίας, έχουμε ζητήσει την ενεργοποίηση της διάταξης της παρ. 8 του άρθρου 111 του ν. 4446/2016, που προβλέπει την επιβολή περιορισμών στη διάθεση ακινήτων για βραχυχρόνια μίσθωση σε συγκεκριμένες γεωγραφικές περιοχές, με στόχο την προστασία της κατοικίας. Επιπλέον, τονίζουμε την ανάγκη διασφάλισης συστηματικών ελέγχων, ιδίως για καταλύματα που παρουσιάζονται ως βραχυχρόνια μίσθωση, αλλά λειτουργούν στην πραγματικότητα ως τουριστικά καταλύματα, χωρίς να διαθέτουν την απαιτούμενη αδειοδότηση.
Η έλλειψη ανθρώπινου δυναμικού που αποτελεί όχι μόνο ελληνικό, αλλά πανευρωπαϊκό ζήτημα, απαιτεί άμεσες και στοχευμένες λύσεις. Ο ΣΕΤΕ έχει καταθέσει τεκμηριωμένες προτάσεις σχετικά με τις αναγκαίες αλλαγές στη διαδικασία μετάκλησης εργαζομένων τρίτων χωρών. Aν και έχουν γίνει βήματα προς τη σωστή κατεύθυνση, οι καθυστερήσεις που παρατηρούνται στην ολοκλήρωση της διαδικασίας είναι πολύ μεγάλες, η δε πρόσβαση σε αυτή των μικρομεσαίων και λιγότερο οργανωμένων επιχειρήσεων δυσχερής.
Την ίδια στιγμή, η εφαρμογή της ψηφιακής κάρτας εργασίας αναδεικνύει τις ιδιαιτερότητες στον τομέα. Ο ΣΕΤΕ, από την πρώτη στιγμή, δήλωσε πως είναι υπέρ της ψηφιακής κάρτας εργασίας, υπό την προϋπόθεσή όμως από την εφαρμογή της να παραμείνει ο τουριστικός τομέας λειτουργικός, ανταγωνιστικός και οικονομικά βιώσιμος. Αναμένουμε από το Υπουργείο Εργασίας και Κοινωνικής Ασφάλισης και την Επιθεώρηση Εργασίας να αναγνωρίσουν πως το έτος 2025 θα είναι μια μεταβατική περίοδος προσαρμογής στα νέα δεδομένα και να την εκμεταλλευθούν για προχωρήσουν στον εκσυγχρονισμό των εργασιακών σχέσεων, ώστε να ανταποκρίνονται στις σύγχρονες συνθήκες.
Τέλος, ιδιαίτερη βαρύτητα θα πρέπει να δοθεί και στην επίλυση ζητημάτων που σχετίζονται με τη καθημερινότητα των επιχειρήσεων, όπως οι τεράστιες καθυστερήσεις στην περιβαλλοντική αδειοδότηση ή τα προβλήματα που αντιμετωπίζουν σε σχέση με την απλή χρήση του αιγιαλού.
Κυρίες και Κύριοι,
Η μελλοντική ανάπτυξη απαιτεί τη δημιουργία ενός βιώσιμου, ποιοτικού και ανθεκτικού τουριστικού μοντέλου που θα αποφέρει ουσιαστικά οφέλη στην οικονομία, την κοινωνία και το περιβάλλον. Με τη βιωσιμότητα να αποτελεί όχι μια μόδα, αλλά τη νέα στρατηγική προτεραιότητα, ο ελληνικός τουρισμός καλείται να προχωρήσει προς μια πράσινη μετάβαση, με ενίσχυση των υποδομών, υιοθέτηση βιώσιμων πρακτικών και καλύτερη διαχείριση των φυσικών πόρων. Αναγνωρίζοντας την ανάγκη, ο ΣΕΤΕ, έχει ανακοινώσει την πρωτοβουλία METRON, ένα ολοκληρωμένο πρόγραμμα αυτοδέσμευσης και αυτορρύθμισης των επιχειρήσεων προς την κατεύθυνση της βιώσιμης ανάπτυξης.
Είναι σαφές ότι οι καλές επιδόσεις συνοδεύονται και με μεγάλη ευθύνη για την επόμενη μέρα, προκειμένου να κεφαλαιοποιήσουμε την ελκυστικότητα και την ανθεκτικότητα του brand Ελλάδα ως ενός ολιστικά δημοφιλούς και βιώσιμου προορισμού. Ας δουλέψουμε μαζί λοιπόν, με σχέδιο, συνέπεια και συνεργασία, για να διαμορφώσουμε έναν τουρισμό που δεν θα μετριέται μόνο σε αφίξεις και διανυκτερεύσεις, αλλά σε πραγματική αξία, για την οικονομία, για τις τοπικές κοινωνίες, για το περιβάλλον και -πάνω απ’ όλα- για τους ανθρώπους.
Σας ευχαριστώ.»
