[χρόνος ανάγνωσης 5 λεπτά και 14 δευτ.]
Στο πλαίσιο του Ετήσιου Συνεδρίου του ΣΕΤΕ με θέμα «Shaping the Future of Tourism», η Αντιπρόεδρος του ΣΕΤΕ Αγάπη Σμπώκου, ανέπτυξε το έργο της πρωτοβουλίας «METRON Sustainable Tourism» και παρουσίασε τις προκλήσεις και τις στρατηγικές για τον μετασχηματισμό του ελληνικού τουρισμού προς τη βιωσιμότητα. Η κα Αγάπη Σμπώκου επισήμανε την ανάγκη για έναν βιώσιμο και ανταγωνιστικό τουριστικό κλάδο, ο οποίος να απαντά στις προκλήσεις της κοινωνίας, των επιχειρήσεων, και των νέων ταξιδιωτών.
Η Αντιπρόεδρος αναφέρθηκε στην έλλειψη πόρων και γνώσεων που αντιμετωπίζουν οι μικρές και μεσαίες επιχειρήσεις στον τομέα της βιωσιμότητας και τόνισε τη σημασία της συλλογικής προσπάθειας μέσω της συνεργασίας με φορείς όπως το ΙΝΣΕΤΕ και η Marketing Greece. Η πρωτοβουλία METRON προσφέρει εργαλεία και μεθοδολογίες για την ενσωμάτωση βιώσιμων πρακτικών στις τουριστικές επιχειρήσεις, με στόχο τη δημιουργία ενός πιο υπεύθυνου και ανθεκτικού τουριστικού τομέα.
Επιπλέον, η κα Αγάπη Σμπώκου παρουσίασε τα αποτελέσματα της ψηφιακής πλατφόρμας αυτοαξιολόγησης του ΣΕΤΕ, η οποία αξιολογεί τις επιχειρήσεις με βάση δείκτες ESG (Περιβάλλον, Κοινωνία, Διακυβέρνηση) και προτρέπει σε συνεχή βελτίωση. Η πλατφόρμα, που τέθηκε σε πιλοτική λειτουργία τον Σεπτέμβριο, έχει ήδη συγκεντρώσει δεδομένα από 50 τουριστικές επιχειρήσεις και συνεχώς εξελίσσεται με στόχο να βοηθήσει τις επιχειρήσεις να υιοθετήσουν βιώσιμες πρακτικές.
Η ομιλία κατέληξε με μια ισχυρή δέσμευση για τη βιώσιμη ανάπτυξη του ελληνικού τουρισμού, υπογραμμίζοντας ότι το μέλλον του τουριστικού κλάδου εξαρτάται από τη συνεργασία και τη συμμετοχή όλων των εμπλεκομένων φορέων. Στην κατεύθυνση αυτή, η πρωτοβουλία «METRON Sustainable Tourism» αποτελεί ένα σημαντικό βήμα για τον εκσυγχρονισμό και τη μεταμόρφωση του ελληνικού τουρισμού, με έμφαση στην προστασία του περιβάλλοντος και την ευημερία των τοπικών κοινοτήτων.
Αναλυτικά η ομιλία της Αντιπροέδρου ΣΕΤΕ Αγάπης Σμπώκου:
Κύριε Επίτροπε, Κύριοι Υπουργοί, Κύριοι Πρόεδροι, Αγαπητά Μέλη του ΣΕΤΕ, Αγαπητές φίλες και φίλοι,
Σας καλωσορίζω και εγώ από πλευράς μου στο ετήσιο συνέδριο μας. Είναι εξαιρετικά μεγάλη χαρά και ταυτόχρονα σημαντική ευθύνη το project Metron Sustainable Tourism.Ο ΣΕΤΕ και το σύνολο του ελληνικού τουρισμού βρίσκεται σήμερα μπροστά σε μία πρόκληση, την οποία δεν αφήνουμε αναπάντητη. Αναγνωρίζουμε την ανάγκη ύπαρξης ενός βιώσιμου και ανταγωνιστικού τουριστικού προϊόντος, λαμβάνουμε υπόψη τις ανάγκες και τις ανησυχίες των επιχειρήσεων – ΕΙΔΙΚΟΤΕΡΑ ΤΩΝ ΜΕΣΑΙΩΝ ΚΑΙ ΜΙΚΡΩΝ, ακούμε ταυτόχρονα το αίτημα της κοινωνίας για ισόρροπη ανάπτυξη και κατανοούμε ότι οφείλουμε να ανταποκριθούμε στα δεδομένα μια νέας γενιάς ταξιδιωτών. υσικά πρέπει να συμβαδίζουμε και με τις νέες απαιτήσεις της ευρωπαϊκής νομοθεσίας για την υποχρεωτική σύνταξη Αναφοράς Βιώσιμης Ανάπτυξης, καθώς και το χρονοδιάγραμμα μετασχηματισμού όλων των επιχειρήσεων – σταδιακά και ανάλογα με το μέγεθός τους – έως το 2028. Έτσι, πριν 6μήνες, στο πλαίσιο της Γενικής μας Συνέλευσης, ανοίξαμε το μεγάλο κεφάλαιο της αυτοαξιολόγησης, αυτορρύθμισης και αυτοδέσμευσης, με όχημα την πρωτοβουλία ΜΕΤRΟΝ Sustainable Tourism by SETE, για τη μετάβαση των τουριστικών επιχειρήσεων στην αειφορία. Γιατί; Γιατί, είναι πραγματικότητα ότι η βιωσιμότητα και οι αντίστοιχες πρακτικές δεν βρίσκονται ακόμα στο επίκεντρο της στρατηγικής και της λειτουργίας του συνόλου των ελληνικών τουριστικών επιχειρήσεων, αλλά αποτελούν περισσότερο μια παράπλευρη πρωτοβουλία. Αυτό αποδίδεται κυρίως σε έλλειψη πόρων (οικονομικών και ανθρώπινου δυναμικού), σε περιορισμένη ενημέρωση και ευαισθητοποίηση, καθώς και σε περιορισμένες γνώσεις ως προς τις διαθέσιμες λύσεις και τη νομοθεσία.
Ενδεικτικά, σύμφωνα με έρευνα: • (62%) θεωρεί υψηλό το κόστος μετασχηματισμού
• ένα ικανό ποσοστό, (28%), αναφέρει ότι δεν βρίσκει επαρκείς βιώσιμες λύσεις
• (20%) δεν μπορεί να τεκμηριώσει την απόδοση των σχετικών επενδύσεων και
• (19%) δεν γνωρίζει τί είδους βιώσιμες πρακτικές και επενδύσεις θα πρέπει να υλοποιήσειΠέρα όμως από κάθε υποχρεωτικότητα, η Βιωσιμότητα είναι μονόδρομος και για τον Τουρισμό. Ως ιδιωτικός τομέας (οι επιμέρους επιχειρήσεις) οφείλουμε να αναλάβουμε μερίδιο ευθύνης και ως φορέας εκ του θεσμικού μας ρόλου πρέπει να ανταποκριθούμε δίνοντας το πλαίσιο, τη μέθοδο, τα εργαλεία δείχνοντας δηλαδή την πορεία. Σε συνεργασία με το ΙΝΣΕΤΕ, τη Marketing Greece, αλλά και με τη συμβολή εξειδικευμένων συμβούλων, διαμορφώθηκε ένα ολοκληρωμένο πλαίσιο μεθοδολογίας και εργαλείων, προσπαθώντας να καλύψουμε τις ανάγκες των τουριστικών επιχειρήσεων, ανεξάρτητα από μέγεθος και κλάδο δραστηριότητας.
Μεταξύ των εργαλείων της πρωτοβουλίας είναι:
1. Η εργαλειοθήκη του ΙΝΣΕΤΕ που συνδέει μελέτες, αναλύσεις, εκθέσεις και κατευθυντήριες γραμμές.
2. Οι Ενέργειες Προβολής και Προώθησης, καθώς και τα best practices σε προορισμούς, σε συνεργασία με τη Marketing Greece.
3. Στοχευμένα εκπαιδευτικά Webinars για την ευαισθητοποίηση και ενημέρωση των στελεχών επιχειρήσεων.
4. Το όργανο στρατηγικής εποπτείας και καθοδήγησης για τη βιώσιμη ανάπτυξη (Stewardship Board).
5. Ομάδα «Πρεσβευτών» (Ambassadors) που θα ευαισθητοποιήσουν και θα συμβάλουν στη διάχυση του έργου και του μηνύματος στο ευρύτερο κοινό.
6. Εξειδικευμένη Επιτροπή (Steering Committee), υπεύθυνη για την υλοποίηση δράσεων και τη δημιουργία τεχνικών εργαλείων.
7.Κεντρικό εργαλείο της πρωτοβουλίας αποτελεί η ψηφιακή πλατφόρμα αυτοαξιολόγησης των επιχειρήσεων στους δείκτες του ESG.
Η αξιολόγηση των επιχειρήσεων βασίζεται σε πέντε βασικούς δείκτες:
• Κατανάλωση Ενέργειας,• Κατανάλωση Νερού,• Παραγωγή και Διαχείριση Αποβλήτων,• Εργασιακά και• Κοινωνικά Θέματα,
και απευθύνεται σε πέντε κλάδους του τουρισμού:
• καταλύματα,• εναέριες,• θαλάσσιες,
• χερσαίες μεταφορές,
• και τουριστικά γραφεία.Τον Σεπτέμβριο τέθηκε η πλατφόρμα σε πιλοτική λειτουργία με τη συμμετοχή 50 επιλεγμένων επιχειρήσεων – Μελών του ΣΕΤΕ, από τους παραπάνω κλάδους, σε διαβάθμιση επιχειρηματικότητας. Και σήμερα, είμαστε σε θέση να σας παρουσιάσουμε αποτελέσματα, ποιοτικού χαρακτήρα, που μπορούμε να αξιοποιήσουμε και να γίνουμε καλύτεροι, ως επιχειρηματίες ο καθένας μας, και ως τομέας συνολικά. Και επειδή πάντα οι αριθμοί είναι χρήσιμοι και μας δίνουν τις ενδείξεις για τη χάραξη στρατηγική, ας δούμε τι λένε.
Στην πλατφόρμα προσκλήθηκαν 50 εταιρείες, 25 ολοκλήρωσαν τη διαδικασία συμπλήρωσης των ερωτηματολογίων και προχώρησαν σε διαδικασία επαλήθευσης, 3 ολοκλήρωσαν αλλά δεν πληρούσαν τις προϋποθέσεις ώστε να προχωρήσουν σε πιστοποίηση, 15 δεν ανταποκρίθηκαν / δεν μπόρεσαν να ανταποκριθούν στο χρονικό διάστημα που ζητήθηκε, 7 για διάφορους λόγους επέλεξαν να μην συμμετάσχουν (drop out). Τα αποτελέσματα μας επιτρέπουν να κάνουμε και την αυτοκριτική μας.
Διαπιστώνουμε ότι υπάρχουν επιχειρήσεις που ανεξάρτητα από το μέγεθος ή τον κλάδο δραστηριοποίησης – αν και προσπαθούν να ακολουθήσουν μια πορεία προς τη βιωσιμότητα, δεν καταγράφουν στοιχεία, υπάρχουν εταιρίες που δεν φαίνεται να έχουν εταιρικές διαδικασίες ή τη σχετική γνώση, εταιρίες που δεν διαθέτουν τους πόρους – κυρίως σε ανθρώπινο δυναμικό – για τη συμπλήρωση τέτοιου τύπου ειδικών ερωτηματολογίων. Εδώ θα ήθελα να σημειώσω ότι και η εποχικότητα, στα καταλύματα κυρίως, μπορεί να συμβάλει αποτρεπτικά. Και ότι διαπιστώνεται προβληματισμός από κάποια στελέχη να μοιραστούν στοιχεία.
Από τις εταιρείες που συμμετείχαν, κάποια ενδεικτικά KPIs:
• Ποσοστό που μετρούν τις άμεσες και έμμεσες εκπομπές CO2 | περίπου 80% των επιχειρήσεων.
• Ποσοστό που έχουν θέσει στόχο για τον περιορισμό τους | 82.6% των επιχειρήσεων.
• Ποσοστό που καταγράφει την κατανάλωση νερού | 86.7% των επιχειρήσεων.
• Ποσοστό που διαχειρίζεται τα απόβλητα | 69,6% των επιχειρήσεων.
• Ποσοστό που αξιολογεί / εκπαιδεύει / έχει διαδικασίες για τους εργαζόμενους | περίπου 70 % των επιχειρήσεων.
• Ποσοστό που διαθέτουν υποδομές ΑΜΕΑ | 73.3% των επιχειρήσεων.
Στο σημείο αυτό, θα πρέπει να τονίσουμε ότι πρόκειται για μια διαδρομή Συνεχούς Βελτίωσης, με διακριτά στάδια: Αποτυπώνεται η υφιστάμενη κατάσταση, τίθενται στόχοι, χρονοδιάγραμμα και παρακολουθείται στενά η προσέγγιση των στόχων, τίθενται νέοι, με πρωτοβουλία των επιχειρήσεων. Και τελικά, επεκτείνονται οι πρακτικές τους σε ολόκληρη την αλυσίδα αξίας και λειτουργώντας ως πρότυπα υπεύθυνης τουριστικής ανάπτυξης. Ενώ σε όλα τα στάδια υπάρχει κατεύθυνση ως προς τη συλλογή στοιχείων, επιβεβαίωση και πιστοποίηση της προόδου.Κυρίες και κύριοι,Θέλουμε να είμαστε ΑΠΟΛΥΤΑ ΞΕΚΑΘΑΡΟΙ ο ρόλος του ΣΕΤΕ δεν είναι ελεγκτικός, ούτε σκοπός είναι να δημοσιευθούν βαθμολογίες ανά εταιρεία. ΑΝΤΙΘΕΤΩΣ, θέλουμε να αναδείξουμε την ανάγκη, να επηρεάσουμε θετικά προς την κατεύθυνση μετασχηματισμού, να προτρέψουμε επιχειρήσεις να μπουν στη διαδικασία, να προσφέρουμε τα εργαλεία, να αξιολογήσουμε τα υφιστάμενα κίνητρα, να προχωρήσουμε σε ουσιαστικές προτάσεις, εκ μέρους του τουριστικού τομέα, που θα συμβάλουν στην ουσιαστική ρύθμιση και τον μετασχηματισμό του τουρισμού. Από το νέο έτος, στόχος της πρωτοβουλίας είναι το ΕΥΡΥ ΑΝΟΙΓΜΑ σε όλα τα Μέλη του ΣΕΤΕ, αλλά και σε επόμενη φάση και σταδιακά σε επιχειρήσεις που δραστηριοποιούνται ΕΥΡΥΤΕΡΑ ΣΤΟΝ ΤΟΜΕΑ, ενώ πρόθεση και στόχος είναι και η ΔΙΑΣΥΝΔΕΣΗ ΤΗΣ ΠΛΑΤΦΟΡΜΑΣ ΜΕ ΤΙΣ ΤΡΑΠΕΖΕΣ. Κυρίες και κύριοι,Το METRON Sustainable Tourism δεν είναι απλώς ένα ακόμα εργαλείο ή μια ακόμα σημαντική πρωτοβουλία του ΣΕΤΕ. Είναι και κάτι παραπάνω. Είναι μια υπόσχεση, και μια δέσμευση ότι ο ελληνικός τουρισμός μπορεί και πρέπει να πρωτοπορεί, όχι μόνο στην ποιότητα της εμπειρίας που προσφέρει, αλλά και στον τρόπο που σέβεται τους ανθρώπους και το περιβάλλον. Τα πρώτα αποτελέσματα μάς γεμίζουν αισιοδοξία, αλλά και μας υπενθυμίζουν τη σημασία της συνέπειας, της συμμετοχής και της συνεργασίας. Η βιωσιμότητα δεν είναι απλώς μονόδρομος – είναι ο δρόμος που ενώνει επιχειρήσεις, κοινωνία και περιβάλλον σε μια κοινή πορεία προς ένα πιο δίκαιο και ανθεκτικό μέλλον. Σας καλούμε λοιπόν όλους να συμμετάσχετε ενεργά σε αυτό το ταξίδι. Γιατί η επιτυχία του METRON Sustainable Tourism δεν εξαρτάται μόνο από τον ΣΕΤΕ, αλλά από τη συλλογική μας βούληση να διαμορφώσουμε έναν τουριστικό τομέα αντάξιο των προκλήσεων της εποχής μας.
