[χρόνος ανάγνωσης 3 λεπτά και 14 δευτ.]
Του Αντώνη Ροκάκη
Προέδρου Επιμελητηρίου Χανίων
Καθώς η Πατρίδα μας βρίσκεται σε «τροχιά» προεκλογικής περιόδου, οι Έλληνες πολίτες τις επόμενες μέρες καλούμαστε, αφού πρώτα ενημερωθούμε και επεξεργαστούμε τις θέσεις και τα πεπραγμένα των πολικών κομμάτων που διεκδικούν την ψήφο μας, να συζητήσουμε, να διαφωνήσουμε ή να ταυτιστούμε με αυτές. Τα τελευταία χρόνια, η επικρατούσα άποψη «ειδικών» της Οικονομίας είναι ότι οι προεκλογικές περίοδοι δημιουργούν αναταράξεις στην Αγορά και στο Επιχειρηματικό κλίμα με αποτέλεσμα από πολλούς παράγοντες να εκπέμπονται μηνύματα ανησυχίας, κάθε φορά που πλησιάζει η ώρα της κάλπης.
Είναι γεγονός ότι η Οικονομία δεν έχει κατορθώσει μέχρι σήμερα να εξέλθει εντελώς από το πρωτοφανές σκοτεινό «τούνελ» της 15ετούς περιόδου αλλεπάλληλων κρίσεων. Σήμερα, στην Ελλάδα, μετά από ακραίες θυσίες όλων μας, βρισκόμαστε ένα βήμα πιο κοντά στην έξοδο της κανονικότητας και της Ανάκαμψης, αν και η χώρα διαθέτει ακόμα το υψηλότερο δημόσιο χρέος στην Ευρώπη. Και γι’ αυτό έχει τεράστια σημασία για την εθνική μας Οικονομία μετά τις εκλογές, όχι μόνο η σύντομη επίτευξη της επενδυτικής βαθμίδας από την πολιτική μας ηγεσία, αλλά και η διατήρησή της, ώστε να μη μπει ξανά στον «αναπνευστήρα», επανακτώντας – μετά από μια δεκαετία – πρόσβαση σε φθηνό δανεισμό προς όφελος των πολιτών και της ανάπτυξης των επιχειρήσεών μας. Είναι ελπιδοφόρο ότι σήμερα ξεπεράσαμε τα επίπεδα του 2019 (δηλαδή τα προ πανδημίας και ενεργειακής κρίσης) με Α.Ε.Π. στα 356 δισ. ευρώ (+14%) και δημόσιο χρέος 171,3% (έναντι 180,6%). Ο ρυθμός Ανάπτυξης της εθνικής Οικονομίας αναβαθμίζεται πλέον στο 2,3%, ενώ παράλληλη ευχάριστη έκπληξη για την περίοδο του Ιανουαρίου-Μαρτίου 2023 υπήρξε και το πλεόνασμα στο ισοζύγιο του κρατικού προϋπολογισμού ύψους 211 εκατ. ευρώ (έναντι στόχου για έλλειμμα 2.602 εκατ. ευρώ).
Από την άλλη, οι συνεχιζόμενες διεθνείς γεωπολιτικές συγκρούσεις και τραπεζικές αναταράξεις υπονομεύουν την εθνική προσπάθεια Ανάκαμψης, εξαιτίας και των δυσβάσταχτων αυξήσεων των επιτοκίων, σε συνδυασμό με τις πληθωριστικές πιέσεις στην αγοραστική δύναμη των καταναλωτών και στα λειτουργικά κόστη των επιχειρήσεων. Αυτή τη στιγμή, το σύνολο των οφειλών που έχουν οι πολίτες σε τράπεζες, funds, εφορία, ΕΦΚΑ υπολογίζεται ότι ξεπερνά τα 256 δις ευρώ, ενώ το σύνολο του ιδιωτικού χρέους εκτιμάται περίπου στα 270 δις ευρώ. Είναι χαρακτηριστικό ότι τα κόκκινα δάνεια υπολογίζοντα σε 1.200.000, ενώ πάνω από 4 εκατομμύρια επιχειρήσεις και καταναλωτές έχουν οφειλές προς την Εφορία. Αναμφίβολα, οι παρεμβάσεις της Πολιτείας και του τραπεζικού συστήματος, μέσω στοχευμένων ρυθμίσεων, «ανακουφίζουν» ένα ποσοστό των οφειλετών, αλλά για να διαφυλαχθούν η κοινωνική συνοχή και η σταθερότητα απαιτείται ένταση μέτρων στήριξης και βιώσιμου περιορισμού των χρεών, σε συνδυασμό με την αξιόπιστη διεύρυνση των δικαιούχων. Σήμερα, λιγότερες από το 30% των επιχειρήσεων έχει πρόσβαση στην τραπεζική χρηματοδότηση, την ίδια στιγμή που τα επόμενα επτά χρόνια είναι διαθέσιμα από τα Ευρωπαϊκά διαρθρωτικά ταμεία (ΕΣΠΑ 2021-2027, ΚΑΠ και Ταμείο Ανάκαμψης) προς απορρόφηση περίπου 70 δισ. ευρώ πόρων. Η πολιτική ηγεσία που θα επιλέξομε σε αυτές τις εκλογές θα αναμετρηθεί με την ιστορική στρατηγική πρόκληση της αποτελεσματικής και σχεδιασμένης απορρόφησης των πολύτιμων κονδυλίων, με έμφαση στις μικρομεσαίες επιχειρήσεις, ώστε να αναδειχθούν από «αδύναμο κρίκο», σε έναν από τους δυναμικότερους παράγοντες της μετάβασης της Ελληνικής Οικονομίας στο Μέλλον.
Στην τοπική Οικονομία των Χανίων, με επενδυτική αναπτυξιακή «ατμομηχανή» μας τον διεθνώς καταξιωμένο Τουριστικό κλάδο, από την περσινή κιόλας απαιτητική χρονιά της Ουκρανικής κρίσης και της υγειονομικής απειλής, βάλαμε όλοι μαζί με σχέδιο και σκληρή δουλειά ισχυρά θεμέλια και για τη φετινή αναμενόμενη ιστορική έκρηξη αφίξεων και εσόδων. Έτσι, ακόμα και το «ταραγμένο» 2022, πετύχαμε ρεκόρ που ξεπέρασε τις 1,3 εκατ. διεθνείς αεροπορικές αφίξεις, σημειώνοντας αύξηση 13%, σε σχέση με την αντίστοιχη περίοδο του 2019, όταν είχαν σημειωθεί 1,1 εκατ. αφίξεις (χρονιά πριν τον κορονοϊό). Παράλληλα, κατά τα τελευταία χρόνια, και ο Εξαγωγικός τομέας της Οικονομίας των Χανίων, ακόμα και μέσα στην περίοδο της πανδημίας του κορωνοϊού, επιτύγχανε διαρκώς – χρόνο με το χρόνο – νέα υψηλά σε όγκο και αξία (+18,81% στο Α΄4μηνο του 2022 με €48.000.000). Με ανταγωνιστικό πλεονέκτημα την υψηλή ποιότητα των Τροφίμων μας, σε συνδυασμό με τις στρατηγικές εξωστρέφειας που προωθούμε, εξελίσσουμε συλλογικά έναν ακόμα αναπτυξιακό «μοχλό» για το Μέλλον του τόπου μας. Την ίδια στιγμή, οι πολυδιάστατες διεθνείς επενδύσεις οι οποίες συνεχίζονται στον κλάδο της Ενέργειας μεταβάλουν ριζικά και αναβαθμίζουν το στρατηγικό και αναπτυξιακό ρόλο των Χανίων στην Ανατολική Μεσόγειο. Με στρατηγικό σύμμαχο την καταξιωμένη Ακαδημαϊκή μας Κοινότητα οφείλουμε να Καινοτομήσουμε και να δουλέψουμε σχεδιασμένα μαζί. Να αναμετρηθούμε ανατρεπτικά και αποτελεσματικά με πιεστικές προκλήσεις, όπως τις ανεπαρκείς υποδομές, τις σημαντικές ελλείψεις Εργατικού δυναμικού, το υψηλό κόστος Στέγασης, την υποβάθμιση του Περιβάλλοντος. Απαιτείται αναθεωρημένο και πολυδιάστατο στρατηγικό σχέδιο με ορίζοντα τα Χανιά του 2030.
Ως επικεφαλής της Επιχειρηματικής Κοινότητας των Χανίων και ως ενεργός πολίτης πιστεύω ότι κάθε ένας από εμάς οφείλει να επιλέξει απέναντι στις παραπάνω προκλήσεις τις καλύτερες από τις προτεινόμενες λύσεις και ιδέες των κομμάτων που συμμετέχουν στις επερχόμενες εθνικές εκλογές. Οι παθογένειες του πολιτικού μας συστήματος είναι πλέον διαπιστωμένες, αλλά δεν μπορεί να αποτελούν άλλοθι για κανέναν μας. Χρέος μας είναι να αναζητήσουμε τους πιο άξιους – απερίσπαστοι από τα συνηθισμένα μικροπολιτικά παιχνίδια αποπροσανατολισμού μας. Ας μετατρέψουμε την κατά τους κινδυνολόγους «επικίνδυνη» προεκλογική περίοδο για την Οικονομία σε ευκαιρία Ανάπτυξης και Προόδου για την Ελλάδα μας και το νησί μας. Η νέα κυβέρνηση που θα επιλέξουμε είναι πλέον ξεκάθαρο ότι θα αναμετρηθεί με ιστορικές προκλήσεις και θα διαμορφώσει στρατηγικά το παραγωγικό σύστημα που θα σημαδέψει και το Μέλλον των παιδιών μας. Ας είμαστε όλοι υπεύθυνα και ενεργά παρόντες.