του Δρ. Κυριάκου Γ. Κώτσογλου*
Ανάμεσα στις διαλέξεις, ανακοινώσεις, εισηγήσεις,
γραπτές και προφορικές που έχω δώσει, διαβάσει, δει ή ακούσει, μια κατέχει
ακόμα την πρωτεύουσα θέση, στο μυαλό μου. Ήταν η εναρκτήρια ομιλία του Πρύτανη
του Πανεπιστημίου Πατρών, όταν εκκινούσε η Σχολή της Επιστήμης των Υπολογιστών,
στις παρυφές της δεκαετίας του ’80, λέγοντας. «… Στο ερώτημα, αν ο Η/Υ
σκέφτεται, η απάντηση είναι Όχι! Μπορεί όμως να εκτελεί με πολύ μεγάλη
ακρίβεια, ταχύτητα, επαναληπτικότητα, αποθηκευτικότητα, το σύνολο των εντολών
που θα δώσουμε.».
Κύλησε από τότε, «πολύ νερό στο ποτάμι» των Τεχνολογιών της Πληροφορικής και
των Επικοινωνιών, τις ΤΠΕ, είδαμε τους millennials να «μεγαλώνουν» μαζί τους,
με ένα laptop, tablet ή ένα smartphone από τότε και νέοι όροι ήρθαν και
«εγκαταστάθηκαν» στο λεξιλόγιό μας. Στην πραγματικότητα, η λέξη installation,
ίσως έχει μεγαλύτερη και ευρύτερη έννοια από εκείνη της εγκατάστασης, πράγμα
σπάνιο για ξενόγλωσσο όρο σε σχέση με τον Ελληνικό.
Ηλεκτρονική και Ψηφιακή διακυβέρνηση, Ψηφιακός μετασχηματισμός,
διαλειτουργικότητα, συνεργατικές πλατφόρμες, ηλεκτρονική διαχείριση εγγράφων,
προηγμένες ηλεκτρονικές υπογραφές αλλά και Δι@ύγεια, Taxis, Ermis, συμπλήρωσαν
τους μάλλον ιστορικούς πια όρους, Hardware, Software, κ.λπ. Στον αντίποδα ένας
νέος ορισμός έλεγε ότι, «Ηλεκτρονική Διακυβέρνηση, είναι ο εκσυγχρονισμός του
Κράτους και της Δημόσιας Διοίκησης, με «όχημα» την χρήση της τεχνολογίας της
πληροφορικής και των επικοινωνιών (ΤΠΕ) και σκοπό, την ενίσχυση της πρόσβασης
και την παροχή των κάθε είδους κρατικών υπηρεσιών προς όφελος των επιχειρήσεων,
των εργαζομένων και των πολιτών γενικότερα…», καθώς και το σύνταγμα καθόριζε
πια ότι, «Καθένας, έχει δικαίωμα συμμετοχής στην Κοινωνία της Πληροφορίας. Η
διευκόλυνση της πρόσβασης στις πληροφορίες οι οποίες διακινούνται ηλεκτρονικά,
καθώς και της παραγωγής, ανταλλαγής και διάδοσής τους, αποτελεί, υποχρέωση του
Κράτους …».
Αυτή η διττή επανά-τοποθέτηση των πραγμάτων, που αφενός μεν όριζε ως
συνταγματική υποχρέωση του Κράτους την συμμετοχή όλων στην Κοινωνία της
Πληροφορίας και αφετέρου, έθετε την Ηλεκτρονική διακυβέρνηση στην υπηρεσία
Πολιτών, Υπαλλήλων και Επιχειρήσεων, ήταν δεδομένο ότι θα έφερνε νέες
προοπτικές στην λειτουργία του κράτους αλλά και ήθη, στην συνεργασία του με τις
Επιχειρήσεις και το Επιχειρείν, γενικότερα. Εδώ, θα επιχειρήσουμε να δούμε
κάποια από τα οφέλη που μπορούν να έχουν οι επιχειρήσεις από την εφαρμογή της
ηλεκτρονικής διακυβέρνησης. Για να μπορέσουμε να το κάνουμε αυτό, θα χωρίσουμε
τα οφέλη των επιχειρήσεων σε (3) κύριες κατηγορίες αιτημάτων, που την ίδια
στιγμή ήταν πάντοτε κι οι βασικές απαιτήσεις τους από το Κράτος, την
Εξυπηρέτηση, τη Συμμετοχικότητα και την
Αποτελεσματικότητα, με διαφάνεια, λογοδοσία κι ακεραιότητα.
Εξυπηρέτηση
Είναι απόλυτα βέβαιο ότι ο επιχειρηματίας χρειάζεται χρόνο και χρήμα.
Ανέκαθεν, όροι όπως αναμονή, καθυστέρηση, κόστος και επιβάρυνση, αποτελούσαν
εχθρικές έννοιες για το Επιχειρείν. Η Ηλεκτρονική Διακυβέρνηση, εδώ έχει να
προσφέρει πολλά, κυρίως, εκείνο που θα λέγαμε, επαναχρησιμοποίηση της
πληροφορίας που το ίδιο το Δημόσιο είχε παράξει! Γιατί να μην ήταν δυνατόν, οι
ίδιες Διοικητικές πράξεις που το Δημόσιο είχε εκδώσει να μην ήταν διαθέσιμες
στον Επιχειρηματία; Η Ηλεκτρονική Διακυβέρνηση δίνει στον επιχειρηματία την
δυνατότητα αυτόματης αναζήτησης δικαιολογητικών και εγγράφων, οικονομικών
αποφάσεων, χωρικών και πολεοδομικών δεδομένων, ελαχιστοποιώντας την απόσταση
από το Γραφείο σε αυτό που με τρόμο σκεφτόμαστε, την ουρά. Στην πιο εξελιγμένη
μορφή της, θα δώσει την δυνατότητα «Ηλεκτρονικών Αιτημάτων» και με τον τρόπο
αυτό, θα ανοίξει «την πόρτα» του Κράτους σε όποιον θελήσει οτιδήποτε,
υποβάλλοντας τα αντίστοιχα δικαιολογητικά, ελέγχοντας τα ηλεκτρονικά και
εκδίδοντας ακόμα και μια Οικοδομική Άδεια χωρίς την παραμικρή επίσκεψη στην
Πολεοδομία, πράγμα που μέχρι χθες φάνταζε αδύνατον.
Αποτελεσματικότητα
Διαχρονικά, το Επιχειρείν έχει ως αγαπημένο ρητό ότι, «Ποτέ η διαδικασία
δεν ξεπέρασε σε αξία, το αποτέλεσμα». Εδώ, τα πράγματα αποκτούν μια ακόμα
δυσκολία. Εδώ, δεν μιλάμε πια με όρους εξυπηρέτησης, αλλά με όρους επιτυχίας
και επίτευξης στόχων. Η ηλεκτρονική διακυβέρνηση μπορεί κι εδώ να δώσει
πληροφορίες που ίσως αποδειχθούν «χρυσός» για το Επιχειρείν. Από νομοθετικές
διατάξεις μέχρι τον αριθμό των ανταγωνιστικά αδειοδοτημένων επιχειρήσεων σε μια
περιοχή, ανοικτά δεδομένα τα οποία δεν θίγουν προσωπικά στοιχεία, αλλά θα
δώσουν στον επιχειρηματία την ώθηση και το ειδικό βάρος να αποφασίσει σωστά, αν
θα επιχειρήσει ή όχι. Παράλληλα, εκτός από τα άμεσα οφέλη για το Επιχειρείν,
υπάρχουν και τα έμμεσα. Το Κράτος, ως μηχανισμός διακυβέρνησης, έχει κόστη, που
σε μεγάλο βαθμό πληρώνονται από τις επιχειρήσεις, μικρές ή μεγάλες, με βάση την
φορολογία τους. Έτσι, ενώ στο παρελθόν, εκείνο των «παχουλών αγελάδων» το
κόστος του Κράτους δεν μας αφορούσε, τώρα πλέον, είναι κάτι που απασχολεί τον
οικογενειακό μας προγραμματισμό. Το «επόμενο» Δημόσιο θα είναι υποστελεχωμένο,
με όρους παρελθόντος και έτσι οφείλει να είναι απόλυτα αυτοματοποιημένο,
διαλειτουργικό, ενοποιημένο και ως εκ τούτου αποτελεσματικό μα και αποδοτικό.
Εν τοις πράγμασι, μόνο η Ηλεκτρονική Διακυβέρνηση, μπορεί να δώσει τις λύσεις.
Συμμετοχικότητα
Η Δημοκρατία, με την αρχική της μορφή, εκείνη της αρχαίας Αθήνας, την άμεση
και την αυθεντική, έζησε μόνο κατά τον «Χρυσό Αιώνα», τότε που ο Αθηναίος
Πολίτης είχε τη δυνατότητα να ανέβει στον βράχο της Πνύκας και να αγορεύσει.
Από τότε η Δημοκρατία αυτή αντικαταστάθηκε από την αντιπροσωπευτική της μορφή,
όπου εκλεγμένοι εκπρόσωποι του λαού, σε επίπεδο Πολιτείας ή Αυτοδιοίκησης
εκφράζουν τις βουλές του Πολίτη. Η ηλεκτρονική διακυβέρνηση έχει την δυνατότητα
να παρέχει μια νέα Δημοκρατική ώθηση δίνοντας «βήμα συμμετοχικότητας» παντού.
Από την έκφραση αντιρρήσεων σε μια απλή Περιβαλλοντική Μελέτη, μέχρι και την
υποβολή προτάσεων προς μια σειρά πολιτικών, αυτή νέα μορφή διακυβέρνησης μπορεί
να δώσει «φωνή» και δύναμη σε κάθε Πολίτη του κόσμου.
Αειφορία, ως Αποτέλεσμα
Όλα τα παραπάνω, θα δώσουν δυνητικά αειφορία σε ένα Επιχειρηματικό
γίγνεσθαι όπου η εξυπηρέτηση, η αποτελεσματικότητα και η συμμετοχικότητα του
Επιχειρηματία και της δομής που συντηρεί, αποτελούν προτεραιότητα. Αν αυτοί οι
Πυλώνες ανάπτυξης, μπορούν να συνδυαστούν με Αξίες, όπως η Διαφάνεια, η
Λογοδοσία και η Ακεραιότητα, τότε οι επιχειρήσεις θα μπορούσαν να πουν, αν
μίλαγαν, ότι βλέπουν ένα δρόμο, στρωμένο με καλές προθέσεις, τουλάχιστον. Η
Περιφέρεια Κρήτης, στον Διαδικτυακό της Ιστοχώρο, www.crete.gov.gr, βασίζεται
σε ακριβώς αυτούς τους Πυλώνες, παρέχοντας όλα τα έντυπα για τις Διοικητικές
της πράξεις, αναρτά κάθε προκήρυξη ή διαγωνισμό και αναλύει με διαφάνεια τα
οικονομικά στοιχεία εσόδων και εξόδων της. Παράλληλα, μια πλατφόρμα
Ηλεκτρονικής Διακυβέρνησης με τίτλο #Open Crete# δίνει στον χρήστη, Πολίτη ή
Επιχειρηματία, να εκφράζει απόψεις και να συμμετέχει σε διαβουλεύσεις, να
διαφημίζει δράσεις πολιτισμού, αθλητισμού και τουρισμού, να αναζητά ότι
«ανοικτά» δεδομένα του προσφέρονται, να βλέπει την εξέλιξη των τεχνικών έργων,
να κάνει ότι ερώτηση επιθυμεί, να συμμετέχει σε δράσεις crowdfunding, όλ’ αυτά
στο δρόμο, για τον ψηφιακό μετασχηματισμό.
Ο δρόμος, ο βίος της συμβίωσης Κράτους και Επιχειρείν, δεν ήταν ποτέ
ανθόσπαρτος, μα δεν θα γίνει και μονομιάς, χάρη στην Ηλεκτρονική Διακυβέρνηση.
Ακόμα και οι αποτυχίες είναι αναμενόμενες, όμως μέσα σε μια εξελικτική πορεία,
που στη διάρκειά της θα μεταμορφώσει την έννοια του Κράτους και μέσα απ’ αυτό
του Επιχειρείν. Ακόμα και το OpenGov δεν πέτυχε όσα θα ήθελε στην πρώτη του
«έκδοση», αλλά ας μην ξεχνάμε, ακόμα και οι πρώτες εκδόσεις των εφαρμογών
αυτοματισμού γραφείου ήταν «φτωχές», μέχρι ότου φτάσουν στο επίπεδο που σήμερα
δε διανοούμαστε να πιάσουμε χαρτί και μολύβι, για να γράψουμε το οτιδήποτε.
Έτσι, η Ηλεκτρονική Διακυβέρνηση και το Επιχειρείν, έχουν ένα παρελθόν που αν
μη τι άλλο, βοήθησε στο με διακυμάνσεις εντός και εκτός Ελλάδος παρόν του, αλλά
σίγουρα εγγυώνται ότι το μέλλον, μπορεί και θα είναι ευοίωνο, γιατί χωρίς αυτή
τη μαγική λέξη, το Επιχειρείν και τα αποτελέσματά του, καμία δομή, κερδοσκοπική
ή μη, δεν μπορεί ποτέ να επιβιώσει, μόνο που τώρα, θα πρέπει να γίνει παράλληλα
με την ψηφιακή εποχή, σύμφυτη πια, με εμάς.
ΒΙΟΓΡΑΦΙΚΟ
Ο Δόκτωρ Κυριάκος Κώτσογλου γεννήθηκε το 1967 και ζει στα Χανιά Κρήτης.
Είναι παντρεμένος και πατέρας δύο παιδιών. Είναι πτυχιούχος του Τμήματος
Μηχανικών Παραγωγής και Διοίκησης του Πολυτεχνείου Κρήτης, κάτοχος
μεταπτυχιακού διπλώματος στον τομέα
«Οργάνωσης και Διοίκησης» του ίδιου τμήματος και από το 2012 διδάκτορας του
Πολυτεχνείου Κρήτης, με τίτλο διατριβής: «Η Ηλεκτρονική Διακυβέρνηση –
«e-Government» και η συνεισφορά της στην Εξάλειψη της Διαφθοράς & τη
Βελτίωση των Υπηρεσιών στη Δημόσια
Διοίκηση.»Την τελευταία δωδεκαετία συμμετέχει ενεργά στην Τοπική Αυτοδιοίκηση. Έχει
διατελέσει Ειδικός Σύμβουλος του Νομάρχη Χανίων σε θέματα Οργάνωσης και
Διοίκησης (2007-2010), Γενικός Γραμματέας της Νομαρχιακής Αυτοδιοίκησης Χανίων
την ίδια περίοδο και Υπεύθυνος Ποιότητας στον Οργανισμό Ανάπτυξης Κρήτης –
Ο.Α.ΔΥ.Κ. Από το 2014 εκλέχθηκε και χρίσθηκε Εντεταλμένος Περιφερειακός
Σύμβουλος στην Ηλεκτρονική Διακυβέρνηση, ενώ από το 2018 χρίστηκε
Αντιπεριφερειάρχης Κρήτης στους τομείς της Διοίκησης και της Ηλεκτρονικής
Διακυβέρνησης, παράλληλα με τις αρμοδιότητες του ως Μέλος της Οικονομικής
Επιτροπής της, Μέλος του Δ.Σ. της Αναπτυξιακής Χανίων Α.Ε. αλλά και με
συμμετοχή, στις δράσεις Τουρισμού, Αθλητισμού και Εκπαίδευσης της Περιφέρειας
Κρήτης, με πλήθος διακρίσεων σε όλους τους τομείς δραστηριότητάς του. Από την
1-9-2019 χρίσθηκε Εντεταλμένος Σύμβουλος Τουρισμού και Ηλεκτρονικής
Διακυβέρνησης και Μέλος των Επιτροπών Οικονομικής και Προγραμματισμού.Έχει συμμετάσχει, στο πλαίσιο των επιστημονικών του ενδιαφερόντων, σε ερευνητικά
προγράμματα του Πολυτεχνείου Κρήτης, της Ιατρικής Σχολής Αθηνών, του Εθνικού Ινστι-τούτου Εργασίας και έχει
συμμετάσχει αλλά και παρακολουθήσει πλήθος επιστημονικά συνέδρια. Μιλάει πολύ
καλά Αγγλικά και είναι συγγραφέας δύο επιστημονικών βιβλίων, γύρω από τις
Τεχνικές Προγραμματισμού και τα Λειτουργικά Συστήματα, στο χώρο των Η/Υ.Διαθέτει πλούσια επαγγελματική εμπειρία στον επιχειρηματικό χώρο,
αναλαμβάνοντας για πάνω από μια εικοσαετία
καθήκοντα Διευθυντικού Στελέχους,
ενώ από 01-01-2011 μέχρι και σήμερα
κατέχει τη θέση του Γενικού Διευθυντή
στις ξενοδοχειακές επιχειρήσεις του
Ομίλου CALDERA, ενός μεγάλου ξενοδοχειακού Ομίλου της Κρήτης, με (7)
ξενοδοχειακές μονάδες, πάνω από 6.000 κλίνες και πολύ σημαντικό ρόλο στο
τουριστικό προϊόν της Κρήτης.Παράλληλα, εργαστεί επίσης ως
εκπαιδευτής σε Κέντρα Επαγγελματικής Κατάρτισης, Εταιρείες και Σχολές Πληροφορικής και από το
2015 μέχρι σήμερα, ως Εκπαιδευτής και
Συντονιστής Εκπαιδευτικών Δράσεων στο ΚΕΚ και το ΙΙΕΚ ΔΕΛΤΑ. Είναι Πιστοποιημένος
Καθηγητής σε θέματα Οργάνωσης – Διοίκησης – Marketing, Τουρισμού και ΤΠΕ, σε
θέματα Υγιεινής και Ασφάλειας Τροφίμων, του
Παιδαγωγικού Ινστιτούτου σε Θέματα Πληροφορικής. Ως εκπαιδευτής ενηλίκων
έχει εμπειρία πάνω από 17.000 ώρες επιμόρφωσης σε θέματα: Οικονομίας-
Διοίκησης, Πληροφορικής, Διδακτικής Μεθοδολογίας, Ηγεσίας, ενώ την τελευταία
τριετία επιμορφώνει εθελοντικά, με ιδιαίτερη επιτυχία, στελέχη της
εκπαίδευσης καθώς και εκπαιδευτικούς σε
όλη την Κρήτη και ιδιαίτερα στην Περιφερειακή Ενότητα Ηρακλείου, σε συνεργασία
με φορείς της Περιφερειακής Εκπαίδευσης Α/Θμιας και Β/θμιας Εκπαίδευσης Κρήτης
(Σχολικούς Συμβούλους, και Διευθυντές Σχολικών Μονάδων).Συμμετέχει εθελοντικά με μια σειρά συλλογικότητες όπως στο Δ.Σ. της
Ελληνικής Εταιρείας Προστασίας Αναπήρων Παίδων, ΕΛΕΠΑΠ, είναι Γενικός
Γραμματέας στον Τοπικό Οργανισμό Εγγείων Βελτιώσεων του τόπου καταγωγής του,
είναι Αντιπρόεδρος σε ένα από τα παλαιότερα και σημαντικότερα αθλητικά σωματεία
της Κρήτης, τον ΚΥΔΩΝΑ Χανίων, είμαι μέλος της Αντιπροσωπείας και μέχρι
πρόσφατα της Διοικούσας Επιτροπής του Τεχνικού Επιμελητηρίου Χανίων, έχει
διατελέσει επί 15ετία Γενικός Γραμματέας του Συλλόγου Διπλωματούχων Μηχανολόγων
Ηλεκτρολόγων του Νομού Χανίων.
* Δρ. Κυριάκος Γ. Κώτσογλου,
Μηχανικός Παραγωγής και Διοίκησης MSc, PhD,
Εντεταλμένος Περιφερειακός Σύμβουλος Κρήτης
Τουρισμού και Ηλεκτρονικής Διακυβέρνησης
