[χρόνος ανάγνωσης 3 λεπτά και 38 δευτ.]
του Αντώνη Κρητικού
Καλησπέρα σας,
Αξιότιμοι εκπρόσωποι της τοπικής αυτοδιοίκησης, πανοσιολογιώτατε, αγαπητοί αγρότες, κυρίες και κύριοι,
Είναι μεγάλη μου χαρά να βρίσκομαι σήμερα εδώ, ανάμεσά σας, για να συζητήσουμε ένα θέμα που αφορά άμεσα την καθημερινότητά μας, το μέλλον της γεωργίας μας και τη βιωσιμότητα του τόπου μας. Η σημερινή μας συνάντηση δεν είναι μόνο μια ευκαιρία για διάλογο αλλά και για τη χάραξη μιας κοινής πορείας για την αντιμετώπιση της λειψυδρίας, την προστασία του περιβάλλοντος και τη διαχείριση των επιπτώσεων της κλιματικής αλλαγής.
Με ιδιαίτερη χαρά σας καλωσορίζω και εγώ στη σημερινή μας ημερίδα με θέμα «Διαχείριση νερού: Μία τεχνική που λύνει τα προβλήματα λειψυδρίας και Πολιτικής Προστασίας (Weather Modification)», που διοργανώνει η Αντιδημαρχία Πολιτικής Προστασίας και Περιβάλλοντος και το Γραφείο Πολιτικής Προστασίας του Δήμου Αρχανών Αστερουσίων.
Η λειψυδρία αποτελεί μια πραγματικότητα που μας αφορά όλους, ειδικά εδώ στην Κρήτη, όπου η σωστή διαχείριση των υδάτινων πόρων είναι κρίσιμη για τη γεωργία, την οικονομία και την ποιότητα ζωής μας. Η ξηρασία δεν είναι απλώς μια περιβαλλοντική πρόκληση, αλλά μια καθημερινή πραγματικότητα που επηρεάζει τον τόπο μας.
Η τεχνητή βροχή, μια καινοτόμος τεχνική με αποδεδειγμένα αποτελέσματα σε πολλές χώρες, μπορεί να προσφέρει λύσεις στις προκλήσεις αυτές. Σήμερα, έχουμε την ευκαιρία να συζητήσουμε πώς αυτή η τεχνολογία μπορεί να προσαρμοστεί στις ανάγκες της περιοχής μας, συμβάλλοντας στη βιώσιμη ανάπτυξη και την ενίσχυση της πολιτικής προστασίας.
Το Πρόβλημα της Λειψυδρίας
Η λειψυδρία μας φέρνει αντιμέτωπους με προκλήσεις που απαιτούν άμεσες λύσεις.
Η λειψυδρία στην Κρήτη αποτελεί αυξανόμενη απειλή. Οι συνεχείς ξηρασίες και η μείωση των υπόγειων υδάτων επιβαρύνουν τις αποδόσεις των καλλιεργειών, αυξάνουν το κόστος παραγωγής και δυσχεραίνουν την καθημερινότητα των αγροτών μας. Ιδιαίτερα οι υδροβόρες καλλιέργειες, όπως τα ελαιόδεντρα και τα θερμοκήπια, απαιτούν στοχευμένες λύσεις για να διατηρηθούν βιώσιμες.
Η Τεχνητή Βροχή ως μία ενδεχόμενη Λύση
Σε αυτή την πρόκληση της λειψυδρίας, η τεχνητή βροχή δίνει νέες δυνατότητες.
Η τεχνητή βροχή, ή αλλιώς cloud seeding, είναι μια επιστημονικά τεκμηριωμένη τεχνολογία που προκαλεί συμπύκνωση της υγρασίας στα σύννεφα με τη χρήση ασφαλών χημικών ουσιών, όπως το ιωδιούχο άργυρο. Το αποτέλεσμα είναι η πρόκληση ελεγχόμενης βροχόπτωσης.
Η διαδικασία αυτή:
• Είναι ασφαλής για το περιβάλλον, όπως αποδεικνύεται από πολυάριθμες μελέτες.
• Έχει εφαρμοστεί επιτυχώς σε χώρες όπως τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα, η Κίνα, η Ινδία, η Ρουμανία και οι ΗΠΑ.
• Παρέχει μετρήσιμα αποτελέσματα, όπως αύξηση της βροχόπτωσης κατά 10%-20%.
Οφέλη για τη Βιώσιμη Γεωργία
Οι εφαρμογές της τεχνητής βροχής μπορούν να αλλάξουν τα δεδομένα στη γεωργία.
Η τεχνητή βροχή μπορεί να ενισχύσει τη γεωργία της Κρήτης όπως θα αναλύσουν διεξοδικά στη σημερινή εσπερίδα στελέχη της 3Δ.
1. Αύξηση Απόδοσης Καλλιεργειών: Διασφαλίζει άρδευση σε περιόδους παρατεταμένης ξηρασίας, ενισχύοντας καλλιέργειες όπως η ελιά και τα αμπέλια.
2. Διατήρηση Υδάτινων Πόρων: Μειώνει την εξάρτηση από υπόγειες δεξαμενές νερού, οι οποίες εξαντλούνται με γοργούς ρυθμούς.
3. Προσαρμογή στην Κλιματική Αλλαγή: Δημιουργεί ανθεκτικές αγροτικές κοινότητες σε ξηροθερμικές συνθήκες.
Παραδείγματα Επιτυχίας
Οι διεθνείς επιτυχίες δείχνουν τον δρόμο για την Κρήτη.
Τα παραδείγματα από διάφορες χώρες που έχουν εφαρμόσει την τεχνητή βροχή υποδεικνύουν τη δυνατότητα αξιοποίησης αυτής της τεχνολογίας για την Κρήτη. Από την Κίνα μέχρι τις Ηνωμένες Πολιτείες, οι θετικές επιπτώσεις είναι αδιαμφισβήτητες.
Η Επιστημονική μου Άποψη
Τα δεδομένα ενισχύουν την εμπιστοσύνη μας στην τεχνολογία.
Ως επιστήμονας, έχοντας διαβάσει σχετικές μελέτες, έχω δει τα δεδομένα από αντίστοιχα προγράμματα και μπορώ να πω ότι οι λύσεις αυτές είναι σωστές.
Πιστεύω ότι η τεχνητή βροχή μπορεί να διαδραματίσει καθοριστικό ρόλο στην επίλυση του προβλήματος της λειψυδρίας στην Κρήτη.
Τα επιστημονικά δεδομένα δείχνουν ότι η τεχνολογία αυτή μπορεί να ενισχύσει τη γεωργία, διασφαλίζοντας την ορθολογική χρήση υδάτινων πόρων και την οικονομική ευημερία.
• Στατιστικά από το National Center for Meteorology, επίσημος οργανισμός για τη μετεωρολογία και τα προγράμματα τεχνητής βροχής στα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα (UAE), δείχνουν αύξηση της βροχόπτωσης κατά 15%-20% σε κρίσιμες γεωργικές περιοχές.
• Έρευνες από το NCAR (National Center for Atmospheric Research, Εθνικό Κέντρο Ατμοσφαιρικής Έρευνας των Ηνωμένων Πολιτειών, δείχνουν μείωση της εξάρτησης από υπόγεια ύδατα κατά 20%-30%, με άμεσες θετικές επιπτώσεις στη βιωσιμότητα των γεωργικών κοινοτήτων.
• Η Ρουμανία, που διαθέτει παρόμοιες κλιματολογικές συνθήκες με την Κρήτη, κατέγραψε αύξηση καλλιεργητικής αποδοτικότητας κατά 15% μέσω cloud seeding (Romanian Institute of Meteorology and Hydrology).
Αυτά τα παραδείγματα αποδεικνύουν ότι η τεχνητή βροχή δεν είναι απλώς μια ιδέα, αλλά μια εφαρμοσμένη πρακτική με χειροπιαστά αποτελέσματα.
Η Σημασία της Συνεργασίας
Η συνεργασία είναι το κλειδί για την επιτυχία.
Η επιτυχία της τεχνητής βροχής απαιτεί:
• Συνεργασία με επιστημονικούς φορείς για την ανάπτυξη προγραμμάτων προσαρμοσμένων στις ανάγκες της Κρήτης.
• Ενεργή συμμετοχή της τοπικής αυτοδιοίκησης για τη χρηματοδότηση πιλοτικών προγραμμάτων.
• Ευαισθητοποίηση και εκπαίδευση των αγροτικών κοινοτήτων.
Τα Επόμενα Βήματα για την Κρήτη
Η μετάβαση από τη θεωρία στην πράξη απαιτεί στρατηγική.
Η επιτυχής εφαρμογή της τεχνητής βροχής στην Κρήτη μπορεί να ξεκινήσει με:
1. Μελέτη Σκοπιμότητας: Ανάλυση κλιματικής, γεωγραφικής και οικονομικής βιωσιμότητας.
2. Πιλοτικό Πρόγραμμα: Μικρής κλίμακας εφαρμογή με αξιολόγηση αποτελεσμάτων.
3. Ενημέρωση και Συνεργασία: Παρουσίαση της τεχνολογίας σε αγρότες, τοπικούς φορείς και κοινότητες.
Συμπέρασμα
Λαμβάνοντας υπόψη τα επιστημονικά δεδομένα, τα παραδείγματα επιτυχίας και τα οφέλη για τη βιώσιμη γεωργία, μπορούμε να αναγνωρίσουμε τη δυναμική της τεχνητής βροχής ως λύση για τη λειψυδρία και την κλιματική πρόκληση.
Η τεχνητή βροχή δεν είναι μόνο μια λύση για την αντιμετώπιση της λειψυδρίας στην Κρήτη. Είναι ένα εργαλείο που ενισχύει τη βιώσιμη ανάπτυξη, προστατεύει τους φυσικούς πόρους και διασφαλίζει την ανθεκτικότητα των αγροτικών κοινοτήτων μας απέναντι στις προκλήσεις της κλιματικής αλλαγής.
Με επιστημονική τεκμηρίωση, συνεργασία και την υιοθέτηση καινοτομιών, μπορούμε να χτίσουμε ένα καλύτερο μέλλον για την περιοχή μας.
Σας ευχαριστώ θερμά για την προσοχή σας.
Ο Αντώνης Κρητικός είναι Κοινωνικός Επιστήμονας, Διδάκτορας στο Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών με ειδίκευση στη «Συνέργεια του Δημόσιου και Ιδιωτικού Τομέα και τη Βιώσιμη Ανάπτυξη στον Τομέα του Τουρισμού».
*Η εισήγηση είναι Χαιρετισμός του κ. Αντώνη Κρητικού, ως εκπρόσωπος του ΕΚΠΑ, στην Ημερίδα με θέμα «Διαχείριση νερού: Μία τεχνική που λύνει τα προβλήματα λειψυδρίας και Πολιτικής Προστασίας (Weather Modification)», που διοργάνωσε ο Δήμος Αρχανών Αστερουσίων την Παρασκευή, 24 Ιανουαρίου 2025.
