Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή ενέκρινε αναθεωρημένη πλαίσιο σχετικά με τους κανόνες για τις κρατικές ενισχύσεις για έρευνα, ανάπτυξη και καινοτομία (Framework RDI 2022), η οποία καθορίζει τους κανόνες βάσει των οποίων τα κράτη μέλη μπορούν να χορηγούν κρατικές ενισχύσεις σε εταιρείες για δραστηριότητες RDI, διασφαλίζοντας παράλληλα ισότιμο παιχνίδι πεδίο. Το πλαίσιο RDI 2022, το οποίο συμβάλλει στους στρατηγικούς στόχους της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΕΕ) σχετικά με την πράσινη και ψηφιακή μετάβαση, τέθηκε σε ισχύ σήμερα.
Η σημερινή υιοθέτηση του πλαισίου RDI για το 2022 ακολουθεί αξιολόγηση των υφιστάμενων κανόνων που δρομολογήθηκαν το 2019 ως μέρος του ελέγχου καταλληλόλητας για τις κρατικές ενισχύσεις. Η Επιτροπή διεξήγαγε επίσης εκτεταμένη διαβούλευση με όλα τα ενδιαφερόμενα μέρη σχετικά με το προτεινόμενο αναθεωρημένο κείμενο της ανακοίνωσης. Αυτό περιελάμβανε συνεισφορές από κράτη μέλη, επιχειρηματικές και ερευνητικές ενώσεις, ομάδες και εταιρείες συμφερόντων, NGOs και πολίτες.
Το αναθεωρημένο πλαίσιο RDI περιλαμβάνει έναν αριθμό στοχευμένων προσαρμογών, για την απλούστευση και αντικατοπτρισμό της εμπειρίας που αποκτήθηκε από την εφαρμογή του πλαισίου ΕΑΚ του 2014, για την αντανάκλαση των κανονιστικών, οικονομικών και τεχνολογικών εξελίξεων και για την ευθυγράμμιση των σχετικών κανόνων στις τρέχουσες προτεραιότητες πολιτικής της ΕΕ, όπως η Ευρωπαϊκή Πράσινη Συμφωνία και οι Βιομηχανικές και Ψηφιακές Στρατηγικές. Ειδικότερα, οι στοχευμένες τροπολογίες:
• Ενημέρωση των υφιστάμενων ορισμών των δραστηριοτήτων έρευνας και καινοτομίας που είναι επιλέξιμες για υποστήριξη βάσει του πλαισίου ΕΑΚ. Ειδικότερα, οι τροπολογίες διευκρινίζουν τη δυνατότητα εφαρμογής τους όσον αφορά τις ψηφιακές τεχνολογίες και τις δραστηριότητες που σχετίζονται με την ψηφιοποίηση (π.χ. υπερυπολογιστές, κβαντικές τεχνολογίες, block chain, τεχνητή νοημοσύνη, ασφάλεια στον κυβερνοχώρο, μεγάλα δεδομένα και υπολογιστικό νέφος ή άκρο). Αυτό στοχεύει στην παροχή ασφάλειας δικαίου στα κράτη μέλη και στους ενδιαφερόμενους φορείς, ενώ διευκολύνει τις επενδύσεις ΕΑΚ που θα επιτρέψουν τον ψηφιακό μετασχηματισμό στην ΕΕ.
• Ενεργοποίηση δημόσιας υποστήριξης για υποδομές δοκιμών και πειραματισμών που απαιτούνται για την ανάπτυξη, τη δοκιμή και την αναβάθμιση τεχνολογιών. Αυτό στοχεύει να επιτρέψει περαιτέρω την ταχεία ανάπτυξη και την ενδεχόμενη ανάπτυξη τεχνολογιών αιχμής και πρωτοποριακών τεχνολογιών, ιδίως από μικρές και μεσαίες επιχειρήσεις, διευκολύνοντας παράλληλα την πράσινη και ψηφιακή μετάβαση της οικονομίας της ΕΕ και συμβάλλοντας στο νέο ευρωπαϊκό θεματολόγιο καινοτομίας.
• Απλοποίηση ορισμένων κανόνων για τη διευκόλυνση της πρακτικής εφαρμογής του πλαισίου ΕΑΚ και για την ελάφρυνση του πιθανού υπερβολικού διοικητικού φόρτου για τις εταιρείες και τις δημόσιες αρχές. Για παράδειγμα, οι νέοι κανόνες εισάγουν έναν απλοποιημένο μηχανισμό για τον προσδιορισμό του έμμεσου κόστους των έργων έρευνας και ανάπτυξης που είναι επιλέξιμα για στήριξη βάσει των κανόνων για τις κρατικές ενισχύσεις.
Ταυτόχρονα, το πλαίσιο RDI 2022 διατηρεί διασφαλίσεις για να διασφαλίσει ότι η ενίσχυση περιορίζεται στα αναγκαία και δεν οδηγεί σε αδικαιολόγητες στρεβλώσεις του ανταγωνισμού.
Υπενθυμίζεται ότι το Πλαίσιο RDI αποσκοπεί στη διευκόλυνση των δραστηριοτήτων έρευνας, ανάπτυξης και καινοτομίας, οι οποίες, λόγω αδυναμιών της αγοράς, δεν θα συνέβαιναν αν δεν υπήρχε δημόσια υποστήριξη. Επιτρέπει στα κράτη μέλη, υπό ορισμένες προϋποθέσεις, να παρέχουν τα απαραίτητα κίνητρα στις εταιρείες και την ερευνητική κοινότητα για να πραγματοποιήσουν αυτές τις σημαντικές δραστηριότητες και επενδύσεις στον τομέα αυτό. Το Πλαίσιο ΕΑΚ εφαρμόζει την αρχή της τεχνολογικής ουδετερότητας και, ως εκ τούτου, σχετίζεται με όλες τις τεχνολογίες, τις βιομηχανίες και τους τομείς ώστε να διασφαλίζεται ότι οι κανόνες δεν καθορίζουν εκ των προτέρων ποιες ερευνητικές διαδρομές θα οδηγούσαν σε νέες λύσεις για καινοτόμα προϊόντα, διαδικασίες και υπηρεσίες.
Οι διατάξεις του πλαισίου RDI συμπληρώνονται από τον γενικό κανονισμό απαλλαγής κατά κατηγορίες, ο οποίος ορίζει εκ των προτέρων όρους συμβατότητας βάσει των οποίων τα κράτη μέλη μπορούν να εφαρμόσουν μέτρα κρατικών ενισχύσεων χωρίς προηγούμενη κοινοποίηση στην Επιτροπή.
