Νέο κύμα από τις υποκατηγορίες ΒΑ.4 & ΒΑ.5 της Όμικρον;
Του Γιώργου Ατσαλάκη*
Στη Νότιο Αφρική την τελευταία εβδομάδα παρατηρείται αύξηση των κρουσμάτων κατά 67% κυρίως λόγω των νέων υποκατηγοριών ΒΑ.4 & ΒΑ.5 της Όμικρον, οι οποίες είναι πιο μεταδοτικές από τις υποκατηγορίες ΒΑ.2 και ΒΑ.1. Η θετικότητα των τεστ είναι σχεδόν στο 20%. Τόσο οι εισαγωγές στα νοσοκομεία όσο και οι θάνατοι αυξήθηκαν πολύ γρήγορα. Τα πρώτα δεδομένα από την Νότια Αφρική, δείχνουν ότι οι υποκατηγορίες ΒΑ.4 & ΒΑ.5 της Όμικρον παρακάμπτουν την φυσική ανοσία που έχει επιτευχθεί από νόσηση με άλλες παραλλαγές αλλά και την ανοσία που αποκτήθηκε από τα εμβόλια.
Σύμφωνα με πρόσφατη έρευνα του Ερευνητικού Ινστιτούτου Υγείας της Ν. Αφρικής, και άλλων ερευνητικών οργανισμών, οι υποκατηγορίες ΒΑ.4 & ΒΑ.5 της Όμικρον μειώνουν την ανοσία των εμβολιασμένων κατά 3,2 και 2,6 φορές σε σχέση με την ΒΑ.1. Στους ανεμβολίαστους η ανοσία μειώνεται κατά 7,6 και 7,5 φορές αντίστοιχα. Στους ανεμβολίαστους η ανοσία παρακάμπτεται 5 φορές περισσότερο από ότι στους εμβολιασμένους. Τα στοιχεία αυτά θα μπορούσαν να δημιουργήσουν συνθήκες για νέο κύμα της πανδημίας.
Στην Ταϊβάν τα κρούσματα κατά τον μήνα Απριλίου αυξήθηκαν 63 φορές. Άρχισαν ήδη να εμφανίζονται οι πρώτοι θάνατοι. Στο Χονγκ Κονγκ τα κρούσματα του τελευταίους 4 μήνες αυξήθηκαν κατά 95 φορές και οι θάνατοι 44 φορές. Στην Κίνα προς το τέλος Απριλίου εμφανίστηκε το μεγαλύτερο ημερήσιο υψηλό κρουσμάτων των τελευταίων δύο ετών (5.659). Οι θάνατοι φτάνουν κατά μέσο όρο τα 50 άτομα ημερησίως παρά τα δρακόντεια απαγορευτικά. Το 88% των Κινέζων έχουν λάβει δύο δόσεις αλλά στην ηλικία πάνω των 80 ετών το 49% είναι ανεμβολίαστο και μόνο το ένα πέμπτο άνω των 80 ετών έχει λάβει αναμνηστική δόση. Πάνω από 50 εκατομμύρια κινέζοι άνω των 60 ετών παραμένουν εντελώς ανεμβολίαστοι. Στην Σαγκάη οι νεκροί του πρόσφατου κύματος έφτασαν στους 334. Το μικρό ποσοστό εμβολιασμένων άνω των 60 είναι το αδύνατο σημείο της Κίνας και γι’ αυτό αναγκάζεται να επιβάλει όχι αυστηρά, αλλά δρακόντεια απαγορευτικά. Εάν τα μέτρα χαλαρώσουν και αφεθεί ο ιός ελεύθερος, σίγουρα θα οδηγήσει σε τεράστιο αριθμό μολύνσεων σε σύντομο χρονικό διάστημα και σε μεγάλο αριθμό σοβαρών και θανατηφόρων περιπτώσεων. Τις τελευταίες εβδομάδες κινεζικές αρχές προσπαθούν να αυξήσουν τους εμβολιασμούς στους ηλικιωμένους δίνοντας δώρα όπως ρύζι, λάδι, χαρτικά ήδη, γάλα και λοιπά. Εάν στην Κίνα επικρατούν ήδη ή εάν θα επικρατήσουν οι υποκατηγορίες ΒΑ.4 & ΒΑ.5, η κατάσταση θα είναι σοβαρή και για την υγεία αλλά και για την εκ νέου απορρύθμιση της εφοδιαστικής αλυσίδας.
Στη Νέα Υόρκη όπου η υποκατηγορία της Όμικρον ΒΑ.2.12.1 κυριαρχεί, τα κρούσματα το τελευταίο μήνα διπλασιάστηκαν, παρόλο που υπάρχει ισχυρό «τοίχος ανοσίας» στις ΗΠΑ καθόσον περίπου το 60% του πληθυσμού έχει μολυνθεί, το 70% είναι εμβολιασμένο με 2 δόσεις και το 47% με την αναμνηστική.
Στη χώρα μας υπάρχει αρκετά ισχυρό «τοίχος ανοσίας» καθόσον περίπου το 30% του πληθυσμού έχει μολυνθεί, το 71% είναι εμβολιασμένο με 2 δόσεις και το 55% με την αναμνηστική. Όμως περίπου το 25% δεν έχει εμβολιαστεί και παραμένει ευάλωτο. Οι εμβολιασμοί θα επιφέρουν προστασία και αποφυγή της βαριά νόσησης.
Τα δεδομένα δείχνουν ότι η πανδημία δεν έχει τελειώσει. Πιθανόν μόνο να έχει τιθασευτεί η οξεία φάση της πανδημίας. Τα επιστημονικά και τεχνολογικά επιτεύγματα των τελευταίων δύο ετών έχω συμβάλλει σημαντικά στην μείωση των ημερήσιων θανάτων περίπου στους 2.300, όταν οι θάνατοι από καρδιακά προβλήματα είναι περίπου 49.000, από καρκίνο 27.000 και από την εποχική γρίπη 1.800 άτομα ημερησίως.
Το συμπέρασμα είναι ότι ο ιός δεν θα εξαφανιστεί, αλλά μπορεί να πάψει να προκαλεί μαζικές ασθένειες, υπερφορτωμένα νοσοκομεία και υψηλό αριθμό θανάτων. Κανείς δεν γνωρίζει πότε και αν θα εμφανιστεί άλλη παραλλαγή του ιού, είτε πιο μεταδοτική είτε πιο σοβαρή. Όσοι παραμένουν μη εμβολιασμένοι ή χωρίς την αναμνηστική δόση είναι ευάλωτοι και δεν πρέπει να είναι αισιόδοξοι. Η χρήση της μάσκας σε κλειστούς χώρους και σε συνωστισμούς και ο εξαερισμός θα πρέπει να συνεχίσουν να τηρούνται και κυρίως ευλαβικά από τους ευάλωτους.
*Ο Γιώργος Ατσαλάκης είναι Αναπληρωτής Καθηγητής Πολυτεχνείου Κρήτης, Εργαστήριο Ανάλυσης Δεδομένων και Πρόβλεψης
