Κυκλοφόρησε από τις
Πανεπιστημιακές Εκδόσεις Κρήτης (ΠΕΚ) το βιβλίο «Ο ΔΑΡΒΙΝΟΣ ΠΑΕΙ ΣΤΗΝ ΠΟΛΗ – Οι
διαδρομές της εξέλιξης στο σύγχρονο αστικό περιβάλλον» του Menno Schilthuizen (Μέννο
Σχίλτχαϋζεν).
Βρισκόμαστε ήδη στο μέλλον! Οι περισσότεροι άνθρωποι ζουν σήμερα στις πόλεις
και, επιπλέον, μεγάλο τμήμα του πλανήτη έχει άμεσα ή έμμεσα αστικοποιηθεί. Στις
μέρες μας, το ανθρώπινο αποτύπωμα κυριαρχεί και πέρα από τα αστικά κέντρα:
έχουμε οργανωμένα αγροκτήματα, μεγάλες ορεινές και ημιορεινές εκτάσεις
θεσμοθετημένες ως βοσκοτόπους, γεωργικές καλλιέργειες, βιομηχανικές περιοχές,
λιμενικές εγκαταστάσεις, αεροδρόμια, οδικά και σιδηροδρομικά δίκτυα. Εύλογα,
λοιπόν, ο συγγραφέας αυτού του βιβλίου αποκαλεί τον Homo sapiens «απόλυτο
μηχανικό οικοσυστημάτων της φύσης». Και λέγοντας «φύση» δεν εννοεί ούτε κάποιο
ειδυλλιακό δάσος ούτε τη ζούγκλα του Αμαζονίου ούτε καν τους ωκεανούς, αλλά μια
πυκνοχτισμένη, πολύβουη τσιμεντούπολη με ατμοσφαιρικό νέφος!
Αν και συχνά μας δίνει αυτή την εντύπωση, το αστικό περιβάλλον δεν είναι μια
έρημος που την κατοικούν μόνο ο άνθρωπος και τα κατοικίδιά του. Αντίθετα,
σφύζει από άγρια ζωή – φυτά και ζώα. Όμως όλοι αυτοί οι οργανισμοί πρέπει να
βρουν τρόπους για να αντεπεξέλθουν στις σκληρές και ακραίες συνθήκες που
επικρατούν εκεί: στην αυξημένη θερμοκρασία («αστική θερμονησίδα»), τον συνεχή
θόρυβο, τον κατακερματισμό της ενότητας του χώρου από δρόμους και κτίρια, την
κυριαρχία του τσιμέντου και της σκόνης. Και το καταφέρνουν, με προσαρμογές στη
συμπεριφορά και με την επιτάχυνση του ρυθμού της φυσικής επιλογής σε βαθμό που
ο Δαρβίνος δεν είχε ποτέ διανοηθεί. Με ανάλαφρη διάθεση και οξεία
παρατηρητικότητα, ο Menno Schilthuizen περιγράφει πώς η άγρια ζωή όχι μόνο
επιβιώνει στο αστικό περιβάλλον, αλλά και το φέρνει, εν πολλοίς, στα μέτρα της!
ΒΙΟΓΡΑΦΙΚΟ
Ο Menno Schilthuizen (1965) είναι
ολλανδός εξελικτικός βιολόγος και οικολόγος, μόνιμος επιστημονικός ερευνητής
του Κέντρου Βιοποικιλότητας Naturalis στο Leiden της Ολλανδίας και καθηγητής
στο πανεπιστήμιο της ίδιας πόλης. Από το 2000 έως το 2006 εργάστηκε στο
Ινστιτούτο Τροπικής Βιολογίας και Διατήρησης στην επαρχία Σάμπαχ της
μαλαισιανής Βόρνεο. Έχει δημοσιεύσει πάνω από 100 επιστημονικές εργασίες και
ταυτόχρονα ασχολείται συστηματικά με την
επιστημονική εκλαΐκευση. Άλλα βιβλία του: Frogs, Flies & Dandelions (2002), The Loom of
Life (2008) και Nature’s Nether Regions (2014· ελλ. έκδ. Γενετήσια παιχνίδια, Πανεπιστημιακές Εκδόσεις Κρήτης
(2019).
