Συνείδηση

[χρόνος ανάγνωσης 48 δευτερόλεπτα]

Το βιβλίο της Patricia S. Churchland, «ΣΥΝΕΙΔΗΣΗ – Η προέλευση της ηθικής διαίσθησης» σε μετάφραση της Μαριλένας Παπαϊωάννου και επιστημονική επιμέλεια της Φωτεινής Στυλιανοπούλου, κυκλοφορεί από τις Πανεπιστημιακές Εκδόσεις Κρήτης.
Υποψήφιο για το Βραβείο Pen/E.O. Wilson Literary Science Writing του έτους 2020, το ανά χείρας βιβλίο της Patricia S. Churchland εξετάζει δύο καίρια ερωτήματα: Γιατί όλες οι ανθρώπινες κοινωνικές ομάδες έχουν αναπτύξει συστήματα ηθικών αξιών; Και πώς διαμορφώνονται τα συστήματα αυτά; Συνδυάζοντας δεδομένα από τη νευροεπιστήμη, τη γενετική και τη μελέτη του φυσικού περιβάλλοντος, η Churchland αποπειράται να εξηγήσει πώς διαμορφώνεται ο εγκέφαλός μας έτσι ώστε να συνάπτουμε σχέσεις, να νοιαζόμαστε για τα παιδιά μας και να λαμβάνουμε αποφάσεις βάσει της προσωπικής μας κρίσης περί «σωστού και λάθους», ενώ παράλληλα διερευνά την περίπτωση ψυχοπαθών ανθρώπων που στερούνται ηθική.
         

Το βιβλίο προσφέρει στον αναγνώστη μια ανατρεπτική, όσο και συναρπαστική, θεώρηση για την προέλευση των ηθικών μας πεποιθήσεων. Με διορατικότητα, αλλά και τόλμη, η Churchland παρουσιάζει ιδέες που μπορούν να θέσουν υπό αμφισβήτηση όλα όσα νομίζαμε ότι γνωρίζουμε για την «καλή συμπεριφορά» στους ανθρώπους. Εξετάζει θέματα που με δυσκολία συζητιούνται στη δημόσια σφαίρα, ρίχνοντας φως σε ορισμένες από τις πιο σύνθετες αλλά και πιο σημαντικές πτυχές της ανθρώπινης ύπαρξης: στην ελεύθερη βούληση, την ευσυνειδησία, τη μεταβίβαση αξιών από γενιά σε γενιά, τη θεμελίωση των κοινωνιών πάνω στην έννοια της ηθικής.