Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή
εξέδωσε σύσταση σχετικά με την εφαρμογή συντονισμένης προσέγγισης της ΕΕ όσον
αφορά τα ταξίδια και τις μεταφορές. Η σύσταση βασίζεται στη απόφαση του Ευρωπαϊκού
Συμβουλίου, της 13ης Οκτωβρίου, σχετικά με την εφαρμογή συντονισμένης
προσέγγισης όσον αφορά τον περιορισμό της ελεύθερης κυκλοφορίας ως απάντηση
στην πανδημία COVID-19 και σε διάφορα άλλα έγγραφα καθοδήγησης που εξέδωσε η
Επιτροπή τους τελευταίους μήνες, ειδικότερα την ανακοίνωση για τις «πράσινες
λωρίδες». Μέχρι το τέλος Δεκεμβρίου οι κανόνες για την ελεύθερη κυκλοφορία
εξακολουθούν να ισχύουν ως προς το Ηνωμένο Βασίλειο. Αυτό σημαίνει ότι τα κράτη
μέλη επί της αρχής δεν θα πρέπει να αρνούνται την είσοδο προσώπων που
ταξιδεύουν από το Ηνωμένο Βασίλειο. Μετά τη λήξη της μεταβατικής περιόδου, το
Ηνωμένο Βασίλειο θα υπόκειται στη σύσταση του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου σχετικά με
τον προσωρινό περιορισμό των μη αναγκαίων ταξιδιών προς την ΕΕ και την πιθανή
άρση του εν λόγω περιορισμού.
Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή συνιστά στα κράτη μέλη να εφαρμόζουν τις αρχές που
καθορίζονται στη σύσταση του Συμβουλίου του Οκτωβρίου για τον συντονισμό των
περιορισμών της ελεύθερης κυκλοφορίας. Σύμφωνα με την αρχή της προφύλαξης, θα
πρέπει να αποθαρρύνονται όλες οι μη αναγκαίες μετακινήσεις προς και από το
Ηνωμένο Βασίλειο μέχρι νεωτέρας.
Ωστόσο, οι πολίτες της Ένωσης και οι πολίτες του Ηνωμένου Βασιλείου
μετακινούνται προς το κράτος μέλος τους ή τη χώρα διαμονής τους, καθώς και οι
υπήκοοι τρίτων χωρών που απολαύουν δικαιωμάτων ελεύθερης κυκλοφορίας στην ΕΕ,
θα πρέπει να εξαιρούνται από περαιτέρω προσωρινούς περιορισμούς, υπό τον όρο
ότι υποβάλλονται σε εξέταση ή καραντίνα.
Οι ταξιδιώτες με ουσιώδη καθήκοντα, για παράδειγμα το ιατρικό προσωπικό, θα
πρέπει να απαιτείται να υποβάλλονται σε εξέταση (δοκιμασία RT PCR ή ταχεία
δοκιμή αντιγόνων εντός 72 ωρών πριν από την αναχώρηση), αλλά δεν θα πρέπει να
απαιτείται να υποβάλλονται σε καραντίνα κατά την άσκηση αυτών των ουσιωδών
καθηκόντων.
Οι εργαζόμενοι στον τομέα των μεταφορών, εντός της ΕΕ, θα πρέπει να εξαιρούνται
από κάθε ταξιδιωτική απαγόρευση πέραν οποιωνδήποτε συνόρων, καθώς και από τις
απαιτήσεις εξέτασης και καραντίνας, όταν διέρχονται σύνορα από και προς πλοίο,
όχημα ή αεροσκάφος. Σε περίπτωση που ένα κράτος μέλος, στο συγκεκριμένο πλαίσιο
της κατάστασης μεταξύ της ΕΕ και του Ηνωμένου Βασιλείου και κατά τις επόμενες
ημέρες, θεσπίσει απαίτηση ταχείας δοκιμής αντιγόνων για εργαζόμενους στον τομέα
των μεταφορών, αυτή δεν θα πρέπει να οδηγεί σε διαταραχές των μεταφορών.
Η διέλευση επιβατών, ιδίως για αναγκαίες μετακινήσεις, θα πρέπει να
διευκολύνεται χωρίς καραντίνα. Είναι δυνατό να απαιτείται εξέταση, αλλά οι
αρχές πρέπει να ενημερώνουν εκ των προτέρων σχετικά με την εν λόγω απαίτηση ή
να προσφέρουν εξέταση κατά τη διάρκεια του ταξιδιού.
Δεδομένης της ανάγκης να διασφαλιστούν τα αναγκαία ταξίδια και η διέλευση προς
την πατρίδα, όπως περιγράφεται στη σύσταση, θα πρέπει να διακοπεί κάθε
απαγόρευση υπηρεσιών μεταφοράς, όπως οι απαγορεύσεις πτήσεων ή σιδηροδρομικών
δρομολογίων.
Οι ροές εμπορευματικών φορτίων πρέπει να συνεχίζονται αδιάλειπτα, σύμφωνα με
την έννοια των «πράσινων λωρίδων» και την ανακοίνωση για τις εμπορευματικές
αερομεταφορές, μεταξύ άλλων για να διασφαλίζεται η έγκαιρη διανομή εμβολίων
κατά της νόσου COVID-19, για παράδειγμα.
Οι αρχές δημόσιας υγείας των κρατών μελών θα πρέπει να αυξήσουν τις προσπάθειες
προσδιορισμού της αλληλουχίας και να αναλύουν εγκαίρως τα απομονωθέντα στελέχη
του ιού, ώστε να εντοπίζονται ταχέως τα κρούσματα της νέας παραλλαγής. Θα
πρέπει επίσης να εντοπίζουν αμέσως κρούσματα στα οποία εμπλέκονται πρόσωπα που
ταξίδεψαν από ή προς το Ηνωμένο Βασίλειο κατά τις τελευταίες 14 ημέρες ή που
έχουν έρθει σε στενή επαφή με επιβεβαιωμένα κρούσματα προκειμένου να
διασφαλίζεται η κατάλληλη παρακολούθηση (π.χ. δοκιμασία RT-PCR, απομόνωση,
ενισχυμένη ιχνηλάτηση επαφών).
Πρέπει να σημειωθεί ότι σύμφωνα με το άρθρο 126 της συμφωνίας για την αποχώρηση
του Ηνωμένου Βασιλείου της Μεγάλης Βρετανίας και της Βόρειας Ιρλανδίας από την
Ευρωπαϊκή Ένωση και την Ευρωπαϊκή Κοινότητα Ατομικής Ενέργειας, η μεταβατική
περίοδος που συμφωνήθηκε από τα μέρη θα λήξει την 31η Δεκεμβρίου 2020.
Από την 1η Ιανουαρίου 2021 το Ηνωμένο Βασίλειο θα καταστεί τρίτη χώρα και τα
κράτη μέλη θα αρχίσουν να εφαρμόζουν τη σύσταση σχετικά με τον προσωρινό
περιορισμό των μη αναγκαίων ταξιδιών προς την ΕΕ σε πρόσωπα που ταξιδεύουν από
το Ηνωμένο Βασίλειο, λαμβανομένης υπόψη της λήξης της μεταβατικής περιόδου. Ως
εκ τούτου, επί της αρχής, μόνο αναγκαία ταξίδια είναι δυνατό να
πραγματοποιούνται από το Ηνωμένο Βασίλειο. Για να εξαιρεθεί το Ηνωμένο Βασίλειο
από αυτόν τον γενικό ταξιδιωτικό περιορισμό, το Συμβούλιο θα πρέπει να
αποφασίσει να προσθέσει το Ηνωμένο Βασίλειο στον κατάλογο των τρίτων χωρών τους
κατοίκους των οποίων δεν θα πρέπει να αφορά ο προσωρινός περιορισμός στα
εξωτερικά σύνορα των μη αναγκαίων ταξιδιών προς την ΕΕ. Ο κατάλογος
επανεξετάζεται τακτικά από τα κράτη μέλη στο πλαίσιο του Συμβουλίου.
Ωστόσο, ο περιορισμός αυτός των αναγκαίων ταξιδιών δεν θα ισχύει για πολίτες
της Ένωσης που διαμένουν στο Ηνωμένο Βασίλειο και υπηκόους του Ηνωμένου
Βασιλείου οι οποίοι είναι επί μακρόν διαμένοντες σε κράτος μέλος της ΕΕ δυνάμει
της οδηγίας για τους επί μακρόν διαμένοντες, ανεξάρτητα από τον σκοπό του
ταξιδιού.