του Βασίλη Σπόκου
Το μέλλον της εργασίας στον τουρισμό είναι ένα θέμα που απασχολεί όλο και περισσότερο τον τουριστικό κλάδο, καθώς οι εξελίξεις στην τεχνολογία και η αλλαγή των αναγκών των ταξιδιωτών επηρεάζουν τον τρόπο που λειτουργούν οι επιχειρήσεις και οι εργαζόμενοι στον τουριστικό κλάδο. Σε αυτό το άρθρο, θα εξετάσουμε ποιες είναι οι τάσεις που διαμορφώνουν το μέλλον της εργασίας στον τουρισμό και πώς μπορούν οι επιχειρήσεις και οι εργαζόμενοι να προετοιμαστούν για αυτές τις αλλαγές.
Ο τουρισμός είναι μια βιομηχανία που συμβάλλει στη δημιουργία εκατομμυρίων θέσεων εργασίας παγκοσμίως και συνεχώς εξελίσσεται. Με την ταχεία εξέλιξη της τεχνολογίας και των κοινωνικών αλλαγών, το μέλλον της εργασίας στον τομέα του τουρισμού φαίνεται πολύ διαφορετικό από το παρελθόν.
Η εργασία στον τουρισμό στην Ελλάδα αντιμετωπίζει διάφορα προβλήματα, όπως:
Εποχικότητα: Η εργασία στον τουρισμό στην Ελλάδα είναι συνήθως εποχιακή, με πολλούς εργαζόμενους να εργάζονται μόνο κατά τη διάρκεια της τουριστικής περιόδου. Αυτό σημαίνει ότι οι εργαζόμενοι αντιμετωπίζουν αβεβαιότητα στην εργασία τους και δεν μπορούν να βασιστούν στο εισόδημά τους όλο το έτος.
Χαμηλές αποδοχές: Σε πολλές περιπτώσεις, οι εργαζόμενοι στον τουρισμό στην Ελλάδα λαμβάνουν χαμηλές αποδοχές, ιδιαίτερα σε θέσεις που απαιτούν λιγότερα προσόντα ή είναι εποχιακές.
Έλλειψη εκπαίδευσης και κατάρτισης: Σε ορισμένες περιπτώσεις, οι εργαζόμενοι στον τουρισμό στην Ελλάδα δεν έχουν την κατάλληλη εκπαίδευση και κατάρτιση για τη θέση τους. Αυτό μπορεί να οδηγήσει σε προβλήματα ποιότητας των υπηρεσιών που παρέχονται και να επηρεάσει την επιστροφή των ταξιδιωτών στο μέλλον.
Ανεπαρκής ρύθμιση της αγοράς εργασίας: Σε ορισμένες περιπτώσεις, η αγορά εργασίας στον τουριστικό τομέα δεν είναι καλά ρυθμισμένη, με αποτέλεσμα την εκμετάλλευση των εργαζομένων και την παράνομη απασχόληση.
Έλλειψη σταθερότητας και ανασφάλεια στην εργασία: Οι εργαζόμενοι στον τουριστικό τομέα στην Ελλάδα συχνά αντιμετωπίζουν ανασφάλεια στην εργασία τους, καθώς πολλές επιχειρήσεις αναζητούν τρόπους για να μειώσουν τα έξοδά τους σε μια ανταγωνιστική αγορά.
Έλλειψη προοπτικών ανέλιξης: Πολλοί εργαζόμενοι στον τουριστικό τομέα δεν έχουν προοπτικές ανέλιξης στην καριέρα τους και δεν έχουν τη δυνατότητα να βελτιώσουν τις δεξιότητές τους ή να αναπτύξουν νέες.
Αντιμετώπιση των επιπτώσεων του COVID-19: Η πανδημία του COVID-19 είχε μείζονα αρνητική επίδραση στον τουριστικό τομέα στην Ελλάδα και στην εργασία των ανθρώπων σε αυτόν τον τομέα.
Η επανάσταση της τεχνολογίας
Η τεχνολογική εξέλιξη έχει ήδη αλλάξει τον τρόπο που οι επιχειρήσεις στον τουρισμό λειτουργούν και έχει δημιουργήσει νέες ευκαιρίες απασχόλησης. Οι ταξιδιώτες μπορούν να κλείσουν ταξίδια, να κάνουν κρατήσεις σε ξενοδοχεία και να βρουν τις καλύτερες προσφορές από το smartphone τους, κάτι που σημαίνει ότι οι επιχειρήσεις πρέπει να είναι διαθέσιμες στο διαδίκτυο και να προσφέρουν υψηλής τεχνολογίας υπηρεσίες. Αυτό σημαίνει ότι οι επιχειρήσεις στον τουριστικό κλάδο πρέπει να επενδύσουν σε τεχνολογία και να εξοικειωθούν με τις νέες τάσεις και τα εργαλεία που προσφέρει η τεχνολογία. Μια από τις προκλήσεις που αντιμετωπίζουν οι επιχειρήσεις είναι η ανάγκη για προσαρμογή στη χρήση τεχνολογίας για την αύξηση της αποδοτικότητας και της ποιότητας των υπηρεσιών που προσφέρουν.
Εξαρτήματα της αυτοματοποίησης
Η αυτοματοποίηση είναι ένας άλλος τομέας που αλλάζει το μέλλον της εργασίας στον τουριστικό κλάδο. Η εισαγωγή της τεχνητής νοημοσύνης και της ρομποτικής στον τουριστικό κλάδο μπορεί να αποτελέσει μια ευκαιρία για τη βελτίωση της ποιότητας των υπηρεσιών και τη μείωση των δαπανών. Τα chatbots, για παράδειγμα, μπορούν να απαντούν σε ερωτήσεις των πελατών, ενώ τα ρομπότ μπορούν να βοηθήσουν στην εκτέλεση διαφόρων καθηκόντων, όπως η καθαριότητα των δωματίων ξενοδοχείων.
Οι επιχειρήσεις πρέπει επίσης να είναι σε θέση να διαχειρίζονται αποτελεσματικά τα δεδομένα των πελατών τους, ώστε να μπορούν να προσφέρουν ατομικές και προσαρμοσμένες εμπειρίες στους ταξιδιώτες. Η τεχνολογία μπορεί να βοηθήσει επίσης στην αυτοματοποίηση ορισμένων διαδικασιών, όπως η διαχείριση κρατήσεων και η παροχή πληροφοριών στους πελάτες, μειώνοντας τον ανθρώπινο παράγοντα στις επιχειρήσεις και κάνοντας την εργασία πιο αποδοτική και ακριβή.
Η αλλαγή των αναγκών των ταξιδιωτών
Το μέλλον της εργασίας στον τουρισμό επηρεάζεται επίσης από την αλλαγή των αναγκών των ταξιδιωτών. Οι ταξιδιώτες αναζητούν πλέον αυθεντικές και προσωπικές εμπειρίες και αντί για την παραδοσιακή τουριστική εμπειρία, ψάχνουν για εμπειρίες που τους επιτρέπουν να αλληλοεπιδρούν με τους ντόπιους και να ανακαλύψουν την πραγματική κουλτούρα και τα έθιμα της κάθε περιοχής. Αυτό σημαίνει ότι οι επιχειρήσεις στον τουρισμό πρέπει να προσαρμοστούν σε αυτές τις αλλαγές και να προσφέρουν προσαρμοσμένες εμπειρίες που θα είναι πιο αυθεντικές και προσαρμοσμένες στις ανάγκες και τις προτιμήσεις των ταξιδιωτών.
Με την ταχεία ανάπτυξη των τεχνολογιών και την επέκταση της ψηφιακής επικοινωνίας, ο τουριστικός τομέας βρίσκεται σε συνεχή εξέλιξη. Η χρήση των τεχνολογιών όπως η εικονική πραγματικότητα και η επαυξημένη πραγματικότητα, μπορεί να δημιουργήσει πιο εντυπωσιακές και αξέχαστες εμπειρίες για τους ταξιδιώτες. Παράλληλα, η χρήση τεχνολογιών στον τουρισμό μπορεί να βελτιώσει τη διαχείριση των καταλυμάτων και των αξιοθέατων, καθώς και τη διαδικασία κρατήσεων και πληρωμών.
Επιπλέον, οι ταξιδιωτικές πλατφόρμες όπως το Airbnb και το Booking έχουν διευκολύνει την πρόσβαση σε διαμερίσματα και καταλύματα σε όλο τον κόσμο, ενώ οι ταξιδιώτες έχουν τη δυνατότητα να κάνουν κρατήσεις και να πληρώσουν online. Επιπλέον, οι τεχνολογίες blockchain μπορούν να βοηθήσουν στη διαχείριση των δεδομένων κρατήσεων και πληρωμών.
Κάποια σημαντικά βήματα που μπορούν να ακολουθήσουν περιλαμβάνουν:
Εκπαίδευση και κατάρτιση: Οι εργαζόμενοι στον τουριστικό τομέα πρέπει να εκπαιδευτούν για να ανταποκριθούν στις νέες απαιτήσεις των ταξιδιωτών και να εξελιχθούν στις νέες τεχνολογίες που θα χρησιμοποιηθούν στον τομέα του τουρισμού.
Προσαρμογή στις ανάγκες των ταξιδιωτών: Οι επιχειρήσεις στον τουριστικό τομέα πρέπει να προσαρμόσουν τις υπηρεσίες τους στις νέες ανάγκες των ταξιδιωτών και να προσφέρουν εμπειρίες που θα ικανοποιούν τις αυξανόμενες απαιτήσεις για αυθεντικές και προσωπικές εμπειρίες.
Χρήση τεχνολογιών: Η χρήση τεχνολογιών όπως η τεχνητή νοημοσύνη, το Internet των πραγμάτων και η εικονική πραγματικότητα μπορεί να βοηθήσει τις επιχειρήσεις στον τουριστικό τομέα να παρέχουν βελτιωμένες υπηρεσίες και εμπειρίες.
Αειφορία: Οι επιχειρήσεις στον τουριστικό τομέα πρέπει να εστιάσουν στη βιώσιμη ανάπτυξη και τη μείωση του αντικτύπου τους στο περιβάλλον. Αυτό μπορεί να επιτευχθεί με την χρήση πιο βιώσιμων πρακτικών, όπως η ανακύκλωση, η εξοικονόμηση ενέργειας και η χρήση ανανεώσιμων πηγών ενέργειας. Επιπλέον, μπορούν να αναπτυχθούν βιώσιμες τουριστικές πρακτικές που λαμβάνουν υπόψη τους την προστασία του περιβάλλοντος και την τοπική κοινότητα.
Διασφάλιση της ασφάλειας: Η ασφάλεια των ταξιδιωτών πρέπει να είναι μία από τις βασικές προτεραιότητες των επιχειρήσεων στον τουριστικό τομέα. Μπορούν να ληφθούν μέτρα ασφαλείας, όπως η επιλογή ασφαλών τοποθεσιών και η παροχή προστασίας από κίνδυνους όπως οι φυσικές καταστροφές και οι τρομοκρατικές επιθέσεις.
Καινοτομία: Οι επιχειρήσεις στον τουριστικό τομέα πρέπει να είναι ανοιχτές στην καινοτομία και να αναζητούν νέους τρόπους για να προσελκύουν τους ταξιδιώτες. Αυτό μπορεί να σημαίνει την εξέλιξη νέων τεχνολογιών, τη δημιουργία νέων εμπειριών και την ανάπτυξη νέων προϊόντων και υπηρεσιών.
Κοινωνική ευθύνη: Οι επιχειρήσεις στον τουριστικό τομέα έχουν επίσης κοινωνική ευθύνη. Πρέπει να λαμβάνουν υπόψη τους την επίδραση των δραστηριοτήτων τους στην τοπική κοινότητα και να συμβάλλουν στη βελτίωση των συνθηκών ζωής των κατοίκων. Αυτό μπορεί να επιτευχθεί με τη δημιουργία θέσεων εργασίας, την υποστήριξη της τοπικής κοινότητας και την ανάπτυξη βιώσιμων τουριστικών δραστηριοτήτων.
Ανταγωνιστικότητα: Η ανταγωνιστικότητα είναι ένας σημαντικός παράγοντας για τις επιχειρήσεις στον τουριστικό τομέα. Πρέπει να είναι σε θέση να παρέχουν υπηρεσίες υψηλής ποιότητας σε συνδυασμό με προσιτές τιμές. Επιπλέον, πρέπει να δημιουργούν μια μοναδική εμπειρία για τους ταξιδιώτες που θα τους κάνει να επιστρέφουν στο μέλλον και να συστήνουν την επιχείρηση σε άλλους.
Συνολικά, οι επιχειρήσεις στον τουριστικό τομέα πρέπει να επιδιώκουν μια ισορροπημένη προσέγγιση που λαμβάνει υπόψη τις ανάγκες των επισκεπτών, των κατοίκων και του περιβάλλοντος. Η βιώσιμη ανάπτυξη είναι ζωτικής σημασίας για το μέλλον του τουριστικού τομέα και την προστασία των πόρων του πλανήτη. Μέσω της συνεργασίας και της καινοτομίας, ο τουριστικός τομέας μπορεί να αναπτύξει μια βιώσιμη προσέγγιση που θα προάγει την οικονομική ανάπτυξη, την κοινωνική ευθύνη και την προστασία του περιβάλλοντος.
Επιπλέον, η επένδυση στην κατάρτιση και επιμόρφωση των εργαζομένων στον τουριστικό τομέα μπορεί να ενισχύσει την ανταγωνιστικότητα της χώρας στο διεθνή τουριστικό αγορά, καθώς οι τουρίστες θα έχουν καλύτερες εμπειρίες και θα επιλέγουν να επισκέπτονται ξανά τη χώρα.
Ο Βασίλης Σπόκος, είναι MSc Hospitality Consultant & Marketing Advisor Co-Founder of 3win Action
