Του Γιώργου Ατσαλάκη*
Σύμφωνα με τις τελευταίες έρευνες από το Ηνωμένο Βασίλειο, σήμερα, o κορωνοϊός είναι 40 φορές λιγότερο θανατηφόρος από τον Ιανουάριο του 2021 με αποτέλεσμα να είναι λιγότερο θανατηφόρος από την γρίπη. Η θνητότητα από την γρίπη είναι 0,4% ενώ η θνητότητα από το στέλεχος Όμικρον έχει πέσει στο 0,35%. Προσοχή όμως, η πτώση της θνητότητας οφείλεται στον μεγάλο αριθμό εμβολιασμένων για τον κορωνοϊό. Ενώ δεν υπάρχει αντίστοιχος αριθμός εμβολιασμένων για την γρίπη. Το 73,1% του πληθυσμού του Ηνωμένου Βασίλειου έχει λάβει 2 δόσεις, και το 57,2% με την αναμνηστική δόση. Η πανδημία αύξησε 7 φορές τους θανάτους σε σχέση με αυτούς από την γρίπη τον προηγούμενο χειμώνα. Σήμερα ο αριθμός των θανάτων είναι αυξημένος μόνο κατά 50% σε σχέση με τη γρίπη. Θα πρέπει να ληφθεί υπόψη ότι ο κορωνοϊός προκαλεί συστημική ζημιά στο σώμα σε σχέση με την γρίπη.
Η επιστήμη κυρίως με τα εμβόλια έχει κάνει σωστά τη δουλειά της. Η θνητότητα μειώνεται όσο αυξάνεται το τείχος ανοσίας είτε μέσω των εμβολιασμών είτε μέσω της φυσικής νόσησης. Όμως η μεγάλη ταχύτητα εξάπλωσης του ιού, δεν πρέπει να αγνοείται. Η ΒΑ.2 υπό-παραλλαγή της Όμικρον είναι 30% πιο μεταδοτική από την Όμικρον. Στο ΗΒ οι εισαγωγές στα νοσοκομεία μετά από πτώση επί δυο μήνες από την κορυφή, άρχισαν να αυξάνονται, πάνω από 20% την τελευταία εβδομάδα, σε όλες τις ηλικιακές ομάδες.
Στο διάγραμμα εμφανίζεται ο 7ήμερος κινητός μέσος όρος των κρουσμάτων από την αρχή της πανδημίας για όλο τον κόσμο. Η κορυφή του τελευταίου κύματος με το στέλεχος Όμικρον προς το τέλος Ιανουαρίου με 3.445.357 κρούσματα, είναι 4 φορές υψηλότερη από την προηγούμενη κορυφή προς το τέλος Απριλίου του 2021 (826.596). Μετά την απότομη άνοδος του κύματος της Όμικρον, ακολούθησε απότομη πτώση η οποία δεν έφθασε στα προηγούμενα χαμηλά και φαίνεται ότι στο επίπεδο των 1.608.428 κρουσμάτων δημιουργεί βάση και προϋποθέσεις για νέο κύμα.
Στην χώρα μας η βάση αυτή διαμορφώνεται με το 7ήμερο κινητό μέσο στα 13.635 κρούσματα την 7η Μαρτίου. Οι επόμενες μέρες δείχνουν την αναστροφή των κρουσμάτων προς τα πάνω όπως συμβαίνει και με τα παγκόσμια δεδομένα κρουσμάτων. Ήδη ο 7ήμερος κινητός μέσος την 13/3/22 ανήλθε στα 18.172 κρούσματα. Δηλαδή αύξηση κατά 33% σε 6 ημέρες. Ανάλογη ανοδική τάση ξεκίνησε και για τους διασωληνωμένους ασθενείς. Η πρόσφατη απελευθέρωση κάποιων μέτρων δημιουργεί τις προϋποθέσεις για εμφάνιση περισσότερων κρουσμάτων. Η πιθανότητα νέου κύματος αυξάνεται.
Το 70,6% του πληθυσμού της χώρας μας έχει λάβει 2 δόσεις, και το 50,7% με την αναμνηστική δόση. Το 13% θα έπρεπε να έχει ήδη κάνει την αναμνηστική δόση, άρα βρίσκεται με χαμηλή προστασία. Εάν προστεθεί και το 29% των μη εμβολιασμένων, πάνω από το 40% του πληθυσμού είναι ελάχιστα ή καθόλου προστατευμένο. Είναι σημαντικό να αναφέρουμε ότι οι διασωληνωμένοι ηλικίας 40-65 ετών έχουν φθάσει στο πολύ υψηλό επίπεδο του 38,5%. Οι διασωληνωμένοι άνω των 65 ετών είναι σχεδόν στο 60%. Αντίστοιχα οι απώλειες προέρχονται κατά 16% από τις ηλικίες των 40-65 ετών και κατά 83% από της ηλικίες των 65 και άνω. Η θνητότητα στην χώρα μας φθάνε περίπου στο 0,33% αλλά καθώς ανεβαίνουν τα κρούσματα και οι διασωληνωμένοι σε μερικές εβδομάδες θα ανέλθει και αυτό το ποσοστό. Ακόμα και με μικρή θνητότητα όταν η μεταδοτικότητα είναι μεγάλη αυξάνονται οι θάνατοι. Επί πλέον ξέρουμε ότι ο ιός δεν είναι εποχιακός όπως η γρίπη. Όσο θα αυξάνονται οι κοινωνικές επαφές την άνοιξη και το καλοκαίρι, τόσο θα αυξάνονται και τα κρούσματα. Δυστυχώς δεν έχουμε εκτιμήσει την συμβολή της κοινωνικής αποστασιοποίησης στην μετάδοση του ιού. Η τήρηση των αποστάσεων πρέπει να συνεχιστεί, όπως και η ορθή χρήση της μάσκας σε εσωτερικούς χώρους και σε εξωτερικούς συνωστισμούς. Η συνέχεια των προσπαθειών να εμβολιαστούν οι πλέον ευάλωτοι πολίτες και ιδιαίτερα σε ηλικίες πάνω από 40 ετών, θα πρέπει να συνεχιστεί για να μειωθούν τα υψηλά επίπεδα θανάτων, τα οποία μπορεί να έλθουν σε ακόμα μεγαλύτερα επίπεδα με την εμφάνιση νέου κύματος.
*Ο Γιώργος Ατσαλάκης είναι Αναπληρωτής Καθηγητής Πολυτεχνείου Κρήτης,
Εργαστήριο Ανάλυσης Δεδομένων και Πρόβλεψης
