Του Βασίλη Σπόκου*
Ο τουριστικός κλάδος είναι από τους πιο κερδοφόρους κλάδους της ελληνικής οικονομίας καθώς συμβάλλει κατά 8% στο Α.Ε.Π. της χώρας (Τ.τ.Ε., 2020) και απασχολεί περίπου 400.000 χιλ. άτομα (ΕΛ.ΣΤΑΤ., 2020) δηλαδή περίπου το 10% του εθνικού ανθρώπινου δυναμικού, δημιουργώντας προοπτικές εργασίας και καριέρας για πολλούς νέους στον κλάδο ειδικά όταν η ανεργία στην χώρα μας φτάνει το 16,5% και είναι η μεγαλύτερη σε σχέση με τις υπόλοιπες χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Ο κλάδος του τουρισμού και ιδίως αυτός των ξενοδοχείων βρίσκεται σήμερα αντιμέτωπος με μια μεγάλη έλλειψη προσωπικού καθώς πολλοί εργαζόμενοι λόγω των αλλαγών που προκάλεσε η πανδημία άλλα και από τις παθογένειες ενός τουριστικού συστήματος που δεν είναι πλέον βιώσιμο, επιλέγουν να αλλάξουν επαγγελματικό προσανατολισμό με αποτέλεσμα να υπάρχει μια συνεχής αιμορραγία στελεχών από τον κλάδο και νέοι να μην επιλέγουν τον τουριστικό κλάδο για να σταδιοδρομήσουν επαγγελματικά.
Αίτια και παθογένειες
Η συρρίκνωση της τουριστικής περιόδου που έχει επέλθει ένεκα της πανδημίας τα 2 τελευταία χρόνια είναι μια από τις βασικότερες αιτίες εξόδου των εργαζομένων στον τουρισμό καθώς με την συρρίκνωση της σε χρονικό διάστημα 3 – 4 μηνών το πολύ και την αβεβαιότητα που επικρατεί στον κλάδο, είδαν των οικογενειακό τους προϋπολογισμό να μειώνεται δραματικά και η εισροή νέων εργαζομένων να έχει καταστεί δυσκολότερη.
Η πανδημία όμως ανέδυσε και ορισμένες παθογένειες που γεννήθηκαν τις τελευταίες δεκαετίες όπως η έλλειψη εκπαίδευσης στον τουρισμό από τις εκπαιδευτικές δομές του κράτους ώστε να ετοιμάσει τα μελλοντικά στελέχη στον κλάδο για την μετατουριστική εποχή που μπαίνουμε.
Η μη τήρηση των συλλογικών συμβάσεων εργασίας των εργαζομένων είναι ένα συχνό φαινόμενο στον κλάδο, καθώς πολλοί εργαζόμενοι αμείβονται με λιγότερα από αυτά που προβλέπει ο νόμος.
Οι συνθήκες εργασίας στον χώρο που διαταράσσει την ισορροπία προσωπικής και επαγγελματικής ζωής των εργαζομένων με το φόρτο εργασίας χωρίς καμία αναδιανομή καθηκόντων (Poor management), αποτελούν τις βασικότερες αιτίες και τις παθογένειες που αιμορραγεί σήμερα ο κλάδος του τουρισμού και με τα ευχολόγια που λένε οι εκάστοτε κυβερνώντες δεν θα γίνει ποτέ τίποτα.
Η Ελλάδα ζει από τον τουρισμό αλλά ποτέ δεν άνοιξε μια σοβαρή συζήτηση γι’ αυτόν.
Το κράτος οφείλει να αναβαθμίσει, να εκσυγχρονίσει και να κάνει πιο ελκυστικές τις εκπαιδευτικές δομές ώστε να δημιουργήσει την νέα γενιά στελεχών στον τουρισμό παρέχοντας τους μια σύγχρονη μορφή εκπαίδευσης με όλα εκείνα τα εφόδια που θα χρειαστούν για να ανταπεξέλθουν στην νέα εποχή του τουρισμού στην Ελλάδα.
Να μεριμνήσει για την τήρηση της συλλογική σύμβασή εργασίας ώστε να προστατεύσει τον εργαζόμενο.
Να θεσπίσει νόμο για την σύσταση αριθμού προσωπικού ανάλογα την κατηγορία ξενοδοχείου και την ειδικότητα (Πρόταση του σωματείου ξενοδοχοϋπαλλήλων Ν. Ηρακλείου).
Μετεκπαίδευση των υπαρχόντων στελεχών στις νέες τάσεις που υπάρχουν στο τομέα του Management, του HR, του Marketing και τις δυνατότητες των νέων εργαλείων που μας δίνει η ψηφιακή εποχή που ζούμε ώστε να μπορούν να συνδεθούν με την γενιά των Millennials και των Generation Z που εισέρχονται στον τουρισμό όχι μόνο σαν εργαζόμενοι αλλά πλέον αποτελούν και το μεγαλύτερο ποσοστό επισκεπτών μας.
Θα πρέπει τα ξενοδοχεία να επενδύσουν στην στρατηγική του Employer Branding ως επίκεντρο της διαχείρισης ανθρώπινου δυναμικού καθώς αποτελεί αναγκαία προϋπόθεση για την αντιμετώπιση του ραγδαία αυξανόμενου ανταγωνισμού και διαχείριση της φήμης τους, η οποία διαδραματίζει καθοριστικό ρόλο στην δημιουργία αποτελεσματικής επικοινωνίας, αυτό που ονομάζουμε «Μοναδική Πρότασή Αξίας» (EVP).
Καλωσήρθατε λοιπόν στην νέα εποχή του τουρισμού στην εποχή των Millennials!
*Ο Βασίλης Σπόκος ασχολείται με το Consulting σε τουριστικές επιχειρήσεις και την Τοπική Αυτοδιοίκηση για θέματα τουρισμού.
Είναι κάτοχος, Bachelor από το Τεχνολογικό Εκπαιδευτικό Ίδρυμα Καλαμάτας, Σχολή διοίκησης και οικονομίας, Τμήμα Τοπικής Αυτοδιοίκησης.
Master:
Στη Διοίκηση υπηρεσιών (MSM) του τμήματος Οργάνωσης και Διοίκησης Επιχειρήσεων του Οικονομικό Πανεπιστήμιο Αθηνών.
Ειδίκευση:
Επικοινωνία, Διαφήμιση, Δημοσιές Σχέσεις.
Master Thesis:
«Η τουριστική οικονομία στην Κρήτη: Επικοινωνία και Προοπτικές».
Μέλος του Win-Win-Win Papakonstantinidis Project Lab. (Social Collaboration Theory).
Μέλος της συγγραφικής ομάδας του βιβλίου «Social bargaining: the win-win-win Papakonstantinidis model. Theory and applications». Εκδόσεις LAMBERT, 2020.
Μέλος της συγγραφικής ομάδας του βιβλίου «ΤΟΜΟΣ Α: Δημοκρατία – Catch-22 Παράδοξο ή Αντίφαση;». Εκδόσεις Globe EDIT, 2021.