Κυκλοφορεί «Η ΚΑΤΑΓΩΓΗ ΤΟΥ ΙΣΡΑΗΛ – Μεταξύ εθνικισμού και σοσιαλισμού» του Ζέεβ Στέρνχελ, από τις Πανεπιστημιακές Εκδόσεις Κρήτης, σε μετάφραση του Αθανάσιου Κ. Κατσικερού, επιστημονική επιμέλεια της Ελευθερίας Ζέη και επίμετρο του Χρήστου Χατζηιωσήφ.
Το βιβλίο «Η καταγωγή του Ισραήλ» επιχειρεί να ερμηνεύσει τους λόγους διαιώνισης της σύγκρουσης μεταξύ Ισραηλινών και Παλαιστινίων, η οποία εξακολουθεί να είναι ένα από τα μεγάλα άλυτα ζητήματα τόσο για την περιοχή μας όσο και παγκοσμίως. Εκδόθηκε για πρώτη φορά στα εβραϊκά τον Ιούλιο του 1995, και η γαλλική του μετάφραση, που πραγματοποιήθηκε με τη συνδρομή του ίδιου του συγγραφέα και στην οποία στηρίζεται η παρούσα έκδοση, κυκλοφόρησε στις αρχές του επόμενου έτους (1996). Ανάμεσα στις δύο εκδόσεις μεσολάβησε η δολοφονία του ισραηλινού πρωθυπουργού Γιτζάκ Ράμπιν, στις 4 Νοεμβρίου του 1995, αποκορύφωμα των ιδεολογικών και πολιτικών συγκρούσεων στο Ισραήλ, οι οποίες ακολούθησαν τις συμφωνίες με τους Παλαιστινίους, γνωστές ως οι Συμφωνίες του Όσλο, το 1993 και το 1995. Η συγγραφή του βιβλίου ολοκληρώθηκε λοιπόν εν μέσω αυτών των οξυμμένων αντιπαραθέσεων, όμως δεν θα πρέπει να εκληφθεί ως προϊόν αποκλειστικά των εν λόγω περιστάσεων. Και τούτο διότι δεν συνιστά απλώς το αποτέλεσμα μακρόχρονης έρευνας και συστηματικής τεκμηρίωσης, αλλά και καταστάλαγμα της βιωμένης εμπειρίας του συγγραφέα: ένα είδος πικρού απολογισμού, ο οποίος διαπερνά σύνολο το επιστημονικό έργο του Ζέεβ Στέρνχελ.
Ο Στέρνχελ απέκτησε παγκοσμίως φήμη ως ένας έγκυρος μελετητής του ευρωπαϊκού φασισμού. Τα σημαντικότερα έργα του πραγματεύονται την ιδεολογία και την πρακτική της γαλλικής άκρας Δεξιάς στα τέλη του 19ου και τις αρχές του 20ού αιώνα, εστιάζοντας παράλληλα στις διαφορετικές οικογένειες των θεωρητικών και πολιτικών αντιπάλων του Διαφωτισμού στην Ευρώπη.
Χρησιμοποιώντας το ίδιο αναλυτικό πρίσμα που εφάρμοσε στη γαλλική περίπτωση, ο Στέρνχελ εξέτασε και τις ιδεολογίες που κυριάρχησαν στο Ισραήλ. Ο ίδιος διεκδικούσε την ιδιότητα του σιωνιστή και δήλωνε μέχρι τέλους «αριστερός σιωνιστής». «Για μένα, ο σιωνισμός ήταν και παραμένει το δικαίωμα των Εβραίων να ελέγχουν τη μοίρα τους. Θεωρώ το δικαίωμα των ανθρώπων να είναι αυτεξούσιοι ως ένα φυσικό δικαίωμα, το οποίο οι Εβραίοι στερήθηκαν στη διάρκεια της ιστορίας και το οποίο τους επανέφερε ο σιωνισμός». Εντούτοις, στη μελέτη του συμπεραίνει ότι ο σιωνισμός απέτυχε να οικοδομήσει μια πιο δίκαιη κοινωνία, επειδή εξαρχής η εθνικιστική συνιστώσα του αποδείχθηκε ισχυρότερη από τη σοσιαλιστική. Στην αποτυχία αυτή αποδίδει τόσο την πολιτική των ισραηλινών κυβερνήσεων απέναντι στους Παλαιστινίους στη Δυτική Όχθη όσο και το ναυάγιο των ειρηνευτικών προσπαθειών τις οποίες ο ίδιος υποστήριζε. Η παρούσα έκδοση περιλαμβάνει και το Υστερόγραφο που προσέθεσε ο συγγραφέας στην επανέκδοση του έργου του στη Γαλλία το 2004, και το οποίο δείχνει γιατί το αντικείμενο του βιβλίου παραμένει τραγικά επίκαιρο.
ΒΙΟΓΡΑΦΙΚΟ
Ο Zeev Sternhell (Ζέεβ Στέρνχελ) γεννήθηκε στην Πολωνία το 1935. Χρησιμοποιώντας πλαστή ταυτότητα, επιβίωσε από το Ολοκαύτωμα των Εβραίων από τους Ναζί την περίοδο της γερμανικής κατοχής και από το 1946 μεγάλωσε σε συγγενείς του εγκατεστημένους στη Γαλλία, όπου έκανε μέρος των γυμνασιακών του σπουδών. Το 1951 εγκαταστάθηκε στο Ισραήλ και συμμετείχε στην οικοδόμηση του νέου κράτους, ενώ υπηρέτησε σε επίλεκτη ομάδα του ισραηλινού στρατού. Άρχισε σπουδές Ιστορίας και Πολιτικών Επιστημών στο Εβραϊκό Πανεπιστήμιο της Ιερουσαλήμ, τις οποίες συνέχισε στη Γαλλία, όπου υποστήριξε τη διδακτορική του διατριβή στη Σχολή Πολιτικών Επιστημών στο Παρίσι. Οι εργασίες του αποτέλεσαν τομή στη μελέτη του φασισμού και γενικότερα των αντιπάλων του Διαφωτισμού. Παρότι σιωνιστής, διαφώνησε με την κατοχή επιπλέον αραβικών εδαφών μετά τον Πόλεμο του 1967 και υποστήριζε τη συνδιαλλαγή με τους Παλαιστινίους επί τη βάσει αμοιβαίων υποχωρήσεων. Για τη στάση του αυτή έγινε στόχος ακραίων εθνικιστών, οι οποίοι επιχείρησαν βομβιστική απόπειρα εναντίον του. Πέθανε στην Ιερουσαλήμ τον Ιούνιο του 2020.
Η καταγωγή του Ισραήλ
