Της Ειρήνης Κουτσαλεδάκη- Καπετανάκη*
Στιγμές απόγνωσης, αγανάκτησης, αναλγησίας και χαοτικής κρατικής απραξίας ζήσαμε τις προηγούμενες ημέρες, μη συνηθισμένοι σε τέτοιες ακραίες επικρατούσες καιρικές συνθήκες τουλάχιστον παγετού και χιονιού. Η προχθεσινή πραγματικότητα απέδειξε ότι μας μούδιασε πρωτοφανώς και αιτία δεν ήταν μόνο το ψύχος.
Αττική Οδός ώρα μηδέν. Πολλοί οι χρήστες εκείνης της παγωμένης μέρας που πλήρωσαν αντίτιμο, πήραν τη διαβεβαίωση ότι δεν υπάρχει κυκλοφοριακός φόρτος, για να παγιδευτούν λίγα μέτρα παρακάτω, να ακινητοποιηθούν και τελικά να ταλαιπωρηθούν. Επί ώρες καθήμενοι στα αυτοκίνητα, παγιδευμένοι, στερημένοι νερού και τροφής, παγωμένοι, αλλά το χειρότερο εγκαταλειμμένοι. Άνθρωποι όλων των ηλικιών έζησαν μια αδιέξοδη κατάσταση που δεν την προκάλεσαν αλλά κλήθηκαν να δώσουν λύση στο θέμα επιβίωσης και διάσωσης τους αιφνιδίως και μάλιστα οι περισσότεροι αυτενεργώντας.Με την εταιρεία της Αττικής Οδού να εξηγεί την αιτία δημιουργία του προβλήματος αρχικά για να καταλήξει να ζητά… απλά συγγνώμη.
Τις κρίσιμες ώρες για διαχείριση τροφοδοσίας νερού, πρόχειρου φαγητού, καυσίμων ούτε κουβέντα, ούτε σκέψη από μέρους των υπευθύνων, της πολιτείας. Εκείνων των αρμοδίων επενδυτών έργων που εισπράττουν αλλά δεν ….πράττουν όταν παραστεί ανάγκη όπως αυτή που ζήσαμε και άλλων όμοιων. Η κάλυψη από τα ΜΜΕ κάθε στιγμής συγκλονιστική αλλά μόνο παρουσίαση, τηλεθέαση και όχι παρακίνηση υπευθύνων για άμεση διαχείριση, όπως τουλάχιστον φάνηκε εκ των υστέρων. Ο κρατικός μηχανισμός μουδιασμένος από την παγωνιά και τον αιφνιδιασμό καταστάσεων όχι και τόσο ξαφνικών, με τους μετεωρολόγους να κάνουν λόγο όλες τις προηγούμενες μέρες για επιδείνωση των καιρικών φαινομένων με χιόνια. Με τον κρατικό σχεδιασμό διαχείρισης να παραμένει μη επικαιροποιημένος σε καταστάσεις, τόπου, χρόνου και τρόπου αντιμετώπισης και με τους αρμοδίους φορείς να μην έχουν ξανασυνεργαστεί κάτω από τέτοιες δυσμενής καιρικές συνθήκες.
Τα δε πανάκριβα εκχιονιστικά μηχανήματα των φορέων, ανάξια να ανταποκριθούν στις ανάγκες των περιστάσεων με την πρωτεύουσα να κείτεται στα δυο μόλις χιλιόμετρα από το σημείο συναγερμού. Ο ανθρώπινος νους των υπεύθυνων παραληρεί ακόμα και στη σκέψη προμήθειας απαραιτήτων ειδών διατροφής, κάτω από τέτοιες αντίξοες συνθήκες. Σκέψεις πολύτιμες για επιβίωση που όμως είναι ικανές να χαρακτηρίσουν ένα κράτος απροετοίμαστο και ανοργάνωτο όταν δεν συμβαίνουν. Δύναται δε να αποδείξουν ότι τελικά ο ίδιος ο άνθρωπος δεν χάνει την ανθρωπιά του ούτε και τις παγωμένες στιγμές της κρατικής εγκατάλειψης και της κλιματικής παγωνιάς .
Η αναφορά στον εγκλωβισμένο Κρητικό οδηγό λεωφορείου που πρόσφερε το ζεστό χώρο του για να φιλοξενηθούν οι παγωμένοι συνάνθρωποί μας στην Αττική Οδό εκείνο το βράδυ. Η αναφορά στον εγκλωβισμένο οδηγό του επαγγελματικού φορτηγού εταιρείας μεταφοράς συσκευασμένων τροφίμων που τις διέθεσε τις δύσκολες ώρες. Η αναφορά στο στρατό και την αστυνομία που κλήθηκαν να συνδράμουν στη διαχείριση απεγκλωβισμού φέρνοντας σε πέρας τη δύσκολη αποστολή οργανωμένα. Με τις υπηρεσίες υποστήριξης ηλεκτρικού ρεύματος και βλαβών να προσφέρονται νυχθημερόν από την πρώτη στιγμή έχοντας αποκαταστήσει επιτέλους κάθε είδους τεχνικό πρόβλημα. Βέβαια δεν μπορεί να μην σχολιαστεί και η διάθεση πολλών εγκλωβισμένων πολιτών που ταλαιπωρήθηκαν στο βωμό μιας απερισκεψίας για βόλτα και ψυχαγωγία, αδιαφορώντας για την απαγόρευση περιττών δρομολογίων στους παγωμένους δρόμους της Αθήνας.
Στην Ελλάδα των τελευταίων χρόνων με την έξαρση φυσικών φαινομένων με ακραία επακόλουθα είτε πλημμύρων, πυρκαγιών, παγετού ο σχεδιασμός διαχείρισης κρίσεων και η επικύρωση του κάθε σχεδιασμού ανά τακτά διαστήματα επί του πρακτέου επιβάλλονται. Αποδεικνύεται για μια ακόμα φορά η ανάγκη συντονισμού, σύμπραξης και συνεργασίας φορέων πρώτα σε καιρό γαλήνης για να επιτευχθεί το βέλτιστο σε κατάσταση συναγερμού. «Κάλλιο προλαμβάνειν παρά θεραπεύειν» προτρέπουν σοφά λόγια.
Κι όταν περνά όλο αυτό, έρχεται η δικαιολογημένη αντίδραση των παραπονούμενων δίκαια πολιτών για απόδοση ευθυνών και αποζημίωσης από τους υπεύθυνους, μέσω δικαστικών διεκδικήσεων. Κατανοητό και αυτονόητο να συμβεί, αποδεικνύοντας ότι οι ευθύνες πολιτείας, εργοδοτών αλλά και επενδυτών δεν αφορούν παραγράφους στα έγγραφα σύμβασης τεχνικών έργων μόνο, αλλά και ρήτρες συνειδήσεις και υποχρεώσεις πράξης σε περιπτώσεις αστοχιών. Και σαν μην έφταναν αυτά, οι ταλαιπωρημένοι για μια ακόμα φορά πολίτες υποχρεώνονται να αναζητούν μάρτυρες για να αποδείξουν… την ίδια την ταλαιπωρία τους. «Της κάθε δυσχερούς κατάστασης μύρια έπονται» λέει ο λαός μας με τα εκπαιδευτικά ιδρύματα της χώρας, τα σχολεία όλων των βαθμίδων να ακροβατούν σε διχογνωμίες Φορέων, Κράτους και Αυτοδιοίκησης σχετικά με το άνοιγμα τους ή μη το μετέπειτα διάστημα της κακοκαιρίας. Η έλλειψη συντονισμού και ανάληψης πρωτοβουλιών στις παραπάνω ενέργειες έφεραν ντόμινο δυσμενών επακόλουθων επιπρόσθετης ταλαιπωρίας.
Πολλές οι αιτίες δημιουργίας των προβλημάτων που χρήζουν μελέτης και ανάλυσης για να μην ξαναβρεθούμε στην ίδια δεινή θέση απραξίας στο μέλλον. Από τα λάθη μας πρέπει να μαθαίνουμε και να βελτιώνουμε την ποιότητα ζωής μας, κάνοντάς την ασφαλή πρώτα απ όλα. Η κλιματική αλλαγή μας αιφνιδιάζει με τα φυσικά επακόλουθά της συχνά το τελευταίο διάστημα, κάνοντας την παρουσία της όλο και πιο αισθητή. Η κατανόηση της αναγκαιότητας επικαιροποίησης παραδοχών συμβάντων φυσικών φαινομένων όπως το χιόνι και η πλημμύρα είναι επιβεβλημένη αλλά και απαραίτητη η σωστή διαχείριση αυτών από μεριάς κοινωνίας, πολιτείας, ανθρώπων της.
Και υποστηρίζει λοιπόν ο Θαλής ο Μιλήσιος…«Η ελπίδα είναι το μόνο καλό που είναι κοινό σ’ όλους τους ανθρώπους. Κι εκείνοι ακόμα που δεν έχουν τίποτα την κατέχουν». Ελπίδα είχαν οι ξεχασμένοι παγωμένοι από την «Ελπίδα» συνάνθρωποί μας, την 24η Ιανουαρίου μέσα στα αυτοκίνητα, πως θα τελειώσει γρήγορα όλη η ταλαιπωρία της. Ελπίδα και εμείς όλοι, με τη σειρά μας, πως η «Ελπίδα» ακόμα και αν ξανάρθει, με άλλη τούτη τη φορά ονομασία, δε θα μας βρει απροετοίμαστους, ασυντόνιστους αλλά κυρίως αδιάφορους μετά από τα παθήματά μας. Η ευθύνη είναι όλων, για όλα, σε όλα.
*Η Ειρήνη Κουτσαλεδάκη- Καπετανάκη είναι Πολίτικος Μηχανικός, Δημοτική Σύμβουλος Δήμου Ρεθύμνης, Πρόεδρος Διαδημοτικού Λιμενικού Ταμείου Ρεθύμνης και Πρόεδρος ΧΕΝ Ρεθύμνης
