του Βασίλη Σπόκου
Ο βιώσιμος τουρισμός απαιτεί μια σύνθετη, πολυπαραγοντική, πολυσυμμετοχική διαδικασία και λήψη αποφάσεων.
Απαιτεί την προώθηση πολιτικών παρεμβάσεων, επιχειρηματικών πρωτοβουλιών και την ανάπτυξη στοχευμένων πολιτικών που θα δημιουργήσουν ένα νέο τουριστικό μοντέλο που θα είναι πιο ποιοτικό, διαφοροποιημένο, που θα αναδεικνύει τον πολιτισμό και την παράδοσή του τόπου, να είναι οικονομικά πιο αποδοτικό και πιο φιλικό προς το περιβάλλον.
Η Agenda 2030 για να επιτύχει χρειάζεται την ενεργή συμμετοχή της Τοπικής Αυτοδιοίκησης, των Τοπικών Κοινωνιών, των εκπαιδευτικών δομών και της επιχειρηματικής κοινότητας της χώρας.
Άλλωστε η ευαισθητοποίηση για την προστασία του περιβάλλοντος από τον επισκέπτη θεωρείται πλέον βασικό χαρακτηριστικό του προφίλ του και βασικό κίνητρο στην απόφαση του για τον προορισμό που θα επισκεφθεί καθώς και το κατάλυμα που θα διαμείνει.
Τι είναι όμως βιώσιμη τουριστική ανάπτυξη;
Για να ορίσουμε την βιώσιμη τουριστική ανάπτυξη θα πρέπει πρώτα να ορίσουμε την έννοια της βιώσιμης ανάπτυξης.
Βιώσιμη ανάπτυξη ορίζεται ως: ¨Ανάπτυξη που καλύπτει τις ανάγκες του παρόντος χωρίς να διακυβεύεται η ικανότητα των μελλοντικών γενεών να καλύψουν τις δικές τους ανάγκες¨.
(Παγκόσμια επιτροπή Ο.Η.Ε. για το Περιβάλλον και την Ανάπτυξη, Έκθεση Brundtland, ¨Το κοινό μας μέλλον¨, 1987).
Βιώσιμος ή αειφόρος τουρισμός.
Σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Τουρισμού (UNWTO), βιώσιμος ή αειφόρος τουρισμός (Sustainable Tourism) είναι:
“Ο τουρισμός που λαμβάνει πλήρως υπόψη του τις υφιστάμενες και μελλοντικές οικονομικές, κοινωνικές και περιβαλλοντικές επιπτώσεις του και ανταποκρίνεται στις ανάγκες των επισκεπτών, του κλάδου και των κοινοτήτων στους προορισμούς υποδοχής”.
Σύμφωνα με τα παραπάνω, γίνεται εμφανές ότι ο βιώσιμος τουρισμός μπορεί να χρησιμοποιηθεί ως εργαλείο ανάπτυξης και ότι η βιωσιμότητα στον τουρισμό δεν έχει να κάνει μόνο με το περιβάλλον, όπως έχει επικρατήσει.
Αφορά κοινωνικά και οικονομικά ζητήματα όπως η διατήρηση και προβολή της πολιτιστικής ταυτότητας και κληρονομιάς των λαών, την δημιουργία νέων θέσεων εργασίας, την ισότητα, την ενδυνάμωση της δημοκρατίας, την ίση διανομή του πλούτου, την εξάλειψη της φτώχειας (UNWTO, Agenda 2030).
Είναι η συνεργασία 3 πυλώνων, του περιβάλλοντος, της κοινωνίας και της οικονομίας.
Καταλυτικό ρόλο στην εξέλιξη του τουρισμού έχει διαμορφώσει και η πανδημία, καθώς οι επισκέπτες έχουν αναπτύξει μία τελείως διαφορετική καταναλωτική σκέψη με βαθύτερες αξίες.
Ευαισθητοποιημένοι για το περιβάλλον και το οικολογικό αποτύπωμα που αφήνουν πίσω τους στο μέρος που επισκέπτονται, ενδιαφέρονται για την τοπική κοινωνία και θέλουν να αλληλοεπιδρούν μαζί της. Αν το κατάλυμα και η περιοχή που θα επιλέξουν έχει πολιτικές για την προστασία του οικοσυστήματος, αν χρησιμοποιεί ανανεώσιμες πηγές ενέργειας κτλ..
Η εμπειρία παίζει θεμελιώδη ρόλο στον προσδιορισμό των προτιμήσεων των πελατών, καθώς στην συνέχεια επηρεάζει τις αποφάσεις αγοράς τους.
Η εμπειρία του πελάτη είναι το επόμενο ανταγωνιστικό πεδίο μάχης!
Θα πρέπει να αλλάξουμε τον τρόπο που βλέπουμε τον τουρισμό και να διαμορφώσουμε τις συνθήκες εκείνες που θα δημιουργήσουν τις βάσεις για ένα βιώσιμο τουρισμό στην Ελλάδα την επόμενη δεκαετία.
Ξεκινώντας από την προστασία του περιβάλλοντος, την διατήρησης της βιοποικιλότητας και του ελληνικού τοπίο που έρχονται απ’ όλο τον κόσμο για να θαυμάσουν.
Εντάσσοντας περισσότερο τις τοπικές κοινωνίες στην διαμόρφωση του τουριστικού μοντέλου με τις τοπικές παραδόσεις και προϊόντα καθώς και την πολιτιστική κληρονομία.
Πρέπει να διαμορφώσουμε μια νέα τουριστική παιδεία.
Σε αυτό το πλαίσιο η Κοιν.Σ.Επ 3win Action σκοπό έχει να παίξει σημαντικό ρόλο στην αναγνώριση, ευαισθητοποίηση και ενημέρωση για σημαντικά θέματα που σχετίζονται με το περιβάλλον, τους προορισμούς, τους ανθρώπους και τις επιχειρήσεις του τουρισμού. Επίσης ευελπιστεί να συμβάλλει στην βελτίωση των κανόνων και πολιτικών που εφαρμόζονται από φορείς και οργανισμούς του τουριστικού τομέα. Αναλογιζόμενη κάθε φορά το όφελος όλων των εμπλεκομένων μερών μελετά και εκπονεί στρατηγικά σχέδια που αντιστοιχούν ακριβώς στις ανάγκες και επιθυμίες των συνεργατών της.
Η 3win Action έχει ως στόχο να συμβάλλει με κάθε τρόπο στην άμβλυνση ή εξάλειψη των αδυναμιών και των αρνητικών επιπτώσεων του τουρισμού και ταυτόχρονα να συμβάλλει στην τουριστική ανάπτυξη με γνώμονα την αειφορία.
Πηγές:
UNWTO. https://www.unwto.org/tourism4sdgs
COMMISSION STAFF WORKING DOCUMENT Scenarios towards co-creation of transition pathway for tourism for a more resilient, innovative and sustainable ecosystem – SWD(2021) 164 final
Σπόκος Βασίλειος, MSc
Hospitality Consultant & Marketing Advisor
Co-Founder of 3win Action
