[χρόνος ανάγνωσης 1 λεπτό και 25 δευτ.]
Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή δημοσίευσε την έκθεση του 2024 για την κατάσταση των εδαφών, η οποία αναδεικνύει την έντονη υποβάθμιση που παρατηρείται στα εδάφη της Ευρωπαϊκής Ένωσης και της Ευρώπης συνολικά. Οι αρνητικές αυτές τάσεις, με κύρια αιτία τη διάβρωση και την εντατική γεωργική εκμετάλλευση, αποτελούν σοβαρή απειλή για την ανθεκτικότητα των γεωργικών συστημάτων και των οικοσυστημάτων της Ευρώπης, τονίζοντας την ανάγκη για άμεση και στοχευμένη δράση.
Η υποβάθμιση των εδαφών δεν αποτελεί μόνο περιβαλλοντικό ζήτημα, αλλά αγγίζει την οικονομία, τη γεωργία και την ποιότητα ζωής στην Ευρώπη. Σήμερα, η συνεργασία και η λήψη μέτρων αποτελούν μονόδρομο για την προστασία των εδαφών, εξασφαλίζοντας ένα βιώσιμο μέλλον για τις επόμενες γενιές.
Οι Επικρατέστερες Μορφές Διάβρωσης των Εδαφών
Σύμφωνα με τα στοιχεία της έκθεσης, η υποβάθμιση του εδάφους στην ΕΕ είναι έντονη και διαρκώς εντεινόμενη, με εκτιμήσεις να δείχνουν πως ετησίως διαβρώνονται περίπου 1 δισ. τόνοι εδάφους. Η πιο διαδεδομένη μορφή είναι η υδατική διάβρωση, η οποία επηρεάζει το 24% των εδαφών της ΕΕ και υπολογίζεται ότι θα αυξηθεί κατά 13%-25% έως το 2050. Ακόμη πιο έντονη είναι η επιβάρυνση των γεωργικών εκτάσεων, στις οποίες η υδατική διάβρωση καλύπτει το 32% των εδαφών. Παράλληλα, η διάβρωση από κατεργασία του εδάφους, λόγω της εντατικής γεωργικής δραστηριότητας, ενισχύει την υποβάθμιση, ενώ η διάβρωση από τον άνεμο επιβαρύνει περαιτέρω την κατάσταση.
Η ΕΕ στον Αγώνα για Υγιή Εδάφη
Η στρατηγική της ΕΕ για το έδαφος έως το 2030 είναι κεντρικό στοιχείο για την αποκατάσταση της εδαφικής υγείας, συμβάλλοντας σε περιβαλλοντικούς, αγροτικούς και κλιματικούς στόχους. Μέχρι το 2050, στόχος είναι η αναστροφή της υποβάθμισης με τη βοήθεια συγκεκριμένων μέτρων που θα υλοποιηθούν έως το 2030. Σημαντική πρόοδος έχει ήδη επιτευχθεί μέσω του Ευρωπαϊκού Παρατηρητηρίου Εδαφών, το οποίο χρησιμοποιεί εξελιγμένα εργαλεία για την παρακολούθηση παραμέτρων όπως τα επίπεδα οργανικού άνθρακα και τις ανισορροπίες θρεπτικών στοιχείων στα εδάφη, ενώ η αποστολή «Μια Συμφωνία για το Έδαφος» ενισχύει την έρευνα και τη δημιουργία εναρμονισμένων μεθόδων παρακολούθησης της υγείας των εδαφών.
Η Έκθεση ως Καμπανάκι και Κίνητρο για Βιωσιμότητα
Η έκθεση, που αναπτύχθηκε σε συνεργασία του Κοινού Κέντρου Ερευνών και του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Περιβάλλοντος, παρουσιάστηκε στο Φόρουμ των Ενδιαφερόμενων του Ευρωπαϊκού Παρατηρητηρίου Εδαφών. Το φόρουμ αυτό λειτουργεί ως πλατφόρμα ανταλλαγής γνώσεων και απόψεων μεταξύ ειδικών και φορέων από όλη την Ευρώπη, προσφέροντας ένα σημαντικό πεδίο δράσης για τη διαχείριση του κρίσιμου αυτού φυσικού πόρου.
