• Αλέξανδρος Αποστολάκης, Κοσμήτορας Σχολής Επιστημών Διοίκησης & Οικονομίας ΕΛΜΕΠΑ, Τμήμα Διοίκησης Επιχειρήσεων & Τουρισμού
• Παναγιώτης Μαυράκης, Μεταπτυχιακός φοιτητής ΠΜΣ Διοίκηση Επιχειρήσεων Φιλοξενίας & Τουρισμού ΕΛΜΕΠΑ, Τμήμα Διοίκησης Επιχειρήσεων & Τουρισμού
Το Παρατηρητήριο Τουρισμού Κρήτης συνεχίζοντας το ερευνητικό του έργο συνέλεξε, αποδελτίωσε και επεξεργάστηκε δευτερογενή δεδομένα σχετικά με την πορεία της τουριστικής βιομηχανίας, μέσω της ανεξάρτητων φορέων όπως η Εθνική Στατιστική Υπηρεσία, η τράπεζα της Ελλάδας και η Υπηρεσία Πολιτικής Αεροπορίας τα οποία αφορούσαν τους βασικότερους τουριστικούς δείκτες της Περιφέρειας Κρήτης για την περίοδο 2021 έως και τον Ιούνιου του 2024. Καταγράφηκαν λοιπόν τα τελευταία διαθέσιμα στατιστικά στοιχεία της πορείας της τουριστικής βιομηχανίας στην Περιφέρεια Κρήτης.
Τα πρώτα δεδομένα που τέθηκαν υπό ανάλυση αφορούσαν τον κύκλο εργασιών, τον τζίρο δηλαδή, των επιχειρήσεων εστίασης και παροχής καταλυμάτων στη Κρήτη.
Από την επεξεργασία των δεδομένων προέκυψε ότι η εποχικότητα που γενικά χαρακτηρίζει τον τουρισμό του νησιού επηρέασε σημαντικά τις επιχειρήσεις παροχής καταλυμάτων, σε αντίθεση με εκείνες της εστίασης. Το γεγονός αυτό δείχνει ότι καλό θα ήταν να μην θεωρείται ότι αυτές οι δύο κατηγορίες επιχειρήσεων, αν και σχετικά συνδεδεμένες, εντούτοις δεν επηρεάζονται το ίδιο κυκλικά. Εμφανίζουν αρκετές διαφοροποιήσεις και επηρεάζονται από διαφορετικές επιχειρηματικές πιέσεις και δυνάμεις
Ως επί το πλείστο, όσον αφορά τις επιχειρήσεις παροχής καταλυμάτων, για κάθε έτος έως και το 2023, το Γ’ τρίμηνο είναι εκείνο που έφερε τις υψηλότερες τιμές. Ενώ όσον αφορά το 2024, οι τιμές που σημειώθηκαν στο Β΄ τρίμηνο ήταν υψηλότερες συγκριτικά με εκείνες του αντίστοιχου τριμήνου, το 2023.
Αντιστοίχως, για τις επιχειρήσεις εστίασης το πιο επιτυχημένο οικονομικά τρίμηνό τους έως και το 2023 ήταν επίσης το Γ’. Τέλος, παρόμοια εικόνα, με τις επιχειρήσεις παροχής καταλυμάτων, παρουσιάζεται και όσον αφορά τον τζίρο των επιχειρήσεων εστίασης όσον αφορά το Β’ τρίμηνο του 2024, καθώς υπάρχει αύξηση συγκριτικά με το ίδιο τρίμηνο του 2023.
Έπειτα, τα δεδομένα που αναλύθηκαν αφορούσαν τις δαπάνες των επισκεπτών. Ξεκινώντας από τη μέση τουριστική δαπάνη ανά διανυκτέρευση, είναι εμφανές ότι υπάρχει σταδιακή και σημαντική αύξηση, όσον αφορά τα Α΄ εξάμηνα των τελευταίων ετών. Από το 2022 και έπειτα έχει σημειωθεί αύξηση 17€, ποσό το οποίο, το 2024, έφερε την μέση τουριστική δαπάνη ανά διανυκτέρευση της Περιφέρειας Κρήτης, να κυμαίνεται στο ίδιο επίπεδο με τα αντίστοιχα εθνικά επίπεδα. Είναι η πρώτη φορά από το 2018 που επικρατεί αυτή η συνθήκη. Δεδομένου ότι η Περιφέρεια Κρήτης είναι μια «τυπική» τουριστική περιφέρεια, ενώ η Ελλάδα στο σύνολο της προσελκύει επισκέπτες όλο το χρόνο, αυτή η παρατήρηση έχει σημαντική βαρύτητα αναφορικά με την (θετική) πορεία της τοπικής τουριστικής βιομηχανίας.
Όσον αφορά το Β΄ τρίμηνο παρατηρείται μικρή πτώση, η οποία όμως δεν επηρεάζει σημαντικά τη γενική εικόνα, η οποία δείχνει ότι η Κρήτη, για την μεγαλύτερη διάρκεια του έτους, σημειώνει μεγαλύτερες τιμές σε σχέση με τον εθνικό μέσο όρο τουριστικών εισπράξεων.
Τα στοιχεία της μέσης τουριστικής δαπάνης ανά επίσκεψης παρουσίασαν ακόμη μεγαλύτερο ενδιαφέρον. Καθ’ όλη την διάρκεια της τελευταίας τριετίας ο μέσος όρος τουριστικής δαπάνης ανά επίσκεψη της Περιφέρειας Κρήτης είναι μεγαλύτερος από εκείνον της Ελλάδας.
Η μεγαλύτερη μεταξύ τους διαφορά σημειώνεται κατά την διάρκεια του Α΄ τριμήνου του 2024. Χρονικά σε αυτή τη περίοδο ο δείκτης της Κρήτης σημειώνει την τιμή 1251 €/επίσκεψη, ενώ ο αντίστοιχος Πανελλήνιος την τιμή 387,9 €/επίσκεψη.
Στη συνέχεια τέθηκαν υπό ανάλυση τα στοιχεία που αφορούσαν τη μέση διάρκεια παραμονής. Για ακόμη μία φορά, η Περιφέρεια Κρήτης για όλη την διάρκεια της τελευταίας τριετίας έχει υψηλότερες τιμές, συγκριτικά με τον εθνικό μέσο όρο.
Επιπλέον, τα συγκεκριμένα δεδομένα συνδέονται και κατά κάποιο τρόπο «επιβεβαιώνουν» εκείνα της μέσης τουριστικής δαπάνης ανά επίσκεψη. Ο λόγος είναι ότι το Α΄ τρίμηνο του 2024 παρατηρείται μεγάλη αύξηση στην παραμονή των επισκεπτών, καθώς η σχετική τιμή φτάνει στις 18 ημέρες παρουσιάζοντας αύξηση 7,9 ημερών σε σχέση με το αντίστοιχο εξάμηνο του 2023. Εικάζουμε ότι αυτή η αύξηση οφείλεται τόσο στις ευνοϊκές καιρικές συνθήκες που επικράτησαν στη Κρήτη, έναντι της κεντρικής και βόρειας Ευρώπης εκείνη την χρονική περίοδο, καθώς και την προσπάθεια αρκετών Ευρωπαίων να μειώσουν το κόστος ενέργειας/θέρμανσης τους.
Τέλος, εξετάστηκαν τα δεδομένα που αφορούσαν τις δαπάνες των επισκεπτών της Περιφέρειας Κρήτης, οι οποίοι προέρχονται από τις τρεις βασικές τουριστικές αγορές, δηλαδή εκείνες των: Γερμανία, Γαλλία και Μεγάλη Βρετανία.
Σχετικά με τις δαπάνες ανά διανυκτέρευση φάνηκε ότι για την περίοδο του 2024 που έχουμε δημοσιευμένα στοιχεία (Ιούνιος 2024) οι επισκέπτες και των τριών αγορών ξοδεύουν τα ίδια περίπου ποσά. Παρόλα αυτά, οι Γερμανοί σημειώνουν σημαντική πτώση, συγκριτικά με τους επισκέπτες των άλλων αγορών, οι οποίοι παρέμειναν πιο σταθεροί.
Όσον αφορά τις δαπάνες ανά επίσκεψη η γενική εικόνα των Β΄ τριμήνων είναι παρόμοια. Η Γερμανική αγορά σημείωσε πτώση 178,9 μονάδων ευρώ/επίσκεψη. Επιπλέον και η Βρετανική αγορά είχε πτωτική πορεία, αλλά όχι τόσο σημαντική, όσο η Γερμανική. Στον αντίποδα οι Γάλλοι επισκέπτες ξοδεύουν 60,1€ ανά επίσκεψη παραπάνω σε σχέση με το 2023.
Πηγή 21ο τεύχος Κρητών Επιχειρείν