Συνέντευξη Μιχάλη Σφακιανάκη
Πρύτανη Πανεπιστημίου Πειραιώς
Η στρατηγική του Πανεπιστημίου Πειραιώς εστιάζει όχι μόνο στην ανάπτυξη των γνωστικών δεξιοτήτων, αλλά και στην καλλιέργεια σύγχρονων, επιχειρηματικών και προσωπικών δεξιοτήτων, προετοιμάζοντας τους φοιτητές για ένα διαρκώς μεταβαλλόμενο και διεθνώς ανταγωνιστικό περιβάλλον. Στο πλαίσιο αυτό, ιδιαίτερη έμφαση δίνεται στη διαρκή αξιολόγηση των συνεργειών, την προώθηση της εξωστρέφειας, και την ενίσχυση της διασύνδεσης του Πανεπιστημίου με τη βιομηχανία και την κοινωνία.
Αυτός ο διαρκής μετασχηματισμός στην εκπαίδευση και τη συνεργασία με διεθνείς φορείς διασφαλίζει ότι οι απόφοιτοι του Πανεπιστημίου Πειραιώς είναι πλήρως προετοιμασμένοι να αντιμετωπίσουν τις προκλήσεις του μέλλοντος, συνδυάζοντας την αριστεία με τις αξίες της ανθρωπιστικής σκέψης και της ηθικής.
Τα παραπάνω υπογράμμισε ο Πρύτανης του Πανεπιστημίου Πειραιώς Μιχάλης Σφακιανάκης, στην διάρκεια συνέντευξης που παρείχε στο Κρητών Επιχειρείν.
Πως βλέπετε τη θέση του Πανεπιστημίου Πειραιώς στον ακαδημαϊκό χάρτη της Ελλάδας αλλά και διεθνώς;
Το Πανεπιστήμιο Πειραιώς είναι ένα σύγχρονο, καινοτόμο, διεθνώς αναγνωρισμένο πανεπιστήμιο, καθοδηγούμενο από τη δέσμευσή του για αριστεία στην εκπαίδευση και στην έρευνα. Σε όλη την διάρκεια της λειτουργίας του το Πανεπιστήμιο Πειραιώς έχει συμβάλει ουσιαστικά στην καλλιέργεια και εδραίωση των επιστημών που θεραπεύει, τόσο σε ερευνητικό επίπεδο, όσο και με την παραγωγή επιστημόνων που στελεχώνουν τον ιδιωτικό και δημόσιο τομέα της πατρίδας μας αλλά και διεθνώς. Στόχος παραμένει η πορεία αυτή να συνεχίσει να είναι ανοδική και προς την κατεύθυνση αυτή υλοποιεί συνεχώς καινοτόμες ερευνητικές και ακαδημαϊκές δράσεις, προωθεί σημαντικές και ουσιαστικές συνέργειες, με εγχώριους αλλά και διεθνώς αναγνωρισμένους φορείς και ακαδημαϊκά ιδρύματα. Για το σκοπό αυτό αλλά και για τη διαρκή αξιολόγηση της αποτελεσματικότητας των συνεργειών αυτών έχει συσταθεί διαρκής Επιτροπή Διεθνών Συνεργασιών.
Φέτος, είμαστε υπερήφανοι που υλοποιούμε το πρώτο Joint Master Program στην εφαρμοσμένη Τεχνητή Νοημοσύνη (on applied AI) με το Purdue University of Indianapolis, με δίδακτρα έως 10.000 ευρώ, γεγονός που το καθιστά απόλυτα προσιτό για τους Έλληνες υποψηφίους.
Ποιος είναι ο ρόλος του Πανεπιστημίου Πειραιώς στην σύνδεση της Πανεπιστημιακής κοινότητας με την επιχειρηματικότητα και την καινοτομία;
Η παιδεία και ιδιαίτερα η τριτοβάθμια εκπαίδευση καλείται διαχρονικά να σύρει το όχημα της ανάπτυξης. Η παιδεία με προσανατολισμό ένα βιώσιμο μέλλον και μέσω αυτής, οι επιστήμες, η καινοτομία και η ψηφιακή τεχνολογία αποτελούν βασικές και κρίσιμες προτεραιότητες. Αλλά και η ανάπτυξη ή/και αναβάθμιση των δεξιοτήτων των φοιτητών και αποφοίτων, πέραν των γνωσιακών είναι επιτακτική ανάγκη. Προς την κατεύθυνση αυτή, το Πανεπιστήμιο Πειραιώς:
- Σχεδιάζει και προσαρμόζει διαρκώς τα προγράμματα σπουδών του, λαμβάνοντας υπόψη μεικτές συμβουλευτικές επιτροπές, μέλη των οποίων, εκτός από τους ακαδημαϊκούς, είναι κορυφαία στελέχη της αγοράς αλλά και προσωπικότητες διεθνούς κύρους, οι οποίοι έχουν αναγορευθεί επίτιμοι διδάκτορες του Πανεπιστημίου Πειραιώς.
- Έχει καθιερώσει το θεσμό των επιτίμων διδακτόρων όπου, επιφανείς προσωπικότητες από τον χώρο του επιχειρείν, των επιστημών, του πολιτισμού ενσωματώνονται στην πανεπιστημιακή οικογένεια και αλληλεπιδρούν πολλαπλώς λ.χ. με την εμπειρία, δια του παραδείγματος, ως πρότυπο αλλά και ως σημείο εισόδου στην αγορά εργασίας για τους αποφοίτους μας.
• Το club alumni του Πανεπιστημίου μας αλληλεπιδρά με τους αποφοίτους μας αλλά και με το ίδιο το Πανεπιστήμιο (ακαδημαϊκούς, φοιτητές, δράσεις).
• Υλοποιεί δράσεις, μέσω του Γραφείου του Διασύνδεσης, με κορυφαία δράση τις «Ημέρες Σταδιοδρομίας», όπου λόγω της απευθείας επαφής και αλληλεπίδρασης των φοιτητών και αποφοίτων με τους εκπροσώπους των δυνητικών εργοδοτών, έχει πολύ μεγάλη αποτελεσματικότητα και εξ αυτού είναι εξαιρετικά δημοφιλής τόσο στον επιχειρηματικό κόσμο, όσο και στους αποφοίτους μας.
• Διακεκριμένοι καθηγητές διεθνώς, προσκαλούνται σε ανοικτές, θεματικές διαλέξεις που αφορούν στην επιχειρηματικότητα του μέλλοντος, ώστε να φωτίσουν πτυχές και παράγοντες που οφείλουν οι φοιτητές και απόφοιτοί μας να γνωρίζουν στο ρευστό και παγκοσμιοποιημένο επιχειρηματικό περιβάλλον που καλούνται να δώσουν τις μάχες τους.
• Υλοποιεί σύγχρονα, καινοτόμα Μεταπτυχιακά Προγράμματα Σπουδών στην αιχμή της τεχνολογίας και των διαρκώς αυξανόμενων απαιτήσεων της αγοράς,
• Υλοποιεί σύγχρονα Προγράμματα Δια Βίου Μάθησης τα οποία στοχεύουν στον συνεχή συγχρονισμό με την αγορά εργασίας
• Φροντίζει για την ανάπτυξη ή/και αναβάθμιση των δεξιοτήτων των φοιτητών και αποφοίτων, πέραν των γνωσιακών, αναγνωρίζοντας ότι η ανάπτυξή τους δεν είναι συμπληρωματική αλλά κρίσιμη στην αγορά εργασίας.
Πώς προσαρμόζονται τα προγράμματα σπουδών του Πανεπιστημίου στις νέες τάσεις ενός συνεχώς εξελισσόμενου κόσμου των δεξιοτήτων;
Ο δημιουργικός μετασχηματισμός της παγκόσμιας οικονομίας, που συντελέστηκε τα τελευταία χρόνια, με καταλύτες την παγκοσμιοποίηση, την επανάσταση της ψηφιακής τεχνολογίας, τις δημογραφικές εξελίξεις και την περιβαλλοντική αλλαγή προσελκύει τη μερίδα του λέοντος των επενδύσεων και δημιουργεί τις περισσότερες νέες θέσεις εργασίας, ενώ, συγχρόνως, γκρεμίζει τα όρια μεταξύ των κλάδων της οικονομίας. Μέσα σε αυτό το διαρκώς μεταβαλλόμενο παγκοσμιοποιημένο οικονομικό περιβάλλον, απαιτείται συνεχής ανασχεδιασμός των προγραμμάτων σπουδών, αξιοποιώντας πλέον εκπληκτικά νέα εργαλεία, όπως η τεχνητή νοημοσύνη. Και βέβαια προσπαθούμε συνεχώς να καλλιεργούμε και άλλες δεξιότητες, που αποτελούν εξίσου σημαντικούς πυλώνες με αυτούς της γνώσης, επενδύοντας σε αριστεία αλλά και φαντασία, ποιότητα, δημιουργικότητα, ενσυναίσθηση, ανθρωπισμό, κριτική σκέψη, συνεργατικότητα.
Η συμπληρωματικότητα ανθρώπου-μηχανής, που είναι μπροστά μας, μπορεί να προσδώσει στον άνθρωπο μέγιστα οφέλη, αρκεί η δημιουργικότητα να συμβαδίζει με την ανθρωπιστική θεώρηση και μια ηθική πυξίδα.
Πώς προετοιμάζετε τους φοιτητές για την αγορά εργασίας σε ένα τόσο ανταγωνιστικό περιβάλλον και η συμβουλή σας σε όσους θέλουν να παραμείνουν στην Ελλάδα και να επιτύχουν;
Όλα όσα προαναφέρθηκαν συντελούν στην προετοιμασία των φοιτητών μας για ένα εξωτερικό ανταγωνιστικό περιβάλλον, διαρκώς μεταβαλλόμενο. Ένας επιπλέον εξαιρετικά σημαντικός παράγων προς αυτή τη κατεύθυνση είναι η εξωστρέφεια και ο διεθνής προσανατολισμός του Πανεπιστημίου. Οι συνέργειες που αναπτύσσονται με σημαντικούς φορείς και επιχειρήσεις στην Ελλάδα αλλά και διεθνώς και η γνωριμία των φοιτητών και αποφοίτων μας μαζί τους είτε λ.χ. μέσω της πρακτικής άσκησης, είτε μέσω πτυχιακών /διπλωματικών εργασιών με θεματολογίες που επιλέγονται από κοινού με τους φορείς, συντελούν στη μείωση της αβεβαιότητας, στην αύξηση των συνεργασιών μέσω των συμβιωτικών σχέσεων που αναπτύσσονται. Η Ελλάδα σήμερα είναι σε μια ανοδική τροχιά όσον αφορά στην οικονομία της και φαίνεται ότι Κοινωνία-Κυβέρνηση-Βιομηχανία-Πανεπιστήμιο αλληλεπιδρούν προς κοινό στόχο όπως το περιβάλλον, η ανάπτυξη με χρήση νέων τεχνολογιών με ποιοτικά και καινοτόμα υλικά. Ο μεγάλος βαθμός απορρόφησης των αποφοίτων μας, κατά κύριο λόγο από την εγχώρια αγορά, μας πείθει ότι η Ελλάδα έχει πρόσφορο έδαφος για όσους επιθυμούν να δοκιμάσουν. Άλλωστε, διακρίνουμε το τελευταίο διάστημα και μια ισχυρή τάση επιστροφής στη χώρα μας νέων επιστημόνων, που στη διάρκεια των προηγούμενων χρόνων αναζήτησαν επαγγελματική διέξοδο στο εξωτερικό.
Υπάρχουν σχέδια ή πρωτοβουλίες που αφορούν στη συνεργασία με την Κρήτη ή συγκεκριμένες δράσεις που θα θέλατε να υλοποιηθούν στο νησί;
Έχουμε ήδη συνεργασία με την περιφέρεια Κρήτης και σχεδιάζουμε δράσεις θεματικού ενδιαφέροντος, όπως ο Τουρισμός υψηλής αξίας αλλά και κοινές συνεργασίες τόσο με το Πολυτεχνείο Κρήτης όσο και με το Πανεπιστήμιο Κρήτης, με τους πρυτάνεις των οποίων διατηρούμε εξαιρετική σχέση και από κοινού σχεδιάζουμε, αναπτύσσουμε και υλοποιούμε δράσεις ειδικού ενδιαφέροντος για το νησί.
Ποιο είναι το όραμά σας για το μέλλον της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης στην Ελλάδα;
Οι θεμελιώδεις αξίες που πρέπει να διέπουν τη λειτουργία των ελληνικών Πανεπιστημίων, δεν μπορεί να είναι άλλες από ακαδημαϊκή ελευθερία και ιδρυματική αυτονομία, ακαδημαϊκή ακεραιότητα, συμμετοχή των φοιτητών και του προσωπικού στη διακυβέρνηση των ιδρυμάτων και τέλος δημόσια ευθύνη για την ανώτατη εκπαίδευση.
Το 2040 θα τελειώνουν το σχολείο τα παιδιά που έρχονται σήμερα στον κόσμο, αρχίζοντας την ενήλικη ζωή τους σε έναν κόσμο διαφορετικό, με πολύμορφες απαιτήσεις. Χρειαζόμαστε συνεπώς ένα εκπαιδευτικό σύστημα με περισσότερο βάρος στις ουσιαστικές δεξιότητες παρά στα τυπικά προσόντα της σημερινής ή της αμέσως προηγούμενης εποχής. Ένα Πανεπιστήμιο, ανοιχτό, που βοηθά τους νέους να ανιχνεύσουν τις κλίσεις τους και να τις καλλιεργήσουν. Ένα Πανεπιστήμιο αναβαθμισμένο και εξωστρεφές, με γνώσεις συνδεδεμένες με τις ανάγκες της οικονομίας και της αγοράς εργασίας. Τα πτυχία να οδηγούν σε σίγουρες και ποιοτικές δουλειές. Μια εκπαίδευση που θα αποδίδει τη σημασία που της αναλογεί στη Δια Βίου Μάθηση. Η φράση «ολοκλήρωσα τις σπουδές μου», δεν ανήκει στο λεξιλόγιο του μέλλοντος. Διαρκώς μαθαίνουμε, εξελισσόμαστε, γινόμαστε καλύτεροι, δαμάζουμε την αβεβαιότητα, οικοδομούμε έναν κόσμο με ποιότητα, αριστεία, ηθική, ενσυναίσθηση.
Η αριστεία εδράζεται σε δύο πυλώνες που στηρίζουν τον άνθρωπο. Τον πυλώνα των ηθικών αξιών, που είναι εμπνεόμενος και τον πυλώνα της γνώσης, που είναι καλλιεργούμενος. Ο Πλούταρχος είχε πει ότι το μυαλό δεν είναι ένα δοχείο για γέμισμα αλλά μια φωτιά για άναμμα. Η υποχρέωση ημών των δασκάλων είναι η φωτιά που ανάψαμε στους φοιτητές μας, που δεν είναι άλλοι από τους αυριανούς πρεσβευτές μας στο κοινωνικό σύνολο, να λειτουργεί ως συνεχής παρότρυνση για εμπλουτισμό των γνώσεών τους σε συνδυασμό βέβαια με ένα ισχυρό αξιακό σύστημα που θα ακολουθεί την πορεία της ζωής τους.
ΒΙΟΓΡΑΦΙΚΟ
Καθηγητής Εφαρμογών Πληροφορικής και Στατιστικής στη Διοίκηση Επιχειρήσεων & Πρύτανης του Πανεπιστημίου Πειραιώς
- ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΚΗ ΚΑΡΙΕΡΑ
2000-Σήμερα: Καθηγητής Εφαρμογών Πληροφορικής και Στατιστικής στη Διοίκηση Επιχειρήσεων, Τμήμα Οργάνωσης και Διοίκησης Επιχειρήσεων, Πανεπιστήμιο Πειραιώς.
1995-2000: Επιστημονικός Ερευνητής στο γνωστικό αντικείμενο «Οικονομετρία», Κέντρο Προγραμματισμού και Οικονομικών Ερευνών (ΚΕΠΕ).
1993-2000: Ειδικός Επιστήμονας, Τμήμα Στατιστικής, Οικονομικό Πανεπιστήμιο Αθηνών.
1991-1994: Ειδικός Επιστήμονας, Τομέας Στατιστικής και Επιχειρησιακής Έρευνας, Μαθηματικό Τμήμα, Πανεπιστήμιο Αθηνών. - ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΗ-ΔΙΔΑΚΤΙΚΗ ΕΜΠΕΙΡΙΑ
Έχει δημοσιεύσει περισσότερα από 120 επιστημονικά άρθρα σε κορυφαία διεθνή περιοδικά και πρακτικά συνεδρίων με κριτές. Διδασκαλία 30 προπτυχιακών και 20 μεταπτυχιακών μαθημάτων σε προπτυχιακά και μεταπτυχιακά τμήματα του Πανεπιστημίου Αθηνών, του Οικονομικού Πανεπιστημίου Αθηνών και του Πανεπιστημίου Πειραιώς. Είναι συγγραφέας οκτώ (8) βιβλίων στον χώρο της Εφαρμοσμένης Στατιστικής, της Πληροφορικής, της Ανάλυσης και Διαχείρισης Δεδομένων, των Επιχειρηματικών Προσομοιώσεων και της Μεθοδολογίας Πρόβλεψης.
Από το 2006 είναι μέλος του Editorial Review Board του διεθνούς περιοδικού Advances in Doctoral Research in Management και είναι κριτής σε 12 διεθνή περιοδικά. - ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΕΣ ΚΑΙ ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΕΣ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΕΣ
- Πρύτανης του Πανεπιστημίου Πειραιώς από το 2022 μέχρι σήμερα.
- Κοσμήτορας της Σχολής Οικονομικών, Επιχειρηματικών και Διεθνών Σπουδών του Πανεπιστημίου Πειραιώς από το 2017 μέχρι το 2022.
• Πρόεδρος του Τμήματος Οργάνωσης και Διοίκησης του Πανεπιστημίου Πειραιώς από το 2013 μέχρι και το 2017.
• Μέλος – μετά από επιλογή της Ευρωπαϊκής Επιτροπής σύμφωνα με την απόφαση της 08.11.2005 – της Ευρωπαϊκής Συμβουλευτικής Επιτροπής για Οικονομικά και Κοινωνικά θέματα, με θητεία τεσσάρων χρόνων. Κάθε χώρα της Ευρωπαϊκής Ένωσης εκπροσωπείτο από δυο επιλεγμένα μέλη και της Επιτροπής προΐστατο ο αντίστοιχος επίτροπος (Joaquin Almunia).
• Μέλος – μετά από επιλογή του Οργανισμού Οικονομικής Συνεργασίας και Ανάπτυξης – ΟΟΣΑ (Organization for Economic Co-operation and Development- OECD) με την απόφαση της 20.01.2009 – της Συντονιστικής Επιτροπής για το Παγκόσμιο Έργο της Μέτρησης της Προόδου των Κοινωνιών (Global Project on Measuring the Progress of Societies).
• Πρόεδρος του Κεντρικού Εποπτικού Συμβουλίου του Γενικού Εμπορικού Μητρώου (Γ.Ε.ΜΗ.) (2011-2016). Στο πλαίσιο της εποπτείας του, δημιουργήθηκε και ξεκίνησε τον Απρίλιο του 2011 η Υπηρεσία Μιας Στάσης (One Stop Shop), η οποία αποτελούσε και όρο του Μνημονίου.
• Αναπληρωτής Πρόεδρος του Οργανισμού Διασφάλισης Ποιότητας Υγείας (Ο.ΔΙ.Π.Υ.), από το 2020 μέχρι και σήμερα.
• Πρόεδρος του Παρατηρητηρίου Τουρισμού από το 2014.
Υπεύθυνος παρακολούθησης και υλοποίησης, για λογαριασμό του Υπουργείου Τουριστικής Ανάπτυξης, του έργου «Δορυφόροι Λογαριασμοί Τουρισμού και Παρατηρητήριο Τουρισμού». Στο πλαίσιο της υλοποίησης συμμετείχε τόσο η Τράπεζα της Ελλάδος όσο και η Ελληνική Στατιστική Υπηρεσία.
• Τακτικό μέλος της Εθνικής Επιτροπής Τηλεπικοινωνιών και Ταχυδρομείων (Δεκέμβριος 2013 – Δεκέμβριος 2017). Από το 2015 μέχρι και τον Δεκέμβριο 2017, Πρόεδρος του Υπηρεσιακού Συμβουλίου της Ε.Ε.Τ.Τ.
• Τακτικό μέλος της Ενιαίας Ανεξάρτητης Αρχής Δημοσίων Συμβάσεων (Μάϊος 2012 – Οκτώβριος 2013).
• Αντιπρόεδρος του Διοικητικού Συμβουλίου της Ηλεκτρονικής Διακυβέρνησης Κοινωνικής Ασφάλισης (ΗΔΙΚΑ) ΑΕ (Φεβρουάριος 2008 – Αύγουστος 2010).
• Πρόεδρος της Επιτροπής Αναθεώρησης Δείκτη Τιμών Καταναλωτή (ΔΤΚ) της Εθνικής Στατιστικής Υπηρεσίας της Ελλάδος – ΕΣΥΕ με βάση το έτος 2005.
• Τακτικό μέλος της Γνωμοδοτικής Επιτροπής Δείκτη Τιμών Καταναλωτή (ΔΤΚ) της Εθνικής Στατιστικής Υπηρεσίας της Ελλάδος – ΕΣΥΕ (2004 – 2010).
• Ανάθεση κατόπιν προκήρυξης (από κοινού με ακόμα 4 ερευνητές από το Οικονομικό Πανεπιστήμιο Αθηνών, το Πανεπιστήμιο Κρήτης και το Κέντρο Προγραμματισμού και Οικονομικών Ερευνών) ερευνητικού και συγγραφικού έργου από την Εθνική Τράπεζα της Ελλάδος με τίτλο του ανατιθέμενου έργου «Πηγές οικονομικής ιστορίας της νεότερης Ελλάδας: ποσοτικά στοιχεία και στατιστικές σειρές, 1830-1939». Στο έργο αυτό είχε την ευθύνη των προβλέψεων των ποσοτικών στοιχείων και στατιστικών σειρών, εφαρμόζοντας στατιστικές και οικονομετρικές μεθοδολογίες. Το έργο αυτό εκδόθηκε το 2007 από κοινού από την Εθνική Τράπεζα της Ελλάδος και το Κ.Ε.Π.Ε.
• Υπεύθυνος σε οικονομοτεχνική ομάδα εργασίας για έρευνα-μελέτη που ανέθεσε στο Κέντρο Προγραμματισμού και Οικονομικών Ερευνών (Κ.Ε.Π.Ε.) και το Υπουργείο Εθνικής Οικονομίας με θέμα τη «Βιομηχανική Αναδιάρθρωση και Απασχόληση» στον τομέα ανάλυσης της παραγωγικότητας (από κοινού με Ν. Βαγιονή) και εύρεσης ενός “early warning system” για την έγκαιρη πρόβλεψη της προβληματικότητας στις επιχειρήσεις και τη βιομηχανία. Η παραπάνω μελέτη παρουσιάστηκε το 2000 σε τρεις διαδοχικές συνεδριάσεις στο Σ.Ο.Ε. (Συμβούλιο Οικονομικών Εμπειρογνωμόνων).
• Επιστημονικός Σύμβουλος του Ελληνικού Παρατηρητηρίου για την Κοινωνία της Πληροφορίας και συντάκτης του RFP (Request For Proposal) της μελέτης για την μέτρηση των δεικτών του e-Europe η οποία υλοποιήθηκε το 2005.
• Επιστημονικός υπεύθυνος για τη σύνταξη του «Οδηγού – Εγχειριδίου ΜΚΤ Επενδυτικών Προϊόντων της Attica Bank για τα στελέχη του Δικτύου της Τράπεζας».
• Αξιολογητής επενδυτικών σχεδίων της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, υπεύθυνος έργου σε ερευνητικά προγράμματα και μελέτες εταιριών του δημόσιου και του ιδιωτικού τομέα. Αξιολογητής της Κοινωνίας της Πληροφορίας, συμμετέχοντας σε οικονομοτεχνικές επιτροπές φορέων του Δημόσιου Τομέα.
