Τα αποθέματα Βιόσφαιρας, αποτελεί υψηλοτάτου Κύρους περιοχές, συνδυασμένης προστασίας του περιβάλλοντος και της πολιτιστικής κληρονομιάς, με παράλληλη δυναμική προώθηση της αειφόρου Ανάπτυξης των περιοχών που εντάσσονται στο πρόγραμμα.
Δημιουργείται ένα ισχυρό Brand για την περιοχή, που θα δώσει προστιθέμενη αξία τόσο στα προϊόντα, όσο και στις παρεχόμενες υπηρεσίες, θα αποτελέσει κίνητρο για να κρατήσει νέους ανθρώπους στην περιοχή.
Πιστεύω, ότι έχει φθάσει το πλήρωμα του χρόνου, για την προώθηση της Βιολογικής Γεωργίας σε όλη την Κρήτη, ξεκινώντας από το περιβόλι της Κρήτης (Κάμπος της Μεσσαράς), όσο και η προώθηση, ενός υγιούς και Βιώσιμου μοντέλου τουρισμού, που θα σέβεται το περιβάλλον, τους ανθρώπους και θα τους επιστρέφει όλη την προστιθέμενη αξία, που είναι και το μεγάλο ζητούμενο τόσο για τα προϊόντα όσο και για τις υπηρεσίες.
Τα παραπάνω τόνισε σε συνέντευξη στο ΚΡΗΤΩΝ ΕΠΙΧΕΙΡΕΙΝ η κα Θεανώ Βρέντζου Σκορδαλάκη πρώην Αντιπεριφερειάρχης Κρήτης και Πρόεδρος του Συνδέσμου Προστασίας των Αστερουσιων.
Ποιά η σημασία της ένταξης των Αστερουσίων στο Παγκόσμιο Δίκτυο Αποθεμάτων Βιόσφαιρας;
Η ένταξη των Αστερουσίων στο Παγκόσμιο Δίκτυο Αποθεμάτων Βιόσφαιρας της UNESCO έχει ιδιαίτερη σημασία για την Ελλάδα και την Κρήτη, αφού είναι η 3η περιοχή μετά τον Όλυμπο και την Σαμαριά, που είχαν ενταχθεί στην UNESCO σε σύνολο 700 περιοχών σε όλο τον κόσμο. Τα αποθέματα Βιόσφαιρας, αποτελεί υψηλοτάτου Κύρους περιοχές, συνδυασμένης προστασίας του περιβάλλοντος και της πολιτιστικής κληρονομιάς, με παράλληλη δυναμική προώθηση της αειφόρου Ανάπτυξης των περιοχών που εντάσσονται στο πρόγραμμα.
Η περιοχή των Αστερουσίων διαθέτει ένα πολύ ισχυρό Αξιακό Κεφάλαιο, καταλαμβάνει 367m2 χερσαίας έκτασης και ευρεία παράλια και θαλάσσια ζώνη του Νότιου Κρητικού Πελάγους. Βρίσκεται στο Νοτιότερο άκρο της Ευρώπης και της Ελλάδος και καταγράφονται σε αυτήν 1.800 είδη φυτών, 180 από τα οποία είναι στενοενδημικά. Έχουν καταγραφεί 14 διαφορετικοί τύποι οικοτόπων Ευρωπαϊκής – Κοινοτικής σημασίας, από τους οποίους οι 3 είναι προτεραιότητας, ενώ υπάρχουν πλήθος σημαντικών ειδών χλωρίδας και πανίδας, που προστατεύονται από την Εθνική και Κοινοτική νομοθεσία και περισσότερα από 90 είδη πουλιών (Γυπαετός – σπιζαετός).
Υπάρχουν αρκετοί ανακηρυγμένοι αρχαιολογικοί χώροι, παραδοσιακοί οικισμοί, Ασκληπιεία, Ιερό Κορυφής (Κόφινας), Ιερές μονές (διατηρητέα μνημεία), Βυζαντινές εκκλησίες, Αριστοτελική Σχολή (πρώτο Πανεπιστήμιο Κρήτης) στη θέση Λουσούδι.
Σκήτες, τοπία ιδιαιτέρου φυσικού κάλους, το φοινικόδασος του Αγ, Νικήτα, κορυφογραμμές, φαράγγια, αναρριχητικές πίστες, μαγευτικές παραλίες, μονοπάτια.
Φιλοξενεί σπάνια είδη πουλιών, θηλαστικά, ερπετά και αμφίβια όπως η θαλάσσια χελώνα, μεσογειακή φώκια, διάφορα είδη δελφινιών.
Εξαιρετική σημασία έχει, η διαχρονική παρουσία των ανθρώπινων κοινωνιών εναρμονισμένη απόλυτα με το φυσικό χώρο, και η διατήρηση μέχρι σήμερα, αναλλοίωτης της άυλης – φυσικής και πολιτισμικής κληρονομιάς.
Ποιό το πλεονέκτημα των Αστερουσίων στην ανάπτυξη της Κρήτης;
Με την ένταξη των Αστερουσίων στο Παγκόσμιο Δίκτυο Αποθεμάτων Βιόσφαιρας της UNESCO ανοίγονται μεγάλες προοπτικές, για μια ορθολογική, Βιώσιμη και υποστηρικτική προς τους ανθρώπους και το περιβάλλον ανάπτυξη.
Δημιουργείται ένα ισχυρό Brand για την περιοχή, που θα δώσει προστιθέμενη αξία τόσο στα προϊόντα, όσο και στις παρεχόμενες υπηρεσίες, θα αποτελέσει κίνητρο για να κρατήσει νέους ανθρώπους στην περιοχή.
Τα οφέλη από την ένταξη των Αστερουσίων στο Παγκόσμιο Δίκτυο Αποθεμάτων Βιόσφαιρας της UNESCO δεν περιορίζονται μόνο στον ορεινό όγκο των Αστερουσίων, αλλά περιλαμβάνουν την ευρύτερη περιοχή, καθώς και τους 5 όμορους Δήμους (Φαιστού, Αρχανών Αστερουσίων, Μινώα Πεδιάδος, Γόρτυνας και Βιάννου).
Ο Ιστορικός, θρησκευτικός, αρχαιολογικός, πριβαλλοντικός πλούτος των Αστερουσίων, σε συνδυασμό, με τις αρχαιότητες Γόρτυνας, Φαιστού, το μουσείο Μεσσαράς και την Γεωργική Σχολή Μεσσαράς (εφόσον προχωρήσει η επαναλειτουργία της), αποτελούν ισχυρούς πόλους ανάπτυξης και προσέλκυσης επισκεπτών. Παράλληλα ανοίγονται οι δρόμοι αξιοποίησης Ευρωπαϊκών προγραμμάτων από τους όμορους Δήμους, τόσο για την δημιουργία υποδομών, όσο την προώθηση της Βιολογικής Γεωργίας – Κτηνοτροφίας, την στήριξη των μικρών παραγωγών και την ανάδειξη της φυσικής αξίας.
Πιστεύω, ότι έχει φθάσει το πλήρωμα του χρόνου, για την προώθηση της Βιολογικής Γεωργίας σε όλη την Κρήτη, ξεκινώντας από το περιβόλι της Κρήτης (Κάμπος της Μεσσαράς), όσο και η προώθηση, ενός υγιούς και Βιώσιμου μοντέλου τουρισμού, που θα σέβεται το περιβάλλον, τους ανθρώπους και θα τους επιστρέφει όλη την προστιθέμενη αξία, που είναι και το μεγάλο ζητούμενο τόσο για τα προϊόντα όσο και για τις υπηρεσίες.
Ποιός ο ρόλος του Συνδέσμου Προστασίας των Αστερουσίων στα νέα δεδομένα;
Ο Σύνδεσμος Προστασίας των Αστερουσίων ιδρύθηκε πριν 9 χρόνια περίπου. Μια ομάδα ανθρώπων, που γνωρίζουμε πολύ καλά το αξιακό Κεφάλαιο που αγαπήσαμε και αγαπάμε την περιοχή, βλέποντας τι διαθέτει η περιοχή, συμμετέχοντος του αειμνήστου Θάνου Μικρούτσικου, ο οποίος την αγάπησε ως γνήσιος Κρητικός αποφασίσαμε την ίδρυση του Συνδέσμου προκειμένου να εργαστούμε όλοι μαζί, για την διάσωση, προστασία, καθώς και την ανάδειξη του πλούτου της συγκεκριμένης περιοχής.
Ξεκινήσαμε λοιπόν, από μία σειρά δράσεις (Συνέδρια, ημερίδες, πολιτιστικές εκδηλώσεις και φυσικά ημερίδες ενημέρωσης του κόσμου, ώστε να τον καταστήσουμε κοινωνό και συνοδοιπόρο σε αυτή την μεγάλη προσπάθεια.
Παράλληλα καταθέσαμε την πρόταση για την ένταξη της περιοχής στην UNESCO.
Σε αυτή την προσπάθεια, είχαμε την στήριξη του Περιφερειάρχη κ. Σταύρου Αρναουτάκη, βέβαια την υποδειγματική συνεργασία και υποστήριξη της Εθνικής Επιτροπής για το πρόγραμμα «Άνθρωπος και Βιόσφαιρα» του κ. Σκούλλου (Προέδρου) και της κας Αικατερίνης Τζιτζικώστα Προέδρου της Ελληνικής Εθνικής Επιτροπής UNESCO.
Επίσης σημαντικό ρόλο έπαιξε, η εξαιρετική δουλειά, από τα στελέχη της Αναπτυξιακής Ηρακλείου καθώς και η μελετητική ομάδα, που συνέταξαν τον φάκελο, προκειμένου να έχουμε αυτό το αποτέλεσμα.
Αυτό που χρειάζεται από εδώ και στο εξής είναι να αξιοποιηθούν από τον κόσμο όλο της ευρύτερης περιοχής, τα οφέλη που θα έχουν και οι δρόμοι που ανοίγονται.
Ο Σύνδεσμος σε όλη αυτή τη προσπάθεια θα είναι παρών με δράσεις που θα στηρίζουν και θα υποστηρίζουν την ανάπτυξη της περιοχής. Το αμέσως επόμενο διάστημα προγραμματίζουμε ημερίδες ενημερωτικές, (σε συνεργασία με την Ελληνική Εθνική Επιτροπή «Άνθρωπος και Βιόσφαιρα») που θα αφορούν την ενημέρωση του κόσμου, στις υποχρεώσεις, αλλά και τα οφέλη που θα έχουν.
Είναι σημαντικό να γίνουν όλοι κοινωνοί του εγχειρήματος. Είναι ο μόνος τρόπος για να αποκομίσουν το σύνολο των ωφελημάτων από την ένταξη της περιοχής στην UNESCO.
Για ποιο λόγο εντάχθηκε η περιοχή των Αστερουσίων στο Παγκόσμιο Δίκτυο Αποθεμάτων Βιόσφαιρας;
Για λόγους, που δεν μπορούμε, χωρίς να παρακινδυνεύσουμε τον προσδιορισμό τους, τα Αστερούσια υπήρξαν όλες τις ιστορικές περιόδους ΙΕΡΑ!
Ήταν το όρος Δίκτυ των Μινωιτών, το ιερό όρος των κλασικών και το Άγιο όρος των Χριστιανών Ελλήνων.
Το ίδιο το όνομα Αστερούσια, με το οποίο είναι σήμερα γνωστό, συνδέεται τόσο με την προελληνική όσο και με την Ελληνική θρησκεία, αφού άλλοι το συνδέουν με τον θεοποιημένο Αστερίωνα, γιο του Μυθικού βασιλιά Μίνωα και άλλοι με μία λησμονημένη λατρεία του Διός Αστερίωνα.
Μεγάλη ευλογία για τα Αστερούσια υπήρξε το πέρασμα του Αποστόλου Παύλου, που κήρυξε και ίδρυσε την Εκκλησία της Κρήτης.
Ο Απόστολος Παύλος, πάτησε 2 φορές στα Αστερούσια. Η πρώτη φορά αφορά το γνωστό ναυάγιό του και την παραμονή στους Καλούς Λιμένες. Η αναφορά και μόνο του γεγονότος στην Καινή Διαθήκη θα αρκούσε για να καταστήσει τον τόπο ΙΕΡΟ!
Αιώνες μετά, σε όλα τα μήκη και πλάτη της γης, όπου κάθε χριστιανός, ανεξαρτήτου δόγματος, μνημόνευε το βιβλικό αυτό χωριό στα Αστερούσια, προχαλκηδόνιοι, ρωμαιοκαθολικοί ορθόδοξοι και προτεστάντες, μπορεί να αγνοούσαν που πέφτει η Κρήτη, αλλά στις προσευχές και την λατρεία τους μνημόνευαν τους Καλούς Λιμένες, την Λασαία, τα Αστερούσια…
Έχουμε όμως και άλλη μία επίσκεψη στην Κρήτη που δεν συμπεριλαμβάνεται στις πράξεις των Αποστόλων, αλλά υπαινίσσεται στην προς Τίτο Επιστολή. Όλοι οι ερευνητές των γραφών αποδέχονται ότι ο Παύλος και πάλι μέσω των γνώριμων του Αστερουσίων, επισκέφθηκε την πρωτεύουσα της Κυρηναϊκής Γόρτυνα, κατά την τέταρτη αποστολική περιοδεία του, όπου εγκατέστησε τον Τίτο ως πρώτο Επίσκοπο Κρήτης.
Θρύλοι σε όλα τα Αστερούσια διασώζουν την μνήμη του κοσμοϊστορικού περάσματος, συνοδευόμενη με σειρά ναών ή αρχαιολογικών λειψάνων (Παρανύφοι, Καματερά, Οδηγήτρια, Αϊ Γιάννης, Μέλικα κλπ).
Τελευταία σοβαρός ερευνητής της Αγίας Γραφής ταυτίζει το βιβλικό τοπωνύμιο «Σαλμωνήν» με ομόηχη και ομόριζη τοποθεσία τω Καπετανιανών. Δεν έχει γίνει ακόμα η επίσημη ανακοίνωσή της και γι’ αυτό δεν την αναφέρουμε. Ο σπόρος του κηρύγματος του Αποστόλου των Εθνών βρήκε κατάλληλο έδαφος στα Αστερούσια. Οι κάτοικοί του ασπάστηκαν αμέσως τον Χριστιανισμό. Ήδη τον 13ο αιώνα έχουμε μαρτυρία, ότι κάτοικοι των ακμαίων πόλεων των Αστερουσίων, παρά τους φοβερούς διωγμούς των Ρωμαίων Αυτοκρατόρων, ακολουθούσαν με σθένος την Νέα θρησκεία, θυσιάζοντας ακόμα και την ζωή τους. Πρόκειται για τον παγκόσμιο Άγιο Πόμπιο από την Λεβήνα, που με το τίμιο αίμα του σφράγισε την πρώτη σελίδα της Χριστιανικής πλέον πορείας του Ιερού βουνού.
Μετά την παύση των διωγμών η συσσωρευμένη ένταση των Χριστιανών ξεχύνεται ορμητικά. Σε όλα τα παράλια των Αστερουσίων κτίζονται πολυάριθμες και λαμπρές βασιλικές. Κτίρια πολυδάπανα, που απαιτούσαν ισχυρό ιερατείο και μία ακμαία Χριστιανική κοινότητα.
Λαμπρές παλαιοχριστιανικές βασιλικές έχουν εντοπιστεί σε όλη την νότια ακτή, αλλά και σε ιστορικές τοποθεσίες των υπολοίπων Αστερουσίων. Ενδεικτικά αναφέρουμε τις περιπτώσεις της Ράξου, των Αγίων Συλυχιανών, του Αγίου Κύριλου, των Καλών Λιμένων, του Λέντα, του Βαθμού, των Τριών Εκκλησιών, του Τσούτσουρα, του Χάρακα, των Καστελιανών……
Κατά την πρώτη Βυζαντινή περίοδο τα Αστερούσια συσχετίστηκαν με μεγάλους Αγίους της Εκκλησίας μας. Και πάλι επιγραμματικά και ενδεικτικά αναφέρουμε τους Επισκόπους Κύριλλο. Ευμένιο, Ευτυχιανό και μια μεγάλη σειρά οσίων μορφών. Κορυφαίος όλων αναδείχτηκε ο Άγιος Ανδρέας Κρήτης, που συνήθιζε να καταφεύγει στα Αστερούσια για να ησυχάσει και να εμπνέεται. Μάλιστα λέγεται, ότι συνέταξε εδώ το κορυφαίο έργο του «Τον ΜΕΓΑΛΟΚΑΝΟΝΑ» και ακούστηκε για πρώτη φορά το «ψυχή μου, ψυχή μου, ανάστα, τι καθεύδεις;»
Από τα Αστερούσια ξεκινά ο Επανευαγγελισμός της Κρήτης κατά την Β’ Βυζαντινή περίοδο. Στην Ράξο θα ακούσει την θεϊκή Φωνή ο Ιωάννης, που θα του δώσει την εντολή να ανακαλύψει τους τάφους των Αγίων, τον κρίκο δηλαδή που θα τον συνδέσει με το αποκομμένο παρελθόν, για να μπορέσει να ξεκινήσει το θεάρεστο έργο του. Όμως οικιστικά τα Αστερούσια δεν ανέκαμψαν, όλος ο ορεινός όγκος, θα μείνει έρημος και ο μοναχισμός θα γνωρίσει σε όλες του τις μορφές την μεγαλύτερή του ακμή.
Τα Αστερούσια είναι πλέον το ΑΓΙΟ ΟΡΟΣ ΤΗΣ ΚΡΗΤΗΣ. Αναχωρητές που επιβιώνουν μέχρι τις μέρες μας γνωστοί και ως «Αγιάκια». Παράλληλα αναπτύσσεται και ο οργανωμένος μοναχισμός με σημαντικότερο το μοναστήρι των Αγίων Ευτυχιανών.
Το κορυφαίο όμως επίτευγμα του μοναχισμού των Αστερουσίων, με ασύλληπτες διαστάσεις στην εξέλιξη του, είναι η Νοερά και μόνη αυθεντική προσευχή, που επιλέγεται και «καρδιακή», επειδή στοχεύει να οδηγήσει το νου στην καρδιά. Οι πρώτοι σπόροι εντοπίζονται στο Μοναστήρι του Βαθμού, βλάστησαν και καρποφόρησαν στο Μοναστήρι του «Κύριε Ελέησον» και από εκεί σε όλα τα Αστερούσια. Πληροφορίες μπορούμε να αντλήσουμε από το βιβλίο του Οσίου Γρηγορίου του Σιναΐτου. Ο όσιος Γρηγόριος βρέθηκε στα Αστερούσια τον 14ο αιώνα, όταν οι Αντιρρητές θεολόγοι άρχισαν να συγκεντρώνονται γύρω από τον Κόφινα. Μάλιστα ένας εξ’ αυτών, ο Ιωσήφ Βριένιος, συνοδοιπόρος του Φιλαγρίου, ο οποίος συνέταξε και τον ορισμό της Νοεράς προσευχής. Ο όσιος Γρηγόριος συνάντησε στα Αστερούσια τον Αρσένιο και πολλούς άλλους Άγιους ασκητές, από τους οποίους διδάχτηκε τον «θεωρητικόν βίον», την «νήψιν» και την «καθαράν προσευχήν» την οποία μετέφερε στο Άγιο Όρος και την τελειοποίησε σε τρία στάδια.
Αποτέλεσμα της Νοεράς προσευχής ήταν το μεγάλο πανορθόδοξο κίνημα του ΗΣΥΧΑΣΜΟΥ, η άνθιση του ΑΣΚΗΤΙΣΜΟΥ και η ΝΗΠΤΙΚΗ ΜΥΣΤΙΚΗ θεολογία. Αν σήμερα η Αγία Πολιτεία του Άθωνα μπορεί να πει κάτι στην ψυχή των κατοίκων και των επισκεπτών της, αυτό οφείλεται στην Νοερά προσευχή που μεταλαμπαδεύτηκε από το Άγιο όρος της Κρήτης.
Την περίοδο της Βενετοκρατίας, δημιουργήθηκε στην Κρήτη μία νέα κατάσταση με την ιδιότυπη και καταναγκαστική ουνία που επέβαλε το Βατικανό, που οδήγησε λαμπρούς κληρικούς να αναζητήσουν χώρο δράσης στα έρημα και απομακρυσμένα Αστερούσια. Οι Κατακτητές και κυρίως το Βατικανό σκέφτηκαν ότι ο μόνος τρόπος να ελέγξουν τους Κρήτες, ήταν να τους αλλοιώσουν το εθνικό φρόνημα. Ο μόνος τρόπος για να γίνει αυτό ήταν, να τους αποκόψουν από την Ορθοδοξία. Έτσι απαγόρευσαν την παρουσία Ορθοδόξων Ιεραρχών στην Κρήτη. Στην θέση τους τοποθέτησαν ρωμαιοκαθολικούς επισκόπους, με τον ίδιο τίτλο και την ίδια διαδικασία. Οι Κρήτες ήταν υποχρεωμένοι να μνημονεύουν τον Πάπα της Ρώμης και όχι τον Οικουμενικό Πατριάρχη. Το Οικουμενικό Πατριαρχείο επέτρεψε σε απλούς μοναχούς να εγκατασταθούν στην Κρήτη και αυτοί να καθοδηγούν τους Ορθοδόξους Κρήτες. Έτσι εμφανίστηκαν στην Κρήτη οι λεγόμενοι αντιρρητές θεολόγοι, οι οποίοι ήταν πολύ μορφωμένοι και αργότερα θα στελεχώσουν όλη την ορθοδοξία. Κορυφαίος όλων ήταν ο μοναχός Ιωσήφ Φίλαγρης ή Φιλάγριος, ο οποίος καταγόταν από τον Χάνδακα. Σε αυτόν έδωσε το Πατριαρχείο τον τίτλο του «Διδασκάλου και Δικαίου Κρήτης», ένας απλός μοναχός, που όμως αναλάμβανε αρμοδιότητες αντίστοιχες ενός επισκόπου, αφού είχε σκοπό να διδάξει και να διαφυλάξει την πίστη, την γλώσσα και την Εθνική ταυτότητα των Κρητών. Δεν μπορούσε όμως να επιτελέσει το έργο του στην πρωτεύουσα της Κρήτης, καθώς η Βενετική διοίκηση και ο στρατός δεν θα επέτρεπαν ποτέ κάτι τέτοιο. Έτσι στα μέσα του 14ου αιώνα εγκατέλειψε την πόλη και εγκαταστάθηκε στα Αστερούσια. Στο Λουσούδι «κάτω από τον Κόφινα» ένα μέρος δυσπρόσιτο και απομακρυσμένο, όπου δεν είχε κανείς λόγο να τον προσεγγίσει ίδρυσε την Μονή των Τριών Ιεραρχών, όπου εγκαταστάθηκε αυτός και σημαντικός αριθμός μαθητών, τους οποίους δίδασκε, για να μπορέσουν να σκορπιστούν στη συνέχεια στην Κρήτη και να συνεχίσουν το έργο του. Στη σχολή αυτή του Φιλάργιου διδάσκονταν φιλοσοφία, ρητορική, γραμματική, δογματική, παροιμίες, λόγια σοφών. Ιδιαίτερη όμως βαρύτητα, έδινε στους αρχαίους συγγραφείς και κυρίως στον Πλάτωνα και τον Αριστοτέλη.
Η δραστηριότητα αυτή του Φιλαργίου, είναι ανυπολόγιστης σπουδαιότητας. Όταν όλη η Ευρώπη βρισκόταν στον Μεσαίωνα, ένας μοναχός στα απομακρυσμένα Αστερούσια δίδασκε, σχολίαζε και διέδιδε τον Αριστοτέλη.
Για δεύτερη φορά διακόπτεται η λαμπρή πορεία. Οι Οθωμανοί θα κατακτήσουν την Κρήτη διακόπτοντας την Κρητική Αναγέννηση και καταστρέφοντας ότι είχε δημιουργήσει. Τα Αστερούσια θα γίνουν πεδίο μάχης καθώς σε αυτά θα καταφύγουν οι τελευταίοι υπερασπιστές, κρυμμένοι μέσα στην πυκνή βλάστηση των πολύπτυχων βουνών. Για δέκα συνεχόμενα χρόνια σύμφωνα με τα χρονικά της εποχής, οι Τούρκοι θα καίνε τα δάση των Αστερουσίων, απογυμνώνοντας τα, για να μπορούν έτσι να ελέγξουν τους Χαΐνιδες. Τα μοναστήρια καταστρέφονται. Παραμένουν μόνο δύο μοναστήρια των Απεζανών και της Οδηγήτριας, τα οποία θα γνωρίσουν μεγάλη ακμή με διάφορες διακυμάνσεις. Τον 19ο αιώνα ο μοναχισμός των Αστερουσίων θα πάρει άλλη μορφή. Ο μοναχός θα εγκαταλείψει τον κανόνα, θα πάρει το όπλο και θα γίνει πολεμιστής. Είναι η εποχή που στα μοναστήρια μόνο των Αστερουσίων, καταφεύγουν όσοι δεν μπορούν πλέον να ανεχθούν τον κατακτητή. Ο μοναχισμός γίνεται πράξη αντίστασης. Οι καπετάνιοι μοναχοί θα λάβουν μέρος και μάλιστα σε επιτελικές θέσεις σε όλες τις μεγάλες επαναστάσεις.
Κορυφαία περίπτωση αποτελεί και πάλι ο Αστερουσιανός Ιωάσαφ Μαρκάκης, ο θρυλικός Ξωπατέρας, ο οποίος θα δώσει στην Μονή Οδηγήτριας την πιο παράδοξη μάχη της ιστορίας. Ένας εναντίον χιλιάδων!
Την κατάσταση αυτή ήρθαν να επαναφέρουν στην πρέπουσα τάξη οι αυτάδερφοι μοναχοί Παρθένιος και Ευμένιος Χαριτάκης. Δύο μεγάλοι Άγιοι, που πέρασαν όλη τους τη ζωή στα Αστερούσια, καταλήγοντας στην μονή Κουδουμά, την οποία και επανίδρυσαν.
Τον 19ο αιώνα αναδείχτηκαν επίσης και άλλες Άγιες μορφές στα Αστερούσια όπως τον κοιμηθέντα προ ολίγων ετών Θεόδωρο στο Κεφάλι και τον Όσιο Ευμένιο Σαριδάκη.
Εκείνο όμως που συγκινεί στα Αστερούσια, δεν είναι η ιστορική αναδρομή στην ιερή τους ιστορία, αλλά η διαχρονικότητα της. Πως δηλαδή τελετές Μινωιτών επιβίωσαν ως τις μέρες μας, όχι ως φολκλορικά δρώμενα, αλλά ως καθημερινή πράξη, καθώς δεν χουμε να κάνουμε με αναβιώσεις, αλλά με αυθεντικές επιβιώσεις αρχαίων συνηθειών που άντεξαν στο χρόνο και που η κάθε διαδοχή θρησκεία το αποδεχόταν και το ενέτασσε αρμονικά στο τελετουργικό της.
ΒΙΟΓΡΑΦΙΚΟ
Η Θεανώ Βρέντζου Σκορδαλάκη γεννήθηκε στο Χαράκι Μονοφατσίου και κατάγεται από πολύτεκνη αγροτική οικογένεια. Είναι παντρεμένη με το Μιχάλη Σκορδαλάκη και έχουν αποκτήσει δύο παιδιά, τον Μάρκο και τον Μανώλη. Έχει σπουδάσει λογιστικά.
Είναι πρώην Αντιπεριφερειάρχης Κρήτης (Πρωτογενή Τομέα & Κοινωνικής Πολιτικής) και Πρόεδρος του Συνδέσμου Προστασίας των Αστερουσίων.
1983-2010: Η επαγγελματική της δραστηριότητα συνδέεται με την ανάπτυξη και την ανοδική πορεία της εταιρείας σούπερ μάρκετ Χαλκιαδάκης, στην οποία εργαζόταν ως διευθυντικό στέλεχος.
2002-2010: Εκλέγεται στο Δήμο Ηρακλείου δημοτική σύμβουλος με επιτυχία ανάμεσα στις πρώτες θέσεις.
2011-2019: Αντιπεριφερειάρχης Κρήτης με καθοριστική συμβολή στον πρωτογενή τομέα με την δημιουργία της Αγροδιατροφικής Σύμπραξης, την δημιουργία του ενιαίου σήματος ποιότητας και εντοπιότητας των Κρητικών προϊόντων «Κρήτη, Γενέτειρα Αξιών» και σημάτων ποιότητας της Κρητικής Κουζίνας και των επισκέψιμων Οινοποιείων.
Διατέλεσε Πρόεδρος του δικτύου Ευρωπαϊκών Περιφερειών AREPO, το οποίο ως κύριο αντικείμενο έχει την προώθηση και προστασία των προϊόντων ονομασίας προέλευσης (ΠΟΠ, ΠΓΕ και ΕΠΙΠ) και εκπονήθηκε για πρώτη φορά ολοκληρωμένος Στρατηγικός Σχεδιασμός της Περιφέρειας Κρήτης για το Πρωτογενή Τομέα.
Συνέβαλε αποφασιστικά στη μελέτη της επαναλειτουργίας της Γεωργικής Σχολής Μεσσαράς, στη δημιουργία και λειτουργία του πρώτου Κέντρου Γαστρονομίας στην Αργυρούπολη Ρεθύμνου.
Με δικές της ενέργειες ολοκληρώθηκε και παρουσιάστηκε στο Περιφερειακό Συμβούλιο ο Περιφερειακός Σχεδιασμός για την στήριξη, την προβολή και προώθηση του Κρητικού Ελαιόλαδου σε συνεργασία με όλους τους συναρμόδιους φορείς.
Με πρωτοβουλία της ανατέθηκε, ολοκληρώθηκε και κατατέθηκε στο Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης, ο φάκελος για το Κρητικό Ελαιόλαδο προκειμένου να αναγνωριστεί ως ΠΓΕ Κρήτης.
Ανέλαβε πρωτοβουλίες για την θεσμοθέτηση της υπουργικής απόφασης 4912/120862/05.11.2015 που αφορά στην πιστοποίηση των προϊόντων των μικρών παραγωγών (Οικοτεχνία).
Με δικές της ενέργειες ολοκληρώθηκε, παρουσιάστηκε και κατατέθηκε στα αρμόδια στελέχη της UNESCO, η μελέτη για την ένταξη της ευρύτερης περιοχής των Αστερουσίων στο πρόγραμμα Άνθρωπος και Βιόσφαιρα της UNESCO.
Πρωτοστάτησε στον τομέα της Κοινωνικής Πολιτικής, με την θεσμοθέτηση του Κοινωνικού Παντοπωλείου, την δημιουργία και λειτουργία Κοινωνικού Φροντιστηρίου σε επίπεδο Κρήτης, με υποστηρικτικές δράσεις για Άτομα με ειδικές δεξιότητες, για τα παιδιά και την τρίτη ηλικία. Διοργανώθηκαν δράσεις σε συνεργασία με τους Δήμους, εθελοντές γιατρούς και νοσηλευτές του Ερυθρού Σταυρού όπου εξετάστηκαν δωρεάν εκατοντάδες συνάνθρωποι μας.
Το 2018 έλαβε το βραβείο «BRAVO SUSTAINABILITY» για την Κοινωνική Πολιτική της Περιφέρειας Κρήτης.