[χρόνος ανάγνωσης 2 λεπτά και 24 δευτ.]
Ο Οργανισμός Τουρισμού των Ηνωμένων Εθνών (UN Tourism) έχει αναλάβει μια κρίσιμη πρωτοβουλία με παγκόσμιο αντίκτυπο, την «Πρόκληση για Ασφαλείς Προορισμούς» (Safe Destinations Challenge). Στόχος της είναι η εξεύρεση καινοτόμων λύσεων για την ενίσχυση της ανθεκτικότητας, της ασφάλειας και της βιωσιμότητας του τουριστικού τομέα, με αρχική έμφαση στην Ευρώπη. Για έναν δημοφιλή προορισμό όπως η Κρήτη, αυτή η πρόκληση είναι ιδιαίτερα σημαντική, καθώς οι επιπτώσεις των κρίσεων μπορούν να έχουν σοβαρές συνέπειες στην τοπική οικονομία και κοινωνία.
Γιατί η Κρήτη πρέπει να δώσει προτεραιότητα στην ασφάλεια και την ανθεκτικότητα;
Η Ευρώπη, που φιλοξένησε 747 εκατομμύρια διεθνείς τουρίστες το 2024, αποτελώντας περίπου το 58% των παγκόσμιων αφίξεων, βρίσκεται αντιμέτωπη με συνεχώς αυξανόμενους κινδύνους. Τα τελευταία 50 χρόνια, η ήπειρος έχει βιώσει πάνω από 1.700 κλιματικούς, πυρκαγιών, καιρικούς και υδατικούς κινδύνους, με απώλειες που ξεπερνούν τις 160.000 ζωές και οικονομικές ζημίες που υπερβαίνουν το μισό τρισεκατομμύριο δολάρια ΗΠΑ.
Η Κρήτη, ως ένας από τους κορυφαίους τουριστικούς προορισμούς της Ευρώπης, δεν εξαιρείται από αυτούς τους κινδύνους. Το νησί έχει βιώσει στο παρελθόν τις συνέπειες ακραίων καιρικών φαινομένων, όπως πλημμύρες και δασικές πυρκαγιές, ενώ ως δημοφιλής προορισμός είναι εκτεθειμένο σε υγειονομικούς κινδύνους και κυβερνοαπειλές. Η ενίσχυση της ετοιμότητας και της ικανότητας αντιμετώπισης κρίσεων είναι ζωτικής σημασίας για τη διατήρηση της τουριστικής της αίγλης και την προστασία των κατοίκων και των επισκεπτών της.
Τι αναζητά η πρόκληση και πώς αφορά την Κρήτη;
Η Πρόκληση για Ασφαλείς Προορισμούς, η οποία αποτελεί μέρος της ευρύτερης πρωτοβουλίας SAFE-D (Safety of Destinations) για την Ετοιμότητα, Αντιμετώπιση και Ανάκαμψη σε Τουριστικές Κρίσεις στην Ευρωπαϊκή Περιφέρεια, επικεντρώνεται σε ιδέες, εργαλεία και έργα που μπορούν να βελτιώσουν την ετοιμότητα και τη διαχείριση κρίσεων σε τρεις βασικές κατηγορίες:
Κατηγορία 1: Ανθεκτικότητα σε φυσικούς, κλιματικούς και υγειονομικούς κινδύνους σε τουριστικούς προορισμούς. Για την Κρήτη, αυτό μεταφράζεται σε ανάγκη για συστήματα έγκαιρης προειδοποίησης για πυρκαγιές και πλημμύρες, υποδομές ανθεκτικές σε ακραία καιρικά φαινόμενα, καθώς και σχέδια διαχείρισης υγειονομικών κρίσεων που θα προστατεύουν τόσο τους κατοίκους όσο και τους τουρίστες.
Κατηγορία 2: Ασφάλεια, προστασία και κυβερνοαπειλές για τουρίστες και προορισμούς. Η Κρήτη, με την αυξανόμενη ψηφιοποίηση των τουριστικών υπηρεσιών, πρέπει να επενδύσει σε λύσεις που ενισχύουν την ψηφιακή ασφάλεια των δεδομένων των επισκεπτών και των επιχειρήσεων, παράλληλα με την ενίσχυση της φυσικής ασφάλειας σε τουριστικές περιοχές.
Κατηγορία 3: Επικοινωνία σε περίπτωση κρίσης. Η αποτελεσματική επικοινωνία είναι κρίσιμη για την Κρήτη σε περίπτωση έκτακτης ανάγκης. Χρειάζονται στρατηγικές που θα διασφαλίζουν την άμεση και ακριβή ενημέρωση των επισκεπτών και των κατοίκων πριν, κατά τη διάρκεια και μετά από μια κρίση, διατηρώντας την εμπιστοσύνη στον προορισμό.
Η πρόκληση είναι ανοιχτή σε νεοσύστατες επιχειρήσεις, αναπτυσσόμενες επιχειρήσεις, καινοτόμες πολύ μικρές και μικρομεσαίες επιχειρήσεις (ΜμΕ), τοπικές αρχές, ακαδημαϊκά ιδρύματα και τουριστικούς οργανισμούς. Για την Κρήτη, αυτό σημαίνει ότι δήμοι, περιφερειακές αρχές, τοπικοί φορείς τουρισμού, αλλά και καινοτόμες κρητικές επιχειρήσεις, έχουν την ευκαιρία να υποβάλουν τις ιδέες και τα έργα τους, συμβάλλοντας ενεργά στην ενίσχυση της ανθεκτικότητας του νησιού.
Η Πρωτοβουλία SAFE-D και το όραμα για την Κρήτη
Η Πρωτοβουλία για την Ασφάλεια των Προορισμών (SAFE-D) αποτελεί μια παγκόσμια προσπάθεια για την ενίσχυση της ετοιμότητας, της αντιμετώπισης κρίσεων και της ανάκαμψης. Η Πρωτοβουλία SAFE-D για την Ευρώπη, που ξεκίνησε στις αρχές του 2025, τονίζει την ανάγκη για βελτιωμένες ικανότητες σε ένα περιβάλλον όπου οι κλιματικοί κίνδυνοι και οι γεωπολιτικές εντάσεις εντείνονται.
Για την Κρήτη, η συμμετοχή σε αυτή την πρόκληση δεν είναι απλώς μια ευκαιρία χρηματοδότησης, αλλά μια στρατηγική επιλογή για την εξασφάλιση της μακροπρόθεσμης βιωσιμότητας και της ανταγωνιστικότητάς της ως τουριστικός προορισμός. Ενσωματώνοντας καινοτόμες λύσεις για την ανθεκτικότητα, την ασφάλεια και την επικοινωνία σε περιόδους κρίσης, η Κρήτη μπορεί να ενισχύσει την εικόνα της ως ένας ασφαλής και αξιόπιστος προορισμός, προσελκύοντας περισσότερους επισκέπτες και διασφαλίζοντας την ευημερία των κατοίκων της.
Προθεσμία υποβολής αιτήσεων
Οι ενδιαφερόμενοι φορείς από την Κρήτη και την υπόλοιπη Ευρώπη έχουν προθεσμία έως τις 31 Οκτωβρίου 2025 για να υποβάλουν τις προτάσεις τους. Είναι μια πρόσκληση για δράση που μπορεί να καθορίσει το μέλλον του τουρισμού στο νησί και να το θωρακίσει απέναντι στις προκλήσεις των καιρών.
