Νέα πρωτοποριακή μέθοδος
μοριακής διάγνωσης, η οποία διενεργείται εκτός εξειδικευμένου εργαστηρίου, στο
σημείο που βρίσκεται ο ασθενής ή το προς ανάλυση δείγμα, αναπτύχθηκε από το
εργαστήριο Βιοαισθητήρων του Ιδρύματος Τεχνολογίας και Έρευνας (ΙΤΕ), η οποία λαμβάνει
χρηματοδότηση για άμεση διάθεση στην αγορά.
Ειδικότερα η μέθοδος χρησιμοποιεί καινοτόμο φορητή συσκευή κατασκευασμένη με
τρισδιάστατη εκτύπωση και έξυπνο κινητό, παρέχει γρήγορη ανάλυση, εντός 30
λεπτών το μέγιστο, χαρακτηρίζεται από εύχρηστο πρωτόκολλο, επιτρέποντας τη
χρήση από μη-εξειδικευμένο προσωπικό, και χαμηλό κόστος ώστε να μπορεί να
αξιοποιηθεί και στις αναπτυσσόμενες χώρες. Κλινική αξιολόγηση με δείγματα
ασθενών για ανίχνευση μολυσματικών νόσων (COVID-19) και καρκινικών μεταλλάξεων
(BRAF V600E) έδειξε ότι η μέθοδος δίνει συγκρίσιμα αποτελέσματα με τις
αντίστοιχες κλασικές εργαστηριακές τεχνικές.
Το εργαστήριο Βιοαισθητήρων έχει επικεφαλής την Καθ. Ηλέκτρα Γκιζελή και έδρα
το Τμήμα Βιολογίας του Πανεπιστημίου Κρήτης και το Ινστιτούτο Μοριακής
Βιολογίας και Βιοτεχνολογίας (ΙΜΒΒ) του ΙΤΕ. Η έρευνα πραγματοποιήθηκε στο
ΙΜΒΒ-ΙΤΕ από διεπιστημονική ομάδα (Δρ. Α. Παπαδάκης, Δρ. Α. Πανταζής και Ν.
Φίκας) υπό την επιστημονική επίβλεψη του Δρ. Γιώργου Παπαδάκη και με
χρηματοδότηση από το Επιστημονικό Πάρκο
Πάτρας, πρόγραμμα «Proof-of-Concept».
Η BIOPIX DNA TECHNOLOGY P.C., εταιρεία τεχνοβλαστός του ΙΤΕ, ιδρύθηκε τον
Δεκέμβριο του 2019 με στόχο τη διάθεση μοριακών διαγνωστικών εργαλείων σε όσους
τα έχουν ανάγκη, ανεξάρτητα από την οικονομική δυνατότητά τους, τη χώρα
διαμονής και το επίπεδο εκπαίδευσης. Η εταιρεία διατηρεί στενούς δεσμούς με το
ΙΤΕ μέσω της αποκλειστικής χρήσης του αντίστοιχου διπλώματος ευρεσιτεχνίας,
καθώς και με το Πανεπιστήμιο Κρήτης και το Επιστημονικό Πάρκο Πάτρας. Η
BIOPIX-T βρίσκεται στη διαδικασία ολοκλήρωσης του 1ου κύκλου χρηματοδότησης
(1,2M€) από επιχειρηματικά και ιδιωτικά κεφάλαια, με σκοπό τη διάθεση στην αγορά
της πρωτοπόρου συσκευής μοριακής ανάλυσης υπό το εμπορικό όνομα «IRIS». Η
εταιρεία έχει ήδη συνάψει εμπορική συμφωνία για την προώθηση τεστ ανίχνευσης
SARS-CoV-2 στην Ευρώπη, τις ΗΠΑ και τις χώρες της υποσαχάριας Αφρικής.
Στις 11 Αυγούστου 2020 το εργαστήριο Βιοαισθητήρων στο ΙΤΕ και η BIOPIX-T
έτυχαν σημαντικής Ευρωπαϊκής χρηματοδότησης στο πλαίσιο των κατεπειγόντων
ενεργειών σχετικά με την αντιμετώπιση της COVID-19 και του ιού που την προκαλεί
(SARS-CoV-2). Η νέα χρηματοδότηση ύψους 2,4Μ€ θα χρησιμοποιηθεί για την
πιστοποίηση της συσκευής IRIS για την ταυτόχρονη διάγνωση της COVID-19 και της
εποχικής γρίπης (FLU). Εκτός από το ΙΤΕ (συντονιστής) και τη BIOPIX-Τ
(κατασκευή και εμπορική διάθεση του IRIS), στην κοινοπραξία συμμετέχουν 3
νοσοκομεία (UCLH-UK, INSERM-Γαλλία και ULB-Βέλγιο) για τις κλινικές μελέτες,
μια εταιρεία για την πιστοποίηση της μεθόδου (PKNM-Ελβετία), μια εταιρία
βιοτεχνολογίας ενζύμων
(EnzyQuest-Ελλάδα) και ένας τελικός χρήστης στη Ν. Αφρική (Kiara Health).
Η πρόταση «IRIS- COV» είναι μια από τις 23 προτάσεις που χρηματοδοτήθηκαν σε
σύνολο 454 που υποβλήθηκαν.