Νέους κανόνες για τα καινούργια κτίρια αλλά και την απαίτηση ανακαινίσεων των υφισταμένων κτιρίων, μέσω στεγαστικών δανείων δημιουργώντας παράλληλα ψηφιακές βάσεις δεδομένων κτιρίων παρέχοντας νέο Πιστοποιητικό Ενεργειακής Απόδοσης, με νομοθετική κατοχύρωση στα κράτη-μέλη, ώστε να μειωθεί η κατανάλωση ενέργειας αποφάσισε η Ευρωπαϊκή Ένωση.
Ειδικότερα η Ευρωπαϊκή Επιτροπή πρότεινε, την Πέμπτη 16 Δεκεμβρίου 2021, την ευθυγράμμιση των κανόνων για την ενεργειακή απόδοση των κτιρίων με την Ευρωπαϊκή Πράσινη Συμφωνία και την απαλλαγή του κτιριακού αποθέματος της ΕΕ έως το 2050. Πρόκειται για την ανακαίνιση κατοικιών, σχολείων, νοσοκομείων, γραφείων και άλλων κτιρίων σε όλη την Ευρώπη για μείωση εκπομπές αερίων θερμοκηπίου και λογαριασμοί ενέργειας, βελτιώνοντας την ποιότητα ζωής για εκατομμύρια Ευρωπαίους. Η σημερινή αναθεώρηση της οδηγίας για την ενεργειακή απόδοση των κτιρίων μεταφράζει τη στρατηγική της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για το κύμα ανακαίνισης σε συγκεκριμένη νομοθετική δράση.
Από το 2030, όλα τα νέα κτίρια πρέπει να έχουν μηδενικές εκπομπές και για το δημόσιο τομέα, όλα τα νέα δημόσια κτίρια πρέπει να έχουν μηδενικές εκπομπές ήδη από το 2027. Αυτό σημαίνει ότι τα κτίρια πρέπει να καταναλώνουν λίγη ενέργεια, να τροφοδοτούνται από ανανεώσιμες πηγές όσο το δυνατόν περισσότερο, να μην εκπέμπουν άνθρακα επιτόπου εκπομπές από ορυκτά καύσιμα και πρέπει να αναφέρουν το δυναμικό υπερθέρμανσης του πλανήτη με βάση τις εκπομπές ολόκληρου του κύκλου ζωής τους στο Πιστοποιητικό Ενεργειακής Απόδοσης τους.
Όσον αφορά τις ανακαινίσεις, προτείνονται νέα πρότυπα ελάχιστης ενεργειακής απόδοσης σε επίπεδο ΕΕ, τα οποία απαιτούν την αναβάθμιση του 15% του κτιριακού αποθέματος κάθε κράτους μέλους με τη χειρότερη απόδοση από τον βαθμό G του Πιστοποιητικού Ενεργειακής Απόδοσης σε τουλάχιστον τον Βαθμό F έως το 2027 για μη οικιστικά κτίρια και 2030 για κτίρια κατοικιών. Αυτή η αρχική εστίαση στα κτίρια με τις χαμηλότερες επιδόσεις εκπληρώνει τον διπλό στόχο της μεγιστοποίησης των δυνατοτήτων για απαλλαγή από τις ανθρακούχες εκπομπές και για την άμβλυνση της ενεργειακής φτώχειας.
Η υποχρέωση κατοχής πιστοποιητικού ενεργειακής απόδοσης επεκτείνεται σε κτίρια που υπόκεινται σε ριζική ανακαίνιση, κτίρια για τα οποία ανανεώνεται σύμβαση μίσθωσης και σε όλα τα δημόσια κτίρια. Τα κτίρια ή οι κτιριακές μονάδες που προσφέρονται προς πώληση ή ενοικίαση πρέπει επίσης να διαθέτουν πιστοποιητικό και η κλάση ενεργειακής απόδοσης θα πρέπει να αναφέρεται σε όλες τις διαφημίσεις. Έως το 2025, όλα τα πιστοποιητικά πρέπει να βασίζονται σε μια εναρμονισμένη κλίμακα από το Α έως το Ζ.
Τα Εθνικά Σχέδια Ανακαίνισης Κτιρίων θα ενσωματωθούν πλήρως στα Εθνικά Σχέδια για την Ενέργεια και το Κλίμα. Αυτό θα διασφαλίσει τη συγκρισιμότητα και την παρακολούθηση της προόδου και θα δημιουργήσει άμεση σύνδεση με την κινητοποίηση της χρηματοδότησης και την ενεργοποίηση των μεταρρυθμίσεων και των επενδύσεων που απαιτούνται. Αυτά τα σχέδια θα πρέπει να περιλαμβάνουν οδικούς χάρτες για τη σταδιακή κατάργηση των ορυκτών καυσίμων στη θέρμανση και την ψύξη το αργότερο έως το 2040, μαζί με μια πορεία για τη μετατροπή του εθνικού κτιριακού αποθέματος σε κτίρια μηδενικών εκπομπών έως το 2050.
Η σημερινή πρόταση εισάγει ένα «διαβατήριο ανακαίνισης» κτιρίου που παρέχει στους ιδιοκτήτες ένα εργαλείο για να διευκολύνουν τον προγραμματισμό τους και μια σταδιακή ανακαίνιση προς το επίπεδο μηδενικών εκπομπών.
Η πρόταση ορίζει τα «πρότυπα χαρτοφυλακίου στεγαστικών δανείων» ως μηχανισμό για την παροχή κινήτρων στους δανειστές να βελτιώσουν την ενεργειακή απόδοση του χαρτοφυλακίου κτιρίων τους και να ενθαρρύνουν τους δυνητικούς πελάτες να κάνουν τα ακίνητά τους πιο ενεργειακά αποδοτικά. Η Επιτροπή καλεί επίσης τα κράτη μέλη να συμπεριλάβουν τα ζητήματα ανακαίνισης στους δημόσιους και ιδιωτικούς κανόνες χρηματοδότησης και να θεσπίσουν κατάλληλα μέσα, ιδίως για τα νοικοκυριά με χαμηλό εισόδημα. Δεν θα πρέπει να δοθούν οικονομικά κίνητρα για την εγκατάσταση λεβήτων ορυκτών καυσίμων από το 2027 και δίνεται στα κράτη μέλη η νομική δυνατότητα να απαγορεύσουν τη χρήση ορυκτών καυσίμων στα κτίρια.
Οι νέοι κανόνες ενθαρρύνουν τη χρήση τεχνολογιών πληροφοριών και επικοινωνιών (ΤΠΕ) και έξυπνων τεχνολογιών για τη διασφάλιση της αποτελεσματικής λειτουργίας των κτιρίων και ζητούν τη δημιουργία ψηφιακών βάσεων δεδομένων κτιρίων. Όσον αφορά την κινητικότητα, η πρόταση υποστηρίζει την ανάπτυξη υποδομής φόρτισης για ηλεκτρικά οχήματα σε κατοικίες και εμπορικά κτίρια και καθιστά διαθέσιμο περισσότερο χώρο στάθμευσης για ποδήλατα.
