Των Γιώργου Ατσαλάκη & Βασίλη Τσούμπρης*
Την 05/04/21 έχοντας εμβολιαστεί το 6,2% του πληθυσμού με τις 2 δόσεις με 3.075 κρούσματα με βάση των μέσο όρο 7 ημερών, το παρόν κύμα είχε φθάσει στην κορύφωση του. Την 20/6/21, δηλαδή περίπου 2,5 μήνες μετά την κορύφωση των κρουσμάτων και έχοντας εμβολιαστεί το 42,2% του πληθυσμού με μια δόση και το 29,6% με δύο δόσεις, έχει μειωθεί ο μέσος όρος των 7 ημερών στις παρακάτω παραμέτρους ως εξής:
α) στα κρούσματα, κατά -84% από την κορυφή τους
β) στους θανάτους κατά -80% από την κορυφή τους
γ) στους διασωληνωμένους κατά -63% από την κορυφή τους
Τα άτομα μπορούν να γίνουν άνοσα είτε με ανάρρωση από προηγούμενη μόλυνση είτε με τον εμβολιασμό. Η ελπίδα για την περαιτέρω μείωση της εξάπλωσης του ιού είναι η συνέχιση των εμβολιασμών μέχρι να επιτευχθεί το τοίχος ανοσίας με αποτέλεσμα ο ιός να μην βρίσκει πλέον απροστάτευτα άτομα για να μεταδοθεί. Τουλάχιστον το 75% του πληθυσμού θα πρέπει να εμβολιαστεί για να επιτευχθεί το τοίχος ανοσίας. Τα μέχρι τώρα δεδομένα εμβολιασμού είναι αρκετά για να κάνουμε πρόβλεψη πως θα συνεχιστούν οι εμβολιασμοί.
Το παρακάτω διάγραμμα παρουσιάζει τον αριθμό του πληθυσμού που έχουν εμβολιαστεί στην χώρα μας με μία δόση και προβλέπει τον αριθμό που θα εμβολιαστούν. Η κόκκινη γραμμή δείχνει τους ημερήσιους εμβολιασμούς από την εκκίνηση τους, από το τέλος Δεκέμβρη του 2020 μέχρι την 20/6/21. Η μπλε καμπανοειδή καμπύλη απεικονίζει την πρόβλεψη της εξέλιξης των εμβολιασμών με βάση τον πληθυσμό που θα εμβολιάζεται ημερησίως με μια δόση.
Η καμπανοειδή καμπύλη δείχνει ότι ο ρυθμός των εμβολιασμών έχει αρχίσει να φθίνει περίπου από την 25 Μαΐου 2021, όπου είχε εμβολιαστεί με μια δόση το 31% (3.281 εκ.) του πληθυσμού και πλήρως εμβολιασμένο το 17% (1.836 εκ.) του πληθυσμού.
Για να κτιστεί το τοίχος ανοσίας θα πρέπει μέχρι τον Νοέμβριο να έχει εμβολιαστεί πλήρως τουλάχιστον το 75% του πληθυσμού όπως είχαμε προβλέψει την 8/3/2021 όπου αναφέραμε ότι μέχρι τέλος Ιουνίου θα έχει εμβολιαστεί πλήρως το 35% του πληθυσμού. Το ποσοστό αυτό επαληθεύεται καθώς το επόμενο δεκαήμερο μέχρι τέλος του Ιουνίου, το ποσοστό των πλήρως εμβολιασμένων από 29,6% που είναι σήμερα θα φθάσει πράγματι στο 35%.
Η κάμψη του ρυθμού των εμβολιασμένων με την μία δόση επήλθε όταν οι εμβολιασμένοι έφθασαν στο 31% ενώ το ιδανικό θα ήταν η κάμψη να συμβεί περίπου με εμβολιασμένο με μία δόση το 40% του πληθυσμού.
Η κάμψη του ρυθμού των εμβολιασμών με μια δόση τόσο νωρίς την 25η Μαΐου, σημαίνει ότι θα έχει αρνητικό αντίκτυπο στον αριθμό των πλήρως εμβολιασμένων. Η πρόβλεψη μας είναι ότι με βάση την κάμψη του ρυθμού των εμβολιασμών με μια δόση, οι εμβολιασμοί με δυο δόσεις (πλήρως εμβολιασμένοι) θα φθάσουν περίπου το 55%-58% του πληθυσμού.
Αυτή η πρόβλεψη δεν είναι καθόλου ενθαρρυντική και απέχει πολύ από τον στόχο να εμβολιαστεί πλήρως τουλάχιστον το 75% του συνολικού πληθυσμού.
Θα πρέπει η πολιτεία να προβεί σε εκστρατεία ενημέρωσης του πληθυσμού ώστε να σπεύσει να εμβολιαστεί. Ο μη εμβολιασμός σημαντικών τμημάτων της κοινότητας θα δώσει την δυνατότητα στον ιό να παραμείνει ή ακόμα και να επιστρέψει δυναμικά με μεταλλάξεις σε αυτές τις κοινότητες. Με βάση την εξέλιξη αυτή αναμένεται η ανάπτυξη ενός ακόμα κύματος προς το τέλος του καλοκαιριού το οποίο θα αναπτυχθεί κυρίως μεταξύ των μη εμβολιασμένων.
Εξ αιτίας της έναρξης του τουρισμού, είναι πολύ σημαντικό να σπεύσουν κατά προτεραιότητα να εμβολιαστούν οι άνθρωποι του τουρισμού. Θα πρέπει να γίνει ειδική καμπάνια πληροφόρησης για την σπουδαιότητα του καθολικού και έγκαιρου εμβολιασμού όλων των εμπλεκομένων εργαζομένων στον τουρισμό. Τα δεδομένα από τις Σεϋχέλλες με εμβολιασμένο το 65% του πληθυσμού, μας δείχνουν ότι όταν άνοιξαν τις οικονομικές δραστηριότητες στο τέλος του περασμένου Απριλίου, τα κρούσματα από 50 την ημέρα σε διάστημα μιας εβδομάδας ξεπέρασαν τα χίλια. Τα 2/3 των κρουσμάτων εμφανίστηκαν μεταξύ των μη εμβολιασμένων. Δεδομένα από τις ΗΠΑ της 30 Απρίλιου δείχνουν ότι περίπου το 83% των νεών κρουσμάτων προερχόταν από τους μη εμβολιασμένους.
Εξυπακούεται ότι κατά την διάρκεια της ανοσοποίησης της κοινότητας τα βασικά μέτρα προστασίας θα πρέπει να τηρούνται αυστηρά.
*Ο Γιώργος Ατσαλάκης είναι Αναπληρωτής Καθηγητής Πολυτεχνείου Κρήτης και ο Βασίλης Τσούμπρης Ερευνητής, Εργαστήριο Ανάλυσης Δεδομένων και Πρόβλεψης.