του Δρ. Κυριάκου Γ. Κώτσογλου*
Έχουν ήδη περάσει σαράντα (40) χρόνια, από τον Απρίλιο του 1981, που οι «Διεθνείς Ηλεκτρονικές Μηχανές» (ΙΒΜ, International Business Machines) παρουσίασαν τον πρώτο προσωπικό Ηλεκτρονικό Υπολογιστή (PC). Μια ιστορική στιγμή, ο PC ανακηρύχθηκε από το Time ως «ο Άνδρας της χρονιάς», κυρίως για το γεγονός ότι ήταν η πρώτη φορά που μια θέση εργασίας «εξοπλίστηκε» με τόση υπολογιστική δύναμη. Από τότε, πολύ νερό κύλησε στο ποτάμι, από την γιγάντωση της Microsoft και την παράλληλη εξαφάνιση πολλών άλλων εταιρειών λογισμού, μέχρι την συρρίκνωση της ΙΒΜ, αλλά ένα είναι το δεδομένο, ο PC είναι το βασικό «έπιπλο» του σπιτιού μας και το Laptop το βασικό αξεσουάρ μας.
Το ερώτημα πίσω από τα δεδομένα είναι, αν η ανακάλυψη αυτή έγινε κατά τύχη ή «ήταν η ώρα» της. Αν, όπως λέγεται, η ΙΒΜ είχε ανακαλύψει τον PC και η Intel τον πρώτο επεξεργαστή της ακόμα πριν το 1970 ή αν επρόκειτο για μια απλή εμπορική σύγκλιση ανάμεσα στον Spectrum και τον Commodore 64 και στους Micro, Mini και Main Frames της εποχής… Σε κάθε περίπτωση, η ρήση του Λεύκιππου «όλα συμβαίνουν για κάποιο λόγο» μάλλον έχει βάση και αξία, αλλά το αποτέλεσμα και εδώ είναι ξεκάθαρο. Η τελευταία (40)ετία μέτρησε στην ανθρώπινη εξέλιξη όσο πολλοί αιώνες, βάζοντας τους Η/Υ, στα σπίτια.
Για τους τεχνολογικούς όσο και ακαδημαϊκούς κύκλους είναι γνωστό ό,τι κατά τη διάρκεια τωνκάθε είδους – πολέμων οι επιστήμες εξελίσσονται εκθετικά σε σχέση με τις περιόδους ειρήνης, κάτι που επιβεβαιώθηκε στον 2ο παγκόσμιο πόλεμο και όλους όσους ακολούθησαν. Έλεγχος Ποιότητας, θεωρίες δικτύων και μεταφορές, στοχαστικές διαδικασίες, μερικές μόνο από αυτές, με άμεση εφαρμογή στη ζωή μας. Άραγε, αυτός ο απόλυτος Παγκόσμιος Πόλεμος της CoViD-19, με εχθρό τον Sars-Cov-2 κι εμπλεκόμενα όλα τα κράτη της Γης θα δώσει «κάποιο καλό, μαζί το κακό»; Και αν Ναι ποιο θα είναι αυτό;
Στην Περιφέρεια Κρήτης, συμπληρώσαμε 2.000 Τηλεδιασκέψεις, με συνολικό χρόνο και συμμετέχοντες που τρόμαζαν, αν μας ενδιέφεραν τα νούμερα! Στην πραγματικότητα, εκείνο που δείχνει πιο ενδιαφέρον σε αυτή τη φάση είναι ότι στην πριν Κορωνοϊό εποχή, η μόνη Τηλεδιάσκεψη που είχα καταφέρει να υλοποιήσω ήταν με την Κοινωνία της Πληροφορίας (ΚτΠ), για τα Ολοκληρωμένα Πληροφοριακά Συστήματα των Ν.Α. (ΟΠΣΝΑ), κάπου στο 2008 και αυτό γιατί ο εξοπλισμός, μια μεγάλη 60 οθόνη, ήταν μέσα στο εξοπλισμό του προγράμματος. Από τότε, όσο κι αν προσπαθήθηκε, ποτέ δεν έγινε!
Περιφερειακά, Δημοτικά και Διοικητικά Συμβούλια, Επιτροπές κάθε είδους και επί παντός επιστητού, Εκπαιδευτικές δράσεις και σεμινάρια, ακόμα και ημερίδες, εσπερίδες, τουριστικές εκθέσεις, συζητήσεις, βραβεία και απονομές, όλα πλέον γίνονται με τη χρήση των ΤΠΕ και σε βαθμό που «παραγίνεται» αφού πέρα από το προφανές κέρδος, υπάρχουν μερικά πράγματα – π.χ. εκπαίδευση – που ακόμα δεν μπορεί σε καμία περίπτωση να υποκατασταθεί διαδικτυακά, αλλά μπορεί μόνο να συμπληρωθεί, όπως και σε όλα τα εκείνα τα δρώμενα που η ανθρώπινη παρουσία είναι «ένα βήμα παραπάνω». Σε κάθε περίπτωση όμως, χρόνος μετακίνησης, χαρτί και προβλήματα παρουσίας και απόστασης έχουν λυθεί και δια παντός.
Άραγε, πόσο δύσκολο ήταν αυτό μέχρι να μπουν για τα καλά στη ζωή μας οι νέοι όροι Zoom, Teams, Webex και τόσοι άλλοι. Αλλά κυρίως, πόσο εγγύς και απαραίτητη έγινε στη ζωή μας η ιστοσελίδα Gov.Gr, η εθνική ιστοσελίδα που είχε κοστίσει αρκετά εκατομμύρια ευρώ και δεν ήταν γνωστή στο 80% των Ελλήνων; Τώρα, μια ντουζίνα κατηγορίες υπηρεσιών, που αριθμούν πάνω από 1160 e-services, με στόχους πολλαπλασιασμού τα επόμενα χρόνια και λύσεις από την Καθημερινότητα και την Οικογένεια του Πολίτη, ως την Στράτευση και την Επιχειρηματικότητα, μας φέρνουν πιο κοντά, σε μια e-Δημοκρατία.
Η απάντηση στο πόσο δύσκολο ήταν να το σκεφτούμε και ακόμα περισσότερο να το υλοποιήσουμε στο παρελθόν όλο αυτό, ίσως όχι καθολικά, αλλά σε μεγάλο βαθμό και να αποφύγουμε τα κόστη σε χαρτί και περιβάλλον, μετακίνηση και ασφάλεια, παρουσίες και απουσίες, μάλλον θα πρέπει να βρίσκεται στα παραπάνω αποφθέγματα και συμπεράσματα όπου φαίνεται ότι πράγματι «τίποτα δεν είναι τυχαίο, όλα για κάποιο λόγο γίνονται, ειδικά σε περιόδους πολέμου». Τώρα όμως η εμπειρία υπάρχει, το ίδιο και η θέληση, η νέα πραγματικότητα της e-συνάντησης είναι εδώ, οπότε, θα πρέπει να βρούμε και τη μπόρεση.
Τώρα που υπάρχει λογισμός και λογισμικό, θέληση και ανοικτό πνεύμα, τώρα θα πρέπει να ανοίξει ο δρόμος για μεγαλύτερες ταχύτητες, καλύτερη ποιότητα, μεγαλύτερη προσέγγιση, βελτιωμένη εμπειρία, μια πιο καλή αναπαράσταση του πραγματικού που εν μέρει θα χάσουμε, αλλά με συνολικό πρόσημο οφέλους – κόστους. Τώρα είναι η ώρα να βελτιωθούν δραστικά οι ΤΠΕ, οι επικοινωνίες και οι μηχανές και η νέα πρόκληση για την Ευρώπη και τη Γη να ενωθεί με ένα νέο δίκτυο που εδώ και καιρό το ακούμε και το περιμένουμε και δεν είναι άλλο από το 5G, που θα αλλάξει άρδην την Ηλεκτρονική Διακυβέρνηση.
Ίσως δεν είναι τόσο απλό όσο ακούγεται, ίσως χρειαστεί να αλλάξουμε και άλλη μια φορά Η/Υ – εξάλλου το κάνουμε κάθε 3-4 χρόνια – ίσως υπάρξει ένα νέα ταγκό μηχανών, υποδομών και λογισμικού, αλλά σίγουρα θα είναι μια νέα πρόκληση που θα φέρει «το μακριά, λίγο πιο κοντά» και θα κάνει «το δύσκολο λίγο πιο απλό». Δεδομένα σε πραγματικό χρόνο δίπλα σε μας αλλά και στα ΑμΕΑ, ιατρικές επεμβάσεις και συνεδρίες από όλο τον κόσμο για όλο τον κόσμο, αγορές, τιμές, προσφορές, ταξιδιωτική εμπειρία. Κάποιοι βιάστηκαν ίσως – να βαφτίσουν το 5G κάτι σαν τον ηλεκτρισμό αλλά ποιος λέει ότι έχουν άδικο;
Η Ηλεκτρονική Διακυβέρνηση είναι ο εκσυγχρονισμός του Κράτους και της Δημόσιας Διοίκησης, με «όχημα» την χρήση της τεχνολογίας της πληροφορικής και των επικοινωνιών (ΤΠΕ) και σκοπό, την ενίσχυση της πρόσβασης και την παροχή των κάθε είδους κρατικών υπηρεσιών προς όφελος των επιχειρήσεων, των εργαζομένων και των πολιτών γενικότερα… Κατά τη διάρκεια της Πανδημίας, το Κράτος και η Δημόσια Διοίκηση έγινε πιο ανοικτόμυαλη και θα συνεχίσει, τώρα είναι η ώρα να ακολουθήσουν και οι ΤΠΕ και εδώ έρχεται το 5G, ώστε να δώσει την απαραίτητη και απαιτούμενη ώθηση.
Θα ακολουθήσουν διάφορες φάσεις, ο Σχεδιασμός, η Οργάνωση, η Υλοποίηση και ο Έλεγχος απαραίτητα στοιχεία του Management, ειδικά σε ένα μεγάλο project όπως αυτό, για όλη την Ευρώπη και τον κόσμο και μια σειρά προκλήσεις. Θα γραφούν χιλιάδες άρθρα για το 5G και την πορεία των ΤΠΕ και της Ηλεκτρονικής Διακυβέρνησης, αλλά καλό είναι να δούμε από τώρα ότι η Κρήτη, λογικά και φυσιολογικά, είναι ένα σημείο σύγκλισης για Ανατολική Ευρώπη, Ασία και Αφρική, το ιδανικό Landing Point, όπως έχει ήδη επιλεγεί από την Ε.Ε. αλλά το θέμα είναι πως θα καταλήξει, πως θα το εκμεταλλευτούμε και πως θα οριστικοποιήσουμε το σχέδιο, αφού είναι βέβαιο ότι ο Μπρετόν θέλει να δει Landing Point τη Μασσαλία!
5G Communities, ένα χορός πολλών Δις, μια ακόμα πρόκληση για την Ευρώπη, μια ακόμα ευκαιρία για την Κρήτη, μια ακόμα ευκαιρία για τη Δημόσια Διοίκηση και την Ηλεκτρονική Διακυβέρνηση, ένας ελάχιστος φόρος τιμής στα εκατομμύρια θύματα αυτού του αόρατου πολέμου, που ελπίζουμε να αποτελέσει την αρχή για μια νέα εποχή στις ζωές μας, αρκεί να μην επιβεβαιωθεί η ρήση του Α. Σαμαράκη, «όσο πιο κοντά έρχονται οι στέγες των ανθρώπων, τόσο πιο πολύ μακραίνουν οι ψυχές τους».
*Ο Δρ. Κυριάκος Γ. Κώτσογλου είναι Εντεταλμένος Περιφερειακός Σύμβουλος Κρήτης, Τουρισμού & Ηλεκτρονικής Διακυβέρνησης
