Κυκλοφορεί από το βιβλίο «Οι ελληνικοί θεοί πέρα από την Ελλάδα – Ονόματα, χαρακτήρες, μεταμορφώσεις» του Robert Parker, από τις Πανεπιστημιακές Εκδόσεις Κρήτης, σε μετάφραση Παναγιώτη Σουλτάνη και επιστημονική επιμέλεια της Μαρίας Πατέρα.
Η «αποδημία» των ελληνικών θεών από την παλαιά Ελλάδα ξεκινά από τότε που οι Έλληνες ταξιδεύουν και ιδρύουν αποικίες σε όλα τα μήκη και τα πλάτη του μεσογειακού κόσμου. Το φαινόμενο επιταχύνεται με τις κατακτήσεις του Μεγάλου Αλεξάνδρου, έτσι ώστε τον 3ο αιώνα π.Χ. θεοί που έφεραν ελληνικά ονόματα να λατρεύονται πλέον από την Ισπανία ως το Αφγανιστάν. Ο ελληνικός πολυθεϊσμός, με όχημα τη διεθνοποίηση της ελληνικής γλώσσας, έρχεται σε επαφή με τα θρησκευτικά συστήματα των γηγενών λαών αναπτύσσοντας μια σχέση ισχυρής αλληλεπίδρασης. Η δυναμική αυτή σχέση εκφράζεται, πέρα από το επίπεδο της εικονογραφίας, μέσω, κατεξοχήν, των ονομάτων και της ονοματοδοσίας.
Το βιβλίο, καλύπτοντας ένα χρονολογικό φάσμα που εκτείνεται κατά την ελληνιστική και την αυτοκρατορική ρωμαϊκή περίοδο, και δίνοντας το βάρος στον ευρύτερο χώρο της Ανατολικής Μεσογείου και της Εγγύς Ανατολής, μελετά τις μεταμορφώσεις που αυτή η «θεία διασπορά» επέφερε στους χαρακτήρες των θεών, μέσα από το πρίσμα των ονομάτων τους και των τρόπων με τους οποίους απευθύνονταν ἢ αναφέρονταν σε αυτούς οι θνητοί. Ονόματα και λατρευτικά επίθετα γίνονται κλειδιά για να συνειδητοποιήσει ὁ αναγνώστης πόσο βαθιά και αβίαστη ήταν η επαφή του ελληνικού πολιτισμού με τις γηγενείς κουλτούρες του μεσογειακού κόσμου και για να κατανοήσει, ως έναν βαθμό, τον απίστευτα περίπλοκο και δεκτικό κόσμο του αρχαίου πολυθεϊσμού, ο οποίος αποκτά ίσως μια οικουμενική διάσταση.
ΒΙΟΓΡΑΦΙΚΟ
Ὁ Robert Parker, επίτιμος καθηγητής Αρχαίας Ιστορίας, διετέλεσε Wykeham Professor Αρχαίας Ελληνικής Ιστορίας στο Πανεπιστήμιο της Οξφόρδης (1996–2016). Είναι επίσης συγγραφέας των έργων Miasma: Pollution and Purification in Early Greek Religion (Oxford University Press, 1983/1996), Athenian Religion: a History (Oxford University Press, 1996), Polytheism and Society at Athens (Oxford University Press, 2005), On Greek Religion (Cornell University Press, 2011), Personal Names in Ancient Anatolia (ἐπιμ., Oxford University Press, 2013).