[χρόνος ανάγνωσης 4 λεπτά και 3 δευτ.]
Του Βασίλειου Σπόκου
Η Via Querinissima θα είναι μια από τις πιο συναρπαστικές πολιτιστικές διαδρομές της Ευρώπης, όταν η διαδικασίας πιστοποίησης που διεξάγεται τώρα από τις αρμόδιες υπηρεσίες του Συμβουλίου της Ευρώπης θα έχουν ολοκληρωθεί θετικά, πιθανότατα το καλοκαίρι του 2025. Η Cultural Route θα αναδείχνει την πολιτιστική κληρονομιά που συνδέει τον βορρά με τον νότο της ηπείρου. Η διαδρομή ακολουθεί τα βήματα του Pietro Querini, ενός Βενετού ευγενή και εμπόρου του 15ου αιώνα, και αποκαλύπτει πτυχές της ιστορίας που διαμορφώνουν τις σχέσεις των ευρωπαϊκών λαών έως σήμερα.
Η Ιστορία του Pietro Querini και της Via Querinissima
Το 1431, ο Pietro Querini Βενετός ευγενής και έμπορος (η οικογένεια Querini ήταν από της πρώτες οικογένειες που εγκαταστάθηκαν στο νησί το 1211), ξεκίνησε από το Χάνδακα ένα θαλάσσιο ταξίδι με το πλοίο του φορτωμένο κυρίως με κρασί Μαλβαζία και προορισμό τις Φλάνδρες για εμπορικούς σκοπούς. Ωστόσο, μια σειρά από καταιγίδες και η δύσκολη πλεύση στη θάλασσα του Βόρειου Ατλαντικού οδήγησαν το πλοίο του σε ναυάγιο κοντά στα απομακρυσμένα νησιά Lofoten της Νορβηγίας. Μετά από μήνες επιβίωσης σε αντίξοες συνθήκες, ο Querini και οι λιγοστοί επιζώντες του πληρώματός του διασώθηκαν από τους ντόπιους. Στη διάρκεια της παραμονής του εκεί, ο Querini γνώρισε τον αποξηραμένο μπακαλιάρο (stockfish), έναν θησαυρό της νορβηγικής κουζίνας που τον εντυπωσίασε τόσο για την αντοχή του όσο και για τη θρεπτική του αξία.
Όταν επέστρεψε στη Βενετία, ο Querini εισήγαγε τον παστό και τον αποξηραμένο μπακαλιάρο στη βενετσιάνικη κουζίνα. Από τη Βενετία, το προϊόν αυτό διαδόθηκε γρήγορα στις υπόλοιπες περιοχές της Μεσογείου, συμπεριλαμβανομένης της Κρήτης, η οποία αποτέλεσε σημαντικό σταθμό στο ταξίδι της επιστροφής του Querini. Η πορεία του αυτή έγινε γνωστή ως Via Querinissima και αποτελεί πλέον ένα σύμβολο των πολιτιστικών και εμπορικών ανταλλαγών που συνέδεσαν τη Βενετία με τη βόρεια Ευρώπη.
Η Κρήτη, το Μαλεβίζι και το Ηράκλειο στην Via Querinissima: Ένας Ιστορικός Σταθμός Πολιτιστικών Ανταλλαγών
Η Κρήτη, και ιδιαίτερα το Ηράκλειο και το Μαλεβίζι (που βρισκόταν τα όρια του φέουδού του), κατέχουν κεντρική θέση στην πολιτιστική διαδρομή Via Querinissima. Κατά την περίοδο της Ενετοκρατίας (1204-1669), η Κρήτη αποτέλεσε ένα από τα σημαντικότερα εμπορικά και πολιτιστικά κέντρα της Μεσογείου. Το Ηράκλειο, γνωστό τότε ως Κάντια, ήταν η πρωτεύουσα του νησιού και το κύριο λιμάνι του, μέσω του οποίου διεξάγονταν εμπορικές συναλλαγές ανάμεσα στη Βενετία και την Ανατολή.
Η Κρήτη υπήρξε τόπος έντονης πολιτιστικής αλληλεπίδρασης μεταξύ της βενετσιάνικης και της τοπικής κρητικής κουλτούρας. Αυτό εκφράζεται σε πολλούς τομείς: από την αρχιτεκτονική και τη ζωγραφική έως τη μουσική και τη γαστρονομία. Σημαντικά μνημεία του Ηρακλείου, όπως τα Ενετικά Τείχη, η Λότζια, και η Βασιλική του Αγίου Μάρκου, μαρτυρούν την ακμή της πόλης ως ένα πολιτιστικό και εμπορικό κέντρο της εποχής.
Ο Ρόλος του Ηρακλείου και του Μαλεβιζίου ως Κέντρα της Via Querinissima Σήμερα
Ως κεντρικός σταθμός στη Via Querinissima, το Ηράκλειο και το Μαλεβίζι καλούνται σήμερα να αναβιώσουν αυτόν τον ιστορικό ρόλο τους ως ένα σημείο συνάντησης πολιτισμών. Το Συμβούλιο της Ευρώπης έχει αναγνωρίσει τη σημασία τους στην ανάδειξη της κοινής ευρωπαϊκής πολιτιστικής ταυτότητας και προωθεί τη συνεργασία με άλλες πόλεις κατά μήκος της διαδρομής.
Η συμμετοχή στην Via Querinissima προσφέρει στο Ηράκλειο και το Μαλεβίζι την ευκαιρία να αναδείξουν την πλούσια ιστορία και την πολιτιστική του κληρονομιά. Οργανώνοντας θεματικές εκδηλώσεις, φεστιβάλ, εκπαιδευτικά προγράμματα και εκθέσεις, μπορεί να προσελκύσει νέους επισκέπτες από όλη την Ευρώπη, ενισχύοντας την τοπική οικονομία και δημιουργώντας νέες ευκαιρίες για τους κατοίκους.
Η Σημασία της Via Querinissima για την Τοπική Κοινωνία και Οικονομία
Η αναγνώριση του Ηρακλείου ως σταθμού της Via Querinissima μπορεί να έχει πολυδιάστατα οφέλη για την τοπική κοινωνία. Πρώτα απ’ όλα, θα μπορούσε να αυξήσει τον πολιτιστικό τουρισμό, προσελκύοντας ταξιδιώτες που ενδιαφέρονται για την ιστορία και τον πολιτισμό. Αυτό, με τη σειρά του, θα ενισχύσει τη ζήτηση για τοπικά προϊόντα και υπηρεσίες, δημιουργώντας νέες θέσεις εργασίας και ενισχύοντας την τοπική οικονομία.
Επιπλέον, η συμμετοχή σε αυτή την πολιτιστική διαδρομή ενθαρρύνει τη συνεργασία με άλλες πόλεις και πολιτιστικούς φορείς της Ευρώπης, προωθώντας τις ανταλλαγές ιδεών και πρακτικών. Αυτή η ανταλλαγή όχι μόνο βοηθά στη διατήρηση και την προώθηση της πολιτιστικής κληρονομιάς, αλλά και στην αναζωογόνηση της τοπικής κοινωνίας.
Η Via Querinissima ως Πύλη προς το Μέλλον
Η Via Querinissima δεν είναι μόνο μια πολιτιστική διαδρομή αλλά και μια γέφυρα που συνδέει το παρελθόν με το παρόν και το μέλλον. Με το Ηράκλειο και το Μαλεβίζι ως κεντρικούς σταθμούς, οι πόλεις έχει την ευκαιρία να προβάλουν το μοναδικό τους χαρακτήρα, να αναδείξουν τις πλούσιες πολιτιστικές τους ρίζες και να ενισχύσουν τη θέση τους στον ευρωπαϊκό πολιτιστικό χάρτη.
Η συμμετοχή στην Via Querinissima μπορεί να ανοίξει νέες προοπτικές για την πολιτιστική και οικονομική ανάπτυξη της περιοχής, καθιστώντας το Ηράκλειο και το Μαλεβίζι σημαντικούς κόμβους στην ευρωπαϊκή πολιτιστική διαδρομή και την κοινή ευρωπαϊκή πολιτιστική ταυτότητα.
Η Συμμετοχή της Αναπτυξιακής Ηρακλείου και της 3win Action στην Via Querinissima
Η 3win Action και η Αναπτυξιακή Ηρακλείου, που δραστηριοποιούνται στον τομέα του πολιτιστικού και βιώσιμου τουρισμού, διαδραματίζοντας κεντρικό ρόλο στην προώθηση της Via Querinissima, ενισχύοντας τη σύνδεση της Κρήτης με αυτή την σημαντική πολιτιστική διαδρομή.
Μέσω της συμμετοχής μας, αναλαμβάνουμε πρωτοβουλίες για την ανάδειξη της τοπικής πολιτιστικής κληρονομιάς, όπως η προώθηση τοπικών προϊόντων και υπηρεσιών, η διοργάνωση πολιτιστικών εκδηλώσεων, και η ανάπτυξη θεματικών τουριστικών πακέτων που ακολουθούν τα βήματα του Pietro Querini στην Κρήτη. Επιπλέον, επενδύει στη δημιουργία εκπαιδευτικού περιεχομένου και ψηφιακής προβολής, με στόχο να ενημερώσει και να προσελκύσει επισκέπτες από όλη την Ευρώπη. Με την ενεργή συμμετοχή της στην Via Querinissima, συνεισφέροντας ουσιαστικά στη διεθνή προβολή του Ηρακλείου και της Κρήτης ως κεντρικών σημείων πολιτιστικής ανταλλαγής, προάγοντας παράλληλα τη βιώσιμη ανάπτυξη και τον διαπολιτισμικό διάλογο.
Η Γιορτή Μπακαλιάρου στην Τύλισσο: Η ανάκτηση μια ταυτότητας
Η γιορτή αυτή αποτελεί ένα ζωντανό κομμάτι της ιστορίας που αναβιώνει την παράδοση του μπακαλιάρου, του προϊόντος που ο Pietro Querini εισήγαγε στην Κρήτη μετά το ναυάγιό του στα νησιά Lofoten της Νορβηγίας. Κατά την επιστροφή του στη Βενετία, ο Querini διέδωσε τον μπακαλιάρο σε όλη τη Μεσόγειο, και η Κρήτη, ως σημαντικός σταθμός στο ταξίδι του, υιοθέτησε τον μπακαλιάρο ως βασικό συστατικό στην τοπική κουζίνα, ειδικά κατά τη διάρκεια της Σαρακοστής.
Η Γιορτή Μπακαλιάρου στην Τύλισσο είναι μια ευκαιρία να τιμηθεί αυτή η ιστορική σύνδεση και να εορταστεί η τοπική γαστρονομική παράδοση. Με εκδηλώσεις που περιλαμβάνουν γευσιγνωσίες, μουσική, χορό και αφηγήσεις της ιστορίας του μπακαλιάρου και της σχέσης του με τη Via Querinissima, η γιορτή προσελκύει ντόπιους και επισκέπτες, προωθώντας την κατανόηση της κοινής ευρωπαϊκής πολιτιστικής κληρονομιάς. Η 3win Action με την Αναπτυξιακή Ηρακλείου συμβάλλουν ενεργά στην ανάδειξη της γιορτής μέσω εκπαιδευτικών δράσεων, προώθησης στα κοινωνικά δίκτυα και συνεργασιών με τοπικούς φορείς, ενισχύοντας τη σύνδεση της Τυλίσσου με την ευρύτερη πολιτιστική διαδρομή της Via Querinissima.
Ο Βασίλειος Σπόκος είναι Communication & Marketing Operator of 3win Action
