[χρόνος ανάγνωσης 2 λεπτά και 11 δευτ.]
Ο Δήμος Σφακίων, μια κατεξοχήν ορεινή και αγροτική περιοχή με ιδιαίτερη φυσιογνωμία και πολιτιστική ταυτότητα, έρχεται αντιμέτωπος με ένα σοβαρό θεσμικό πλήγμα. Η πλήρης εφαρμογή του νέου Προεδρικού Διατάγματος (Π.Δ.) 194/2025, το οποίο αφορά στον καθορισμό των ορίων οικισμών κάτω των 2.000 κατοίκων και την εισαγωγή νέων ζωνών δόμησης και χρήσεων γης, απειλεί να συρρικνώσει τον αναπτυξιακό ορίζοντα της περιοχής. Η ριζική αναθεώρηση των ορίων των οικισμών, με κριτήρια που δεν λαμβάνουν υπόψη τις ιδιαιτερότητες των Σφακίων, θα οδηγήσει σε μαζική απώλεια οικοδομήσιμης γης, απομείωση περιουσιών, αναστολή επενδυτικών σχεδίων και εγκατάλειψη της περιοχής από τη νέα γενιά. Σε μια εποχή που η ελληνική ύπαιθρος χρειάζεται στήριξη για να αναπτυχθεί βιώσιμα, το εν λόγω Π.Δ. κινδυνεύει να προκαλέσει τον οικονομικό και δημογραφικό μαρασμό ενός ολόκληρου Δήμου.
Συγκεκριμένα ο Δήμος Σφακίων διαπιστώνει:
«ΚΑΤΑΣΤΡΟΦΙΚΕΣ ΟΙ ΣΥΝΕΠΕΙΕΣ ΤΟΥ Π.Δ. 194/2025, ΓΙΑ ΤΟΝ ΔΗΜΟ ΣΦΑΚΙΩΝ
Ο Δήμος Σφακίων, αποτελείται ΜΟΝΟ από οικισμούς κάτω των 2.000 κατοίκων με αποτέλεσμα να θίγεται εξολοκλήρου από την εφαρμογή του Π.Δ.194/2025. Σύμφωνα με το Προεδρικό Διάταγμα θα επανεξεταστούν και θα καθορισθούν εκ νέου τα υφιστάμενα όρια των οικισμών και εντός των νέων ορίων θα δημιουργηθούν ζώνες με συγκεκριμένους όρους δόμησης και χρήσεων γης. Οι «νέοι» οικισμοί θα χωρίζονται σε τρείς ζώνες: Ζώνη Α που θα περιλαμβάνει το συνεκτικό τμήμα που προϋφίσταται του 1923, Ζώνη Β που θα περιλαμβάνει το πυκνοδομημένο τμήμα που δημιουργήθηκε το διάστημα 1923-1983 και Ζώνη Β1 που περιλαμβάνει το διάσπαρτο τμήμα που δημιουργήθηκε το διάστημα 1923-1983. Όπως καταλαβαίνουμε ο ανακαθορισμός των ορίων των οικισμών με τα κριτήρια του Π.Δ. θα οδηγήσει στη συρρίκνωσή τους και μεγάλα τμήματα γης που σήμερα βρίσκονται εντός οικισμού θα βρεθούν εκτός χάνοντας τα δικαιώματα δόμησης που είχαν. Επίσης σύμφωνα με το Π.Δ. στο πλαίσιο του Τοπικού Πολεοδομικού Σχεδίου (ΤΠΣ), που την συγκεκριμένη χρονική στιγμή εκπονείται στο Δήμο μας, θα πρέπει να επανακριθούν ή να αναοριοθετηθούν τα όρια του συνόλου των οικισμών των Σφακίων. Τα όρια των οικισμών που γνωρίζαμε τα τελευταία σαράντα χρόνια θα μικρύνουν οδηγώντας στη μετατροπή σημερινών οικοπέδων σε αγροτεμάχια.
Οι συνέπειες που θα έχει η εφαρμογή του Π.Δ. στους ιδιοκτήτες ακίνητης περιουσίας, στους επιχειρηματίες αλλά και στο σύνολο των κατοίκων του Δήμου Σφακίων θα είναι καταστροφικές. Τα τελευταία χρόνια το αναπτυξιακό μοντέλο του Δήμου μας βασίζεται στην στήριξη και ενίσχυση του πρωτογενούς τομέα και ιδιαίτερα της κτηνοτροφίας και της μελισσοκομίας, στην ήπια τουριστική ανάπτυξη και στην παροχή υπηρεσιών που συνδέονται με εναλλακτικές μορφές τουρισμού. Με την εφαρμογή του ΠΔ απαξιώνονται περιουσίες, τινάζονται στον αέρα επενδύσεις και το κυριότερο και πιο σημαντικό από όλα, οι νέοι του τόπου μας οδηγούνται στο να εγκαταλείψουν τα Σφακιά μην μπορώντας να οικοδομήσουν την κατοικία τους ή την επιχείρησή τους. Η εφαρμογή του ΠΔ θα έχει άμεσες αλλά και μακροπρόθεσμες οικονομικές συνέπειες για τον Δήμο Σφακίων. Αρκετές ιδιοκτησίες θα χάσουν την αξία τους αλλά και πολλά επιχειρηματικά σχέδια και επενδύσεις θα ναυαγήσουν με αποτέλεσμα να χαθούν πολλές νέες θέσεις εργασίας. Ο καθορισμός των ορίων, των όρων δόμησης και των χρήσεων γης μιας περιοχής καθορίζει την μελλοντική της ανάπτυξη ή τον οικονομικό και δημογραφικό μαρασμό της. Για το λόγο αυτό ο πολεοδομικός και χωροταξικός σχεδιασμός δεν θα πρέπει να αρχίζει και να τελειώνει στο χάραξη μιας γραμμής ενός ορίου, αλλά θα πρέπει να λαμβάνει σοβαρά υπόψη τους ανθρώπους και τις ιδιαιτερότητες της κάθε περιοχής.
Καλούμε την Πολιτεία να αποσύρει άμεσα το Π.Δ. 194/2025 και να προχωρήσει χρησιμοποιώντας τα Τοπικά ή Ειδικά Πολεοδομικά Σχέδια στη θεσμική θωράκιση των υφιστάμενων ορίων και στον καθορισμό των όρων δόμησης και χρήσεων γης των οικισμών του Δήμου Σφακίων, έχοντας πάντα ως γνώμονα την ανάπτυξη της υπαίθρου και των ορεινών περιοχών και την αποφυγή της ερήμωσής τους.»