Η περίπτωση του Cluster
του Βασίλη Σπόκου*
Η Κρήτη είναι κατεξοχήν ένας τουριστικός προορισμός, είναι ένα σημείο αναφοράς για τον ελληνικό τουρισμό. Με μεγάλο μέρος των περιοχών της να ζει από τον τουρισμό. Η δυναμική και η συνεισφορά του στην οικονομία μας είναι τεράστια.
Θα πρέπει όμως να σχεδιάσουμε τον τουρισμό του μέλλοντος στην Κρήτη και οφείλουμε να δούμε αυτά που τόσα χρόνια δεν αναδείξαμε με αποτέλεσμα να έχουμε έναν τουρισμό Part-time ενώ θα μπορούσαμε να έχουμε τουρισμό όλο το χρόνο και μάλιστα υψηλού επιπέδου.
Η πανδημία Covid 19 έχει ανακινήσει τη συζήτηση για ένα άλλο μοντέλο τουριστικής ανάπτυξης που θα είναι απολύτως φιλικό στο περιβάλλον, θα έχει ως κέντρο την εμπειρία που αφήνει στον επισκέπτη και πως ο τουρισμός αλληλοεπιδρά με την τοπική κοινωνία.
Σκοπός της συζήτησης για τον τουρισμό του μέλλοντος στην Κρήτη είναι η προώθηση καινοτόμων παρεμβάσεων στον τομέα του τουρισμού, για την μετάβαση σε έναν ποιοτικότερο τουρισμό, διαφοροποιημένο, που να αναδεικνύει την θεματική πολυμορφία του νησιού και να είναι οικονομικά αποδοτικός και πιο φιλικός προς το περιβάλλον.
Η συζήτηση αυτή δεν μπορεί να προδιαγραφεί με ενιαίο τρόπο σε όλες της ενότητες και περιοχές της Περιφέρειας Κρήτης καθώς είναι διαφορετικές οι δυνατότητες, οι ικανότητες και η ωριμότητα του κάθε τοπικού συστήματος και η εμπλοκή που έχει στην τουριστική δραστηριότητα.
Η σύγχρονη πολιτισμική δημιουργία μαζί με την πολιτισμική κληρονομιά που οφείλουμε να προστατέψουμε, να διαφυλάξουμε και να αναδείξουμε και έχει πάνω από όλα ταυτοτική σχέση με την ελληνική κοινωνία και αποτελεί θεμέλια αξία. Αποτελεί επίσης πόρο προς αξιοποίηση για την ενίσχυση της εξωστρέφειας της ελληνικής οικονομίας όταν συνδέεται με τον τουρισμό και δημιουργεί υπεραξία.
Όλοι οι λαοί του κόσμου επισκέπτονται την χώρα μας για να δουν και να θαυμάσουν το Ελληνικό τοπίο.
Θα πρέπει επίσης να επισημάνουμε και την δυναμική τάση που εμφανίζει η τοπική κοινωνία στο ζήτημα του τουρισμού και την ευαισθητοποίηση που εμφανίζεται στις τοπικές κοινωνίες για μεγαλύτερη συμμέτοχή στην διαμόρφωση του τουριστικού προϊόντος όπου μπορεί να δημιουργήσει ένα νέο πλαίσιο συζήτησης.
Αντλώντας από τα παραπάνω βασικά στοιχεία που διαμορφώνει την σύγχρονη συζήτηση για τον τουρισμό στην εποχή μας και συμβάλλοντας στον διάλογο μπορούμε να πούμε ότι η Κρήτη μπορεί και πρέπει να γίνει πρωτοπόρος της τουριστικής ανάπτυξης να ανοίξει την συζήτηση για την δημιουργία του πρώτου τουριστικού Cluster στην Ελλάδα.
Την δημιουργία ενός καινοτόμου συστήματος διακυβέρνησης – δικτύου στον τουρισμό, Cluster.
Αυτό που χρειάζεται είναι μια ολοκληρωμένη στρατηγική για την ανάπτυξη του με ορισμένα από τα βασικά του χαρακτηριστικά πλεονέκτημα:
• Την συνεργασία των δημοσίων και των ιδιωτικών φορέων της Κρήτης, διότι συμβάλει στην λειτουργεία και διαμόρφωση τουριστικών προορισμών (DMMO).
• Είναι πιο ανταγωνιστικός τόσο σε εθνικό όσο και σε παγκόσμιο επίπεδο και μπορεί να αντέξει στις πολύπλοκες και ταχεία μεταβαλλόμενες συνθήκες της εποχή μας.
• Ανταγωνίζονται μεταξύ τους αλλά και συνεργάζονται με αποτέλεσμα να προωθείτε η καινοτομία, η ανταλλαγή γνώσεων, ο ανταγωνισμός και η βιωσιμότητα.
• Δημιουργεί συνθήκες για Έρευνα και την Ανάπτυξη (R&D).
• Δημιουργεί οικονομική ανάπτυξή και την αειφορία.
• Συμβάλει στην κοινωνική συνοχή και ευημερίας.
Η Κρήτη διαθέτει όλα εκείνα που τα χαρακτηριστικά για να δημιουργήσει ένα καινοτόμο σύστημα διακυβέρνησης – δίκτυο τουριστικού Cluster και οι συνθήκες το ευνοούν.
Σημ.: Το Cluster πρωτοπαρουσιάστηκε ως έννοια στην αρχές της δεκαετίας του ΄90, από τον Michael Porter, καθηγητή του Princeton & του Harvard Business School.
Αποτελεί μορφή συνεργασίας μεταξύ επιχειρήσεων και άλλων φορέων. Ουσιαστικά Cluster ονομάζεται ένας επιχειρηματικός συνεργατικός σχηματισμός που προωθεί την καινοτομία και την ανταγωνιστικότητα.
Βιβλιογραφία:
Η τουριστική οικονομία στην Κρήτη: Επικοινωνία και προοπτικές, Σπόκος Βασίλειος, 2020, Globe Edit.
*Σπόκος Βασίλειος MSc
Hospitality Consultant and Marketing advisor
Co-Founder / Communication
& Marketing Operator της 3win Action
