Πρόεδρος του Επιμελητηρίου Ηρακλείου
Μέλος της Διοίκησης της Κεντρικής Ένωσης Επιμελητηρίων Ελλάδος, ως Υπεύθυνος ΓΕΜΗ και Εξυπηρέτησης Επιχειρήσεων
Κυρίες και Κύριοι
Με ιδιαίτερη χαρά χαιρετίζω τις εργασίες της αποψινής εκδήλωσης που αφορά στις Καινοτόμες Αναπτυξιακές Προοπτικές Τουριστικής Οικονομίας.
Είναι ένα θέμα πολύ σημαντικό, μιας και απευθύνεται στους παραγωγικούς φορείς της περιοχής μας, αλλά και στο ευρύτερο κοινό, και θα καλύψει ζητήματα διασύνδεσης της Καινοτομίας και των νέων τεχνολογιών με το τουριστικό προϊόν και την Τουριστική Οικονομία, ενώ θα αναδειχτούν διάφορες πτυχές του τουρισμού στην Κρήτη και μια ευρεία γκάμα θεμάτων, όπως η βιωσιμότητα, και η ψηφιακή τεχνολογία στον τουρισμό.
Με τη ευκαιρία να εκφράσω την συμπαράσταση μου και την αλληλεγγύη εμένα και του φορέα μου για τους λαούς του Ισραήλ και της Παλαιστίνης, που έχουν πληγεί από τον πόλεμο που έχει ξεσπάσει και που αυτή την ώρα δοκιμάζονται πολύ σκληρά.
Κυρίες και Κύριοι
Αποτελεί κοινή γνώση, ότι η Ελλάδα δεν θα ήταν αυτή που είναι σήμερα χωρίς τον τουρισμό. Ο ελληνικός τουρισμός είναι εθνικός πλούτος και όπως ισχυρίζονται πολλοί η ατμομηχανή της ελληνικής οικονομίας. Η Ελλάδα αποτελεί ένα σημαντικό παγκόσμιο προορισμό, με 27,8 εκατομμύρια αφίξεις τουριστών το 2022, και τουριστικά έσοδα που πλησίασαν, τα επίπεδα προ της πανδημίας.
Όλοι όσοι ασχολούνται με τον ελληνικό τουρισμό είναι υπερήφανοι που την τελευταία δεκαετία, εν μέσω πρωτόγνωρων πολιτικοοικονομικών συνθηκών, με ασφυκτικές οικονομικές πιέσεις και capital controls και με μία πρωτοφανή πανδημία που αύξησε την οικονομική αβεβαιότητα και οδήγησε σε ένα ακόμα κύκλο ύφεσης – εμείς καταφέραμε στοχευμένα και με σκληρή δουλειά να πετύχουμε την ανάπτυξη του τουρισμού σε επίπεδα ρεκόρ σε διεθνείς αφίξεις και τουριστικά έσοδα. Το 2022, οι ταξιδιωτικές εισπράξεις εμφάνισαν αύξηση 67,9% συγκριτικά με το 2021 και διαμορφώθηκαν στα 17,631 εκατ. ευρώ.
Όμως, η βιομηχανία του τουρισμού βρίσκεται τώρα στο πιο κρίσιμο σταυροδρόμι της. Είτε θα συνεχίσει να αναπτύσσεται με βάση τη στρεβλή λογική της τελευταίας 25ετίας είτε θα πάρει τον δρόμο της ανάπτυξης και θα διαμορφώσει χαρακτηριστικά που αρμόζουν σε έναν σύγχρονο κλάδο, δυναμικό και αναπτυσσόμενο, με σεβασμό στο περιβάλλον και την πολιτιστική μας κληρονομιά.
Το κυνήγι των αριθμών σε «κεφάλια» τουριστών χωρίς ποιοτικές αναζητήσεις, η παγίωση της λογικής της «αρπαχτής» για τρεις μήνες, ως ο μόνος τρόπος επιχειρηματικής επιβίωσης, τα πολλαπλά κέντρα αποφάσεων χωρίς κανένα συντονισμό, η απόρριψη σοβαρών επενδυτικών προτάσεων και η ανεξέλεγκτη δημιουργία παράνομων τουριστικών καταλυμάτων αποτελούν ορισμένες μόνο από τις «πληγές» του ελληνικού τουρισμού που άνοιξαν στις δεκαετίες του ’80 και του ’90. Τα τελευταία χρόνια υπάρχει μια τάση οι πληγές αυτές να κλείσουν, χωρίς ωστόσο να επιτυγχάνονται οι επιδιωκόμενοι ρυθμοί. Η στροφή προς ένα ποιοτικότερο τουριστικό προϊόν αν μη τι άλλο περνά και μέσα από τις τεχνολογικές εξελίξεις και την καινοτομία.
Ο κλάδος του Τουρισμού είναι γεγονός ότι τα τελευταία χρόνια διανύει μια περίοδο διαρκούς εξέλιξης και αναπροσαρμογών σε διάφορα επίπεδα. Παράλληλα, ραγδαία αύξηση σημειώνει και ο ανταγωνισμός μεταξύ των τουριστικών επιχειρήσεων με απώτερο σκοπό την επίτευξη μεγαλύτερου τζίρου και την βελτιστοποίηση των υπηρεσιών. Οι τουριστικές επιχειρήσεις προκειμένου να ανταπεξέλθουν στον σκληρό διεθνή ανταγωνισμό, πρέπει να εκμεταλλευτούν στο έπακρο, εκτός από τα πλεονεκτήματα που τους προσφέρει ο προορισμός Κρήτη, και τις διευκολύνσεις της σύγχρονής τεχνολογίας. Κομβικό σημείο σ’ αυτό αποτελούν τα πληροφοριακά συστήματα μηχανογράφησης και οι νέες τεχνολογίες που έχει στη διάθεση της μια επιχείρηση. Η εφαρμογή νέων και παράλληλα καινοτόμων τεχνολογικών συστημάτων πληροφορικής για την εξυπηρέτηση, λειτουργία και την αυτοματοποίηση των διαδικασιών των ξενοδοχειακών μονάδων, μπορεί να εξασφαλίσει σημαντικά επίπεδα ποιότητας και διαφοροποίησης των υπηρεσιών που με την σειρά τους οδηγούν σε αύξηση του μεριδίου στην αγορά.
Από την άλλη, είναι γεγονός πως ο τουρισμός είναι μία βιομηχανία που βασίζεται στην πληροφορία. Οι εφαρμογές τεχνολογικών συστημάτων πληροφορικής δίνουν τη δυνατότητα στις τουριστικές επιχειρήσεις να ψηφιοποιήσουν τις ενδο-επιχειρησιακές και εξω-επιχειρησιακές τους δραστηριότητες, αυξάνοντας με αυτό τον τρόπο την ικανότητά τους να ελέγχουν και να συντονίζουν όλες τους τις λειτουργίες τοπικά, εθνικά και παγκόσμια, με απώτερο σκοπό την μείωση των λειτουργικών εξόδων, την αύξηση των κερδών και της ανταγωνιστικότητάς τους. Η έλευση της τεχνητής νοημοσύνης (artificial intelligence – AI), του Internet των Πραγμάτων (Internet of Things – IoT), η ρομποτική -συμπεριλαμβανομένων των chatbots- και άλλες βασικές τεχνολογίες του σήμερα διεισδύουν τα ξενοδοχεία με τάχιστους ρυθμούς και με πολλαπλές εφαρμογές
Φίλες και φίλοι,
Είναι κατανοητό ότι οι επιχειρήσεις πρέπει να βελτιώσουν την ανταγωνιστικότητά τους, αξιοποιώντας τις τεχνολογίες πληροφορικής και υιοθετώντας μια πιο ψηφιακή λειτουργία. Η στροφή προς την αυτοπαραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας είναι μονόδρομος για να ανταπεξέλθουν στο αυξημένο κόστος της ηλεκτρικής ενέργειας όπως μονόδρομος είναι και η στροφή στον αειφόρο τουρισμό (sustainable tourism). Πρέπει να σχεδιάσουν σύγχρονα πακέτα, οικονομικά και εύληπτα, που θα μπορούν να αγοραστούν από τους επισκέπτες στοχεύοντας στις ιδιαιτερότητες τους σαν ξεχωριστά target group, συνδέοντας νέα προγράμματα με δραστηριότητες αγροτουρισμού ή το city break. Και φυσικά να διατηρήσουν σύγχρονες τουριστικές υποδομές και υψηλή ποιότητα στις παρεχόμενες υπηρεσίες όπως γίνεται λίγο πολύ σήμερα.
Από την άλλη, για να εστιάσουμε και περισσότερο στα δικά μας, εδώ στην Κρήτη πρέπει να επισημανθεί ότι το νησί έχει μείνει πίσω στην ανάπτυξη βασικών υποδομών (ΒΟΑΚ, Διεθνές αεροδρόμιο Καστελλίου κλπ) και είναι κατά κύριο λόγο μια κλειστή αγορά με όλα τα «μειονεκτήματα» της νησιωτικότητας.
Η πολιτεία λοιπόν πρέπει να αναλάβει πρωτοβουλίες για άμβλυνση της εποχικότητας και για την προσέλκυση πιο ποιοτικών επισκεπτών. Χαρακτηριστικά, με δράσεις regional marketing, με κίνητρα για επενδύσεις αλλά κυρίως με την αναβάθμιση και βελτίωση των υποδομών που σχετίζονται με τον τουρισμό. Με την εικόνα που βλέπει ο επισκέπτης όταν πρωτοέρχεται στη χώρα μας.
Τελικά για να καταφέρουμε ο τουρισμός να πάει ακόμα πιο μπροστά πρέπει να καταφέρουμε να αξιοποιήσουμε όλα τα μέρη που απαρτίζουν το τουριστικό, παραγωγικό και διατροφικό μας μωσαϊκό. Στην Κρήτη το ευτύχημα είναι ότι το τουριστικό προϊόν είναι ιδιαίτερα πλούσιο και αποτελείται τόσο από άυλους όσο και υλικούς πόρους, οι οποίοι παρά τις όποιες αδυναμίες και τα προβλήματα, εξακολουθούν να το καθιστούν ιδιαίτερο και μοναδικό.
Το Επιμελητήριό Ηρακλείου έχει αναλάβει μια σειρά πρωτοβουλιών και δράσεων σε αυτήν την κατεύθυνση, προκειμένου να συμβάλουμε από τη δική μας πλευρά, το δικό μας μετερίζι στη στήριξη αυτού του τουριστικού μας προϊόντος. Στην υποστήριξη ενός νέου αναπτυξιακού υποδείγματος.
Η βασική μας προσπάθεια είναι να επικοινωνηθεί ως τουριστικό ρεύμα όλος ο παραγωγικός, γαστρονομικός και πολιτισμικός θησαυρός μας. Παράδειγμα αποτελεί το «Παγκρήτιο Forum», προώθησης των Κρητικών προϊόντων στα Κρητικά ξενοδοχεία, το οποίο μέτρησε φέτος την ενδέκατή του διοργάνωση – και μάλιστα το 2023 η διεξαγωγή του «μεταφέρθηκε» στο Ολυμπιακό Στάδιο της Αθήνας (ΟΑΚΑ) για δεύτερη φορά και έπεται συνέχεια. Το σκεπτικό είναι να συνδεθεί παραγωγικά ο τουρισμός με την αγροτική παραγωγή και την πρωτογενή μεταποίηση και να αναπτυχθούν συνέργειες μεταξύ τους. Φέρνοντας κοντά παραγωγούς με τους ανθρώπους του τουρισμού, όχι μόνο εξασφαλίζεται η διάθεση της τοπικής παραγωγής, αλλά ενισχύεται ποιοτικά, η ανταγωνιστικότητα και των δύο τομέων και συμπαρασύρονται και άλλοι κλάδοι της τοπικής οικονομίας.
Διεκδικούμε να έχει η Κρήτη ένα μερίδιο στην πίτα του καταδυτικού τουρισμού με τη δημιουργία ενός δικτύου Καταδυτικών πάρκων το οποίο αναβαθμίζει το τουριστικό προϊόν, προσελκύοντας ποιοτικό τουρισμό που αυτή την στιγμή δεν προσεγγίζουμε ή προσεγγίζουμε ανοργάνωτα. Στον τομέα της «απεξάρτησης» από τους tour operators προωθούμε εναλλακτικές για την στροφή σε απευθείας πελατοκεντρικές προσεγγίσεις και υλοποιούμε δράσεις εξωστρέφειας των τουριστικών επιχειρήσεων μελών μας, με διοργανώσεις επιχειρηματικών αποστολών όπως λχ σε «Greek Tourism B2B Workshops».
Τέλος αναγνωρίζοντας την μεγαλύτερη ίσως ανάγκη στην επανεκκίνηση της τοπικής τουριστικής αγοράς – αυτή της αναζήτησης εξειδικευμένου προσωπικού για να υποστηρίξει τη λειτουργία της – διαθέτουμε και αναβαθμίζουμε μια μεγάλη εκπαιδευτική δομή με 70 χρόνια παρουσίας στα εκπαιδευτικά πράγματα του τόπου μας. Αυτής των Τεχνικών Σχολών του Επιμελητηρίου Ηρακλείου η οποία επεκτείνει τις δραστηριότητες του Επιμελητηρίου Ηρακλείου στην αρχική επαγγελματική κατάρτιση με τη δημιουργία ΙΙΕΚ.
Όπως λένε και οι άνθρωποι του τουρισμού σε μια εποχή-σταυροδρόμι για την εξέλιξη του τουρισμού στη χώρα μας και στην ευρύτερη περιοχή μας, σημασία δεν έχει μόνο πόσες «πόσες αφίξεις είχαμε, αλλά και πόσες εμπειρίες δημιουργήσαμε».
Σας ευχαριστώ για την προσοχή σας.