Η Ελλάδα είναι
μία από τις δώδεκα χώρες που συμμετέχει στο έργο «Ευρωπαϊκή Καινοτομία για τους
Συσσωρευτές».
Ειδικότερα η Ευρωπαϊκή Επιτροπή ενέκρινε, βάσει των κανόνων της ΕΕ για τις κρατικές
ενισχύσεις, ένα δεύτερο Σημαντικό Έργο Κοινού Ευρωπαϊκού Ενδιαφέροντος (ΣΕΚΕΕ)
για τη στήριξη της έρευνας και της καινοτομίας στην αξιακή αλυσίδα των
συσσωρευτών. Το έργο, που ονομάζεται «Ευρωπαϊκή Καινοτομία για τους
Συσσωρευτές», καταρτίστηκε και κοινοποιήθηκε από κοινού από την Αυστρία, το
Βέλγιο, τη Γαλλία, τη Γερμανία, την Ελλάδα, την Ισπανία, την Ιταλία, την
Κροατία, την Πολωνία, τη Σλοβακία, τη Σουηδία και τη Φινλανδία.
Τα δώδεκα αυτά κράτη μέλη θα παράσχουν χρηματοδότηση ύψους έως και 2,9 δισ.
ευρώ κατά τα επόμενα έτη. Η δημόσια χρηματοδότηση αναμένεται να κινητοποιήσει
ιδιωτικές επενδύσεις ύψους επιπλέον 9 δισ. ευρώ, δηλαδή ποσό υπερτριπλάσιο της
δημόσιας στήριξης. Το έργο αυτό έρχεται να συμπληρώσει το πρώτο ΣΕΚΕΕ στην
αξιακή αλυσίδα των συσσωρευτών, το οποίο εγκρίθηκε από την Επιτροπή τον
Δεκέμβριο του 2019.
Το έργο θα καλύψει ολόκληρη την αξιακή αλυσίδα των συσσωρευτών, από την εξόρυξη
των πρώτων υλών, τον σχεδιασμό και την κατασκευή στοιχείων και συστοιχιών
συσσωρευτών έως την ανακύκλωση και τη διάθεσή τους σε μια κυκλική οικονομία, με
ιδιαίτερη έμφαση στη βιωσιμότητα. Αναμένεται να συμβάλει στην ανάπτυξη ενός
ολόκληρου συνόλου τεχνολογικών επιτευγμάτων, που περιλαμβάνουν διαφορετικούς
χημικούς τύπους στοιχείων συσσωρευτών και καινοτόμες διεργασίες παραγωγής,
καθώς και άλλες καινοτομίες στην αξιακή αλυσίδα των συσσωρευτών, πέραν όσων θα
επιτευχθούν χάρη στο πρώτο ΣΕΚΕΕ για τους συσσωρευτές.
ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ
Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή αξιολόγησε το προτεινόμενο έργο βάσει των κανόνων της
ΕΕ για τις κρατικές ενισχύσεις, και ειδικότερα βάσει της ανακοίνωσής της
σχετικά με τα ΣΕΚΕΕ. Όταν ιδιωτικές πρωτοβουλίες για τη στήριξη ρηξικέλευθων
καινοτομιών δεν υλοποιούνται λόγω των σημαντικών κινδύνων που ενέχουν τα έργα
αυτά, η ανακοίνωση για τις κρατικές ενισχύσεις σε ΣΕΚΕΕ παρέχει στα κράτη μέλη
τη δυνατότητα να καλύψουν από κοινού το κενό προκειμένου να ξεπεράσουν αυτές
τις ανεπάρκειες της αγοράς ωφελώντας συγχρόνως το σύνολο της οικονομίας της ΕΕ
και περιορίζοντας τις ενδεχόμενες στρεβλώσεις του ανταγωνισμού.
Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή διαπίστωσε ότι το προτεινόμενο ΣΕΚΕΕ πληροί τις
απαιτούμενες προϋποθέσεις που ορίζονται στην ανακοίνωσή της. Ιδίως, η Επιτροπή
κατέληξε στα ακόλουθα συμπεράσματα:
Το έργο συμβάλλει στην επίτευξη κοινού στόχου στηρίζοντας μια αξιακή αλυσίδα στρατηγικής
σημασίας για το μέλλον της Ευρώπης, ιδίως όσον αφορά την καθαρή και χαμηλών
εκπομπών κινητικότητα.
Το έργο είναι ιδιαίτερα φιλόδοξο, καθώς αποσκοπεί στην ανάπτυξη τεχνολογιών και
διεργασιών οι οποίες υπερβαίνουν τις τεχνολογίες που είναι διαθέσιμες σήμερα
και θα επιφέρουν σημαντικές βελτιώσεις στις επιδόσεις, την ασφάλεια και στον
περιβαλλοντικό αντίκτυπο.
Το έργο ενέχει επίσης σημαντικούς τεχνολογικούς και οικονομικούς κινδύνους,
γεγονός που καθιστά απαραίτητη τη δημόσια στήριξη για την παροχή κινήτρων στις
εταιρείες ώστε να πραγματοποιήσουν τις αναγκαίες επενδύσεις.
Οι ενισχύσεις σε μεμονωμένες επιχειρήσεις περιορίζονται σε ό,τι είναι αναγκαίο,
αναλογικό και δεν στρεβλώνει αδικαιολόγητα τον ανταγωνισμό. Ειδικότερα, η Ευρωπαϊκή
Επιτροπή επαλήθευσε ότι τα συνολικά προβλεπόμενα μέγιστα ποσά των ενισχύσεων
είναι σύμφωνα με τις επιλέξιμες δαπάνες των έργων και τα ελλείμματα
χρηματοδότησής τους. Επιπλέον, εάν κάποια μεγάλα έργα στο πλαίσιο του ΣΕΚΕΕ
αποδειχθούν πολύ επιτυχή και αποφέρουν επιπλέον καθαρά έσοδα, οι εταιρείες θα
επιστρέψουν στα αντίστοιχα κράτη μέλη μέρος της ενίσχυσης που έλαβαν
(μηχανισμός ανάκτησης).
Οι συμμετέχουσες εταιρείες που λαμβάνουν τη δημόσια στήριξη θα διαδώσουν ευρέως
τα αποτελέσματα του σχεδίου στην ευρωπαϊκή επιστημονική κοινότητα και τη
βιομηχανία, πέραν των συμμετεχουσών εταιρειών και χωρών, πράγμα που θα έχει
θετικές δευτερογενείς επιπτώσεις σε ολόκληρη την Ευρώπη.
Στη βάση αυτή, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή κατέληξε στο συμπέρασμα ότι το έργο συνάδει
με τους κανόνες της ΕΕ για τις κρατικές ενισχύσεις.
ΧΡΗΜΑΤΟΔΟΤΗΣΗ – ΔΙΚΑΙΟΥΧΟΙ – ΠΟΣΑ
Στο έργο θα λάβουν μέρος 42 άμεσοι συμμετέχοντες, συμπεριλαμβανομένων
μικρομεσαίων (ΜμΕ) και νεοφυών επιχειρήσεων που δραστηριοποιούνται σε ένα ή
περισσότερα κράτη μέλη. Οι άμεσοι συμμετέχοντες θα συνεργαστούν στενά μεταξύ
τους μέσω των σχεδόν 300 συνεργασιών που προβλέπεται να πραγματοποιηθούν, καθώς
και με περισσότερους από 150 εξωτερικούς εταίρους, όπως πανεπιστήμια,
ερευνητικούς οργανισμούς και ΜΜΕ σε ολόκληρη την Ευρώπη. Το συνολικό έργο
αναμένεται να έχει ολοκληρωθεί έως το 2028 (με διαφορετικά χρονοδιαγράμματα για
κάθε επιμέρους έργο).
Περισσότερες πληροφορίες σχετικά με το ποσό της ενίσχυσης σε μεμονωμένους
συμμετέχοντες θα είναι διαθέσιμες στη δημόσια έκδοση της απόφασης της Ευρωπαϊκής
Επιτροπής, μόλις συμφωνήσει με τα κράτη μέλη και τα τρίτα μέρη σχετικά με τυχόν
επιχειρηματικά απόρρητα που πρέπει να διαγραφούν.